ซึมเศร้าไม่ใช่ดราม่า แต่มันคือวาระระดับชาติ !!
กว่า 90 ปีของ ศ.เกียรติคุณ นพ.ประเวศ วะสี มูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ เป็นหนึ่งบุคคลสำคัญที่ขับเคลื่อนการปฏิรูปสังคมไทย และผลักดันแนวคิดสังคมสุขภาพให้เป็นที่ประจักษ์ อาจารย์เป็นหมอโรคเลือด สุขภาพแข็งแรงทั้งกายใจ ไม่เคยท้อถอย ซึมเศร้า หรือหมดหวัง
แต่แล้ววันหนึ่ง...สิ่งที่ไม่คาดคิดก็เกิดขึ้น
27 ก.พ. 67 อาจารย์เกิดอาการ “หัวใจวายเฉียบพลัน” ต้องพักรักษาตัวใน ICU นานนับเดือน แม้ร่างกายรอด แต่กลับเผชิญโรคแทรกซ้อนทางจิตใจอย่างรุนแรง “ไม่สามารถรวมความคิดได้” ความคิดแตกกระจาย มีความทุกข์โดยไม่มีเหตุผล ไม่อยากอาหาร
สุดท้ายแพทย์จิตเวชวินิจฉัย...กลายเป็นผู้ป่วยซึมเศร้า และต้องใช้ยามาถึงทุกวันนี้ !!
“....ไม่สามารถรวมความคิดได้ มันแตกกระจายเป็นส่วน ๆ อุปมาจิตเหมือนมีเครื่องดนตรีหลายสิบชิ้น ถ้าทุกชิ้นส่วนเล่นเพลงเดียวกัน...จะเกิดความไพเราะฟังแล้วมีความสุข
สายกรรมฐาน มักพูดถึงการเจริญสติ เจริญสมาธิ ช่วยให้จิตอยู่กับปัจจุบัน จิตสงบจากการคิดฟุ้งซ่าน มีความสุขอย่างยิ่ง...”
โรคซึมเศร้า...รุนแรงถึงชีวิต !!
หลายคนจบลงด้วยการ “ฆ่าตัวตาย” ซึ่งอาจมาในรูปแบบซึมเศร้าขั้วเดียว หรือแบบสองขั้วที่สวิงไปมาระหว่าง
ขั้วจิตเฟื่องฟู (Manic) -> ตื่นตัวสูง คิดการใหญ่ โอ้อวด รุกรานผู้อื่น
ขั้วซึมเศร้า (Depressive) –>หดหู่ ไม่มั่นใจตัวเอง ทุกข์ไม่มีเหตุผล ก่อนจบชีวิตตัวเอง
แม้แต่นักวิทยาศาสตร์เจ้าของรางวัลโนเบลหลายราย ยังหนีไม่พ้น - สร้างงานยิ่งใหญ่ ในช่วง Manic แต่ต้องจบชีวิตเมื่อจมดิ่งลงสู่ขั้วซึมเศร้า
สาเหตุของโรคซึมเศร้ามาหลายปัจจัย
จากกรรมพันธุ์ –โรคแทรกซ้อนทางร่างกาย – ความกดดันทางสังคมเกินกว่าจิตมนุษย์จะต้านทาน จน “ความคิดแตกกระจาย” กลายเป็นโรคซึมเศร้าได้ตั้งแต่วัยรุ่นอย่างน่าสงสารและต้องช่วยเหลือ
หนทางรับมือและรักษา !!
1. ต้องรู้เท่าทันว่ากำลังป่วย + ใช้ยาต้านโรคซึมเศร้า
2. CBT (Cognitive Behavioral Therapy) –ฝึกนิสัยใช้ความจริงและความเป็นเหตุเป็นผล ปรับวิธีคิด ความเชื่อให้ถูกต้อง พัฒนาภูมิคุ้มกันทางใจ “จิตรวมตัว” แนวทางนี้พัฒนาโดย Dr.Aaron T.Beck จิตแพทย์อเมริกัน ใช้วิธีนี้รักษาคนไข้จำนวนมากจนหาย และได้รับรางวัล “สมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล” เทียบเท่ารางวัลโนเบล
3. การเจริญสติ – จิตรวมเป็นหนึ่ง ไม่แตกกระจาย แถมสร้างสุขภาพกายใจที่ดี ภูมิคุ้มกันเพิ่ม และอายุยืนยาว ฯลฯ น่าจะมีการศึกษาวิจัยการเจริญสติกับโรคซึมเศร้ามากขึ้น
4.จัดระบบการอยู่ร่วมกันใหม่ – ไม่ใช่ระบบตัวใครตัวมัน แต่เป็นการพึ่งพา เกื้อกูล ไม่เอารัดเอาเปรียบกันอย่างสุด ๆ สร้างความเหลื่อมล้ำกันอย่างสุด ๆ
ถึงเวลายกระดับโรคซึมเศร้า...เป็นวาระแห่งชาติ !!
ย้อนไป 20 ปีก่อน อาจารย์ประเวศ เคยเขียนจดหมายน้อยถึง “เจ้ากระทรวงสาธารณสุข” เสนอให้รัฐบาลผลักดัน “โรคซึมเศร้าเป็นวาระแห่งชาติ” แต่จดหมายนั้นกลับสูญหายไร้คำตอบ
วันนี้สถานการณ์ยิ่งวิกฤต ข้อมูลจากกรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข ชี้ชัด...
- จากปี 2558 -> ผู้ป่วยซึมเศร้า 2.3 แสนราย
– ปี 2563 -> เพิ่มเป็น 3.6 แสนราย
- ปี 2567 ->พุ่ง 4.3 แสนราย
ในไตรมาส 2 ปี 2568….
– คนไทยเสี่ยงซึมเศร้าเพิ่มขึ้น 7.0 %
- เครียดสูง 6.3 %
- เสี่ยงฆ่าตัวตาย 3.9 %
- หมดไฟ 2.0 %
ดังนั้นกรมสุขภาพจิต และสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ควรลุกขึ้นมาเป็นหัวขบวนใหญ่ ขับเคลื่อนการรณรงค์ในการควบคุม + ลดโรคซึมเศร้าเป็น “วาระแห่งชาติ” อย่างแท้จริง
เพราะนี่ไม่ใช่ปัญหาของใคร ไม่ใช่เรื่องไกลตัว และไม่ใช่ “ความอ่อนแอ” แต่คือ “โรค” ที่ทุกคนควรเข้าใจ รักษา และการอยู่เคียงข้างไม่ทอดทิ้ง
มันคือภัยเงียบระดับชาติ
ที่พรากชีวิตคนที่เรารัก คนดี คนเก่ง และคนที่สังคมต้องการไป --//--
.
#บูรพาแมวเหมียว
2 กันยายน 2568
Credit :
ประเวศ วะสี. (2568). โรคซึมเศร้า: มหันตภัยคุกคามโลก คนไทยรวมตัวควบคุมและขจัด
#WhoChillDay
#การเมืองหัวไม่ร้อน
#โรคซึมเศร้า
#ประเวศวะสี
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
