เนื้องอกของต่อมไทรอยด์ หรือ Thyroid nodule พบได้ราว 5 % ของประชากร มาทำความรู้จักกันค่ะ
คำถาม : ป้าพาคะ ก้อนทูม หรือ เนื้องอกของต่อมไทรอยด์ มันเป็นยังไง
คำตอบ : ม่ะ มาอ่านกัน
ก้อนทูม หรือ เนื้องอกของต่อมไทรอยด์ หรือ ภาษาหมอเราเรียกกันว่า
Thyroid nodule คือก้อนที่นูน ใหญ่ คลำพบได้ไม่ยากจากบริเวณคอ ตามภาพปก
ก้อนทูม หรือ เนื้องอกของไทรอยด์นี้ ส่วนใหญ่ไม่ร้ายแรง มีน้อยที่เป็นมะเร็งและรักษาได้ การเจาะดูดตรวจด้วยเข็มฉีดยาขนาดเล็ก (Fine needle aspiration) ก็ทำได้ง่าย ทำที่ห้องตรวจผู้ป่วยภายนอก เจาะดูดเสร็จแล้วผู้ป่วยสามารถกลับบ้านได้ แพทย์จะนัดมาฟังผลการตรวจภายหลังค่ะ
ก้อนต่าง ๆ ของต่อมไทรอยดืนี้ พบได้บ่อยพอสมควร ประมาณ 5 % ของประชากร คนไข้มักตรวจพบเจอเองจากการคลำ หรือมีคนใกล้ชิดมองเห็นว่าเนื้อส่วนคอโตขึ้นมา บางคนพบจากการตรวจร่างกายประจำปี
ก้อนของไทรอยด์นี้ มักเป็นในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย ช่วงอายุ 30-40 ปีขึ้นไปค่ะ
การวินิจฉัยแยกโรค
👉เวลาคลำเจอก้อนที่คอบริเวณนี้ ต้องแยกจากอย่างอื่นก่อน เช่น ถุงน้ำไทโรกลอสซอล(thyroglossal duct cyst), ถุงน้ำใต้ผิวหนังอื่นๆ และต่อมน้ำเหลืองโต
*ซึ่งแพทย์มีวิธีการตรวจแยกโรค อาจจากการซักประวัติ การคลำ การตรวจอวัยวะอื่น ๆ ใกล้เคียงร่วมด้วยค่ะ
📍ก้อนของไทรอยด์เหล่านี้ ส่วนใหญ่ไม่ร้ายแรง มีน้อยที่เป็นมะเร็ง
และถึงแม้จะเป็นมะเร็งหรือเนื้อร้ายก็รักษาได้ ส่วนใหญ่มะเร็งของต่อมไทรอยด์มักไม่ค่อยรุนแรง ก้อนมะเร็งมักโตช้า ๆ
การเจาะดูดตรวจด้วยเข็มที่เรียกว่า Fine needle aspiration (FNA) ทำได้ง่ายเพราะก้อนอยู่ผิว ๆ เจาะเสร็จแล้วคนไข้สามารถกลับบ้านได้เลยค่ะ
📍 ก้อนชนิดไหนพบมากที่สุด
ถ้าใครพบก้อนอย่าเพิ่งตกใจ เพราะที่พบมากที่สุดนั้นมักไม่ร้ายแรง ไม่มีอันตราย
มาดูกันค่ะว่ามีกี่ชนิด
1. คอพอก คือก้อน/ต่อมโตผิดรูปโดยไม่ทราบสาเหตุ
2. มีการอักเสบแบบมีภาวะภูมิต้านตนเองต่อเนื้อเยื่อของต่อมไทรอยด์
3. เป็นเนื้องอกชนิดไม่ร้าย
4. เป็นมะเร็ง
*ซึ่งมีเพียงส่วนน้อยราว 5 %ที่เป็นมะเร็ง
Fine Needle Aspiration Biopsy (FNA) คืออะไร
คือการตรวจทางเซลล์วิทยาเพื่อหาเซลล์มะเร็ง การเจาะดูดไปตรวจด้วยเข็มฉีดยาขนาดเล็ก มีประโยชน์มาก เพราะสามารถตรวจและหรือระบุชนิดของเซลล์ได้หลาย ๆ กลุ่ม
มีการตรวจอื่น ๆ อีกหรือไม่
ตอบว่า: มีค่ะ
1. ตรวจด้วยอัลตราซาวนด์ เพื่อดูลักษณะภายในก้อนว่าเป็นเนื้อแข็งหรือเป็นน้ำ
2. ตรวจด้วยไทรอยด์สแกน
- - 2.1 สัญญาณที่บ่งชี้ว่าเป็นเนื้อร้าย คือผลสแกนเป็น cold nodule และมีลักษณะก้อนโตเร็ว มีก้อนเดี่ยว ไม่มีอาการเป็นพิษ และเป็นเนื้อตัน ไม่มีส่วนที่เป็นน้ำ
--2.2 สัญญาณที่บ่งบอกว่าเป็นเนื้อดี คือผลสแกนเป็น hot nodule และมีหลายก้อน มีอาการเป็นพิษ ก้อนนั้นเป็นน้ำ
📍 ข้อควรระวัง
*ประวัติและอาการต่อไปนี้ มีโอกาสเป็นมะเร็งสูง ควรพบแพทย์ค่ะ👇
- เสียงแหบ หายใจไม่สะดวก กลืนอาหารลำบาก และ/หรือกินอาหารแล้วสำลัก
- ก้อนโตขึ้นอย่างรวดเร็ว
- คลำได้ก้อนอื่น ๆ โตที่ด้านข้างลำคอ ซึ่งอาจเป็นต่อมน้ำเหลือง หรือรอยโรคแบบลูก ๆ ของก้อนใหญ่
- มีประวัติมะเร็งในครอบครัว หรือเคยได้รับการฉายแสง สัมผัสรังสีมาก่อน เช่นเรื่องเมืองเชอร์โนบิล
- กัอนโตในคนอายุน้อยกว่า 15 ปี หรือมากกว่า 45 ปี
- เป็นเพศชาย
ป้าพาฝากไว้
* * * * * * * * * * * * * * * *
- แนวทางการรักษามีหลายวิธี ขึ้นกับผลการตรวจด้วยเข็ม เป็นหลัก
จึงควรพบแพทย์ค่ะ
- การเฝ้าดูอาการ และตรวด้วยการเจาะดูดด้วยเข็มฉีดยาขนาดเล็กมีความจำเป็นมาก
- การนำเนื้อเยื่อออกมาตรวจเป็นระยะ ๆ สำคัญมากค่ะ ถ้าผลตรวจไม่พบมะเร็งยัง
ต้องตรวจติดตามและประเมินกันต่อเนื่องค่ะ
อ้างอิง
- Thyroid nodule update on diagnosis and management
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
