🏯 ตามรอย 8 ปราสาทญี่ปุ่น…เล่าตำนานเปลี่ยนแผ่นดิน: EP.1 ปราสาทอาซึจิ | Azuchi Castle
จากเรื่องราวเข้มข้นของ ปราสาทซากาโมโตะ เราได้เห็นแล้วว่า ในยุคที่ญี่ปุ่นเต็มไปด้วยการแย่งชิงอำนาจอย่างดุเดือดนั้น เส้นแบ่งระหว่าง “ความภักดี” และ “การทรยศ” ช่างเลือนรางเหลือเกิน การก่อสร้างปราสาทแต่ละแห่งจึงไม่ใช่เพียงสถาปัตยกรรม หากแต่เป็น “เดิมพัน” ของชีวิต อำนาจ และอนาคตของแผ่นดิน
ME: The Mythic Explorer จึงขอชวนทุกคนออกเดินทางผ่านซีรีส์ชุดแรก “ตามรอย 8 ปราสาทญี่ปุ่น…เล่าตำนานเปลี่ยนแผ่นดิน” ที่จะพาเพื่อน ๆ เดินทางย้อนเวลาไปสำรวจเรื่องราวเบื้องหลังปราสาทเหล่านั้นด้วยกัน
ซีรีส์ชุดนี้จะพาคุณตามรอยเส้นทางการแย่งชิงอำนาจเบ็ดเสร็จ ของ สามผู้นำหลัก:
- 1.ยุคปฏิวัติ (The Revolutionary Era): นำโดย โอดะ โนบุนางะ ผู้เริ่มต้นการปฏิรูปสถาปัตยกรรมและอำนาจ (ค.ศ. 1570s)
- 2.ยุคสูงสุด (The Golden Apex): นำโดย โทโยโทมิ ฮิเดโยชิ ผู้สร้างความมั่งคั่งและความยิ่งใหญ่สูงสุด (ค.ศ. 1580s - 1590s)
- 3.ยุคสถาปนาอำนาจ (The Apex of Hegemony): นำโดย โทกุงาวะ อิเอยาสุ ผู้ก่อตั้งรัฐบาลโชกุนและสร้างศูนย์กลางอำนาจที่มั่นคงและยาวนานที่สุด (ค.ศ. 1600s เป็นต้นไป)
มาติดตามกันว่า 8 ปราสาทญี่ปุ่นที่ AORii – ออริ คัดเลือกมา จะพาเราไปพบกับตำนานและบทเรียนแห่งการเปลี่ยนแผ่นดินได้อย่างไร! มาร่วมสำรวจและตามรอยผู้ที่เคย กุมอำนาจเบ็ดเสร็จ ไว้ในมือผ่านสถาปัตยกรรมอันยิ่งใหญ่เหล่านี้ไปด้วยกัน!
🎐EP.1 ปราสาทอาซึจิ (Azuchi Castle):
สัญลักษณ์แห่งการปฏิวัติอำนาจในศตวรรษที่ 16
ปราสาทอาซึจิ สร้างโดยไดเมียวผู้โหดเหี้ยมฉายา "ขุนพลปีศาจ" ในตำนานอย่าง โอดะ โนบุนางะ แม้กระนั้น ความสง่างามและนวัตกรรมล้ำสมัยยังคงตรึงใจนักประวัติศาสตร์และผู้สนใจมาจนถึงทุกวันนี้ ปราสาทแห่งนี้เป็นประจักษ์พยานถึงความทะเยอทะยานทางการเมืองของโนบุนางะ และได้กลายเป็นจุดเริ่มต้นของ ยุคอาซึจิ-โมโมยามะ ยุคทองแห่งอำนาจและรสนิยม
Portrait of Oda Nobunaga ภาพจาก Wikipedia
✨ยุคอาซึจิ-โมโมยามะ: ยุคทองแห่งความหรูหรา
ยุคอาซึจิ-โมโมยามะ (Azuchi-Momoyama Jidai) กินเวลาราว 30 ปี (ค.ศ. 1568–1603) ทำหน้าที่เป็น “สะพาน” เชื่อมจากความวุ่นวายของ ยุคเซ็นโกกุ ไปสู่การรวมศูนย์อำนาจ ก่อนที่โทกุงาวะ อิเอยาสุ จะสถาปนารัฐบาลโชกุนเอโดะ
ชื่อยุคนี้มาจากสองผู้นำผู้พลิกแผ่นดิน: อาซึจิ คือช่วงที่ โอดะ โนบุนางะ เรืองอำนาจโดยมีปราสาทอาซึจิเป็นศูนย์กลาง ส่วน โมโมยามะ คือยุคของ โทโยโทมิ ฮิเดโยชิ ที่ขึ้นกุมอำนาจและสร้างปราสาทฟุชิมิบนภูเขาโมโมยามะเป็นฐานสุดท้าย
ภาพจำลองการตกแต่งภายในปราสาทอาซึจิ การสร้างใหม่นี้เก็บรายละเอียดความยิ่งใหญ่และความงดงามดั้งเดิมของปราสาทอาซึจิ ของ โอดะ โนบุนางะ ในจังหวัดชิงะไว้ได้อย่างสมบูรณ์ ภาพจาก japan-experience
เอกลักษณ์ที่โดดเด่นของยุคนี้คือศิลปะและสถาปัตยกรรมอันหรูหราอลังการ เน้นความยิ่งใหญ่ สีสันสดใส และการใช้ ทองคำ ตกแต่ง ซึ่งตัดกับความเรียบง่ายของยุคก่อนหน้าอย่างสิ้นเชิง ปราสาทพัฒนาจากป้อมบนภูเขา สู่สิ่งก่อสร้างขนาดใหญ่บนที่ราบ พร้อมหอคอยสูงตระหง่านและฐานหินแข็งแกร่ง ตัวอย่างที่ชัดเจนที่สุดคือปราสาทอาซึจิ
ดังนั้น “อาซึจิ–โมโมยามะ” ไม่ได้เป็นแค่ชื่อยุคสมัย แต่คือ ยุคทองแห่งอำนาจและรสนิยม ที่สะท้อนความทะเยอทะยานของสองผู้นำผู้พิชิต — โนบุนางะ และฮิเดโยชิ
Painting of Azuchi Castle ภาพจาก Wikipedia
ที่ตั้งและกลยุทธ์ของปราสาทอาซึจิ:
ปราสาทอาซึจิถูกสร้างขึ้นอย่างมีกลยุทธ์บนภูเขาสูงราว 100 เมตร ริมทะเลสาบบิวาโกะ ทำเลที่สามารถมองเห็นรอบทิศและ ควบคุมเส้นทางคมนาคมสำคัญ ที่เชื่อมโยงการค้าและการสื่อสารทั่วประเทศได้ทั้งหมด ตำแหน่งนี้ยังอยู่ใกล้เกียวโตพอที่จะกดดันเมืองหลวงได้ แต่ก็ห่างพอที่จะปลอดภัยจากไฟไหม้และความวุ่นวายในเมืองหลวง
ด้วยทำเลดังกล่าว ปราสาทอาซึจิจึงกลายเป็น ศูนย์กลางการไหลเวียนของกำลังทหาร สินค้า และข้อมูล ทำให้โนบุนางะสามารถผสานทั้งการแสดงอำนาจและการควบคุมในเชิงลึกได้อย่างแนบเนียน
สิ่งที่หลงเหลืออยู่ของปราสาท (อาซึจิ) ในปัจจุบันมีเพียง กำแพงหิน (Stonework) เท่านั้น อย่างไรก็ตาม ได้มีการสร้าง แบบจำลอง ที่ใกล้เคียงความเป็นจริงของ หอคอยหลัก (Donjon) ของปราสาทอาซึจิขึ้นมา โดยอ้างอิงจากภาพวาดและบันทึกทางประวัติศาสตร์ ซึ่งตั้งอยู่ที่ อิเสะ เซ็นโกกุ วิลเลจ (Ise Sengoku Village) ซึ่งเป็นสวนสนุกในธีมซามูไรใกล้เมืองอิเสะ ภาพจาก Wikipedia
นอกจากนี้ ยังมี แบบจำลองขนาดเท่าจริงของชั้นบนสุดของหอคอยหลัก จัดแสดงอยู่ที่ พิพิธภัณฑ์โนบุนางะ โนะ ยาคาตะ (Nobunaga no Yakata Museum) ซึ่งตั้งอยู่ใกล้กับซากปราสาทดั้งเดิม ภาพจาก japan-experience
ในแง่ของสถาปัตยกรรมปราสาทแห่งนี้ได้ปฏิวัติการออกแบบปราสาทในญี่ปุ่นอย่างแท้จริง:
- ●หอคอยหลัก 7 ชั้น (Tenshu): เป็นหอคอยที่สูงตระหง่านและมีสีสันจัดจ้านที่สุดในยุคแรกๆ ภายในตกแต่งอย่างวิจิตรด้วยจิตรกรรมของ คาโน เอโตคุ (Kanō Eitoku) รวมถึงห้องรูปทรง แปดเหลี่ยม ที่เป็นเอกลักษณ์ นอกจากนี้ยังมีการใช้ ฟุซึมะ (fusuma) หรือประตูบานเลื่อนที่วาดด้วยฉากธรรมชาติเป็นงานศิลปะที่หรูหรา
- ●ฐานหินขนาดมหึมา: เป็นปราสาทแรก ๆ ที่ใช้ กำแพงหินขนาดใหญ่ เป็นฐานราก โดยใช้เทคนิค โนซึระ-ซึมิ (nozura-zumi) ซึ่งนำหินมาต่อกันโดยไม่ใช้ปูน ทำให้โครงสร้างมีความแข็งแกร่งและกลายเป็นมาตรฐานในการก่อสร้างปราสาทในยุคต่อมา
ภาพจำลอง เมืองปราสาท | Castle Town ภาพจาก ANA Japan Travel Planner
ศูนย์กลางการค้าและวัฒนธรรม:
ปราสาทอาซึจิไม่ได้เป็นเพียงศูนย์กลางทางทหารเท่านั้น แต่ยังทำหน้าที่เป็น ศูนย์กลางทางเศรษฐกิจและสังคม โนบุนางะส่งเสริมการพัฒนา เมืองปราสาท (Castle Town) ที่เชิงเขา โดยให้สิทธิพิเศษและยกเว้นภาษีแก่พ่อค้าและช่างฝีมือ เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจและการค้า
นอกจากนี้ ปราสาทแห่งนี้ยังเป็นเจ้าภาพจัด การโต้วาทีทางศาสนา ที่สำคัญ ซึ่งสะท้อนความสนใจของโนบุนางะในการควบคุมสถาบันทางศาสนา และตอกย้ำบทบาทของชนชั้นซามูไรที่เปลี่ยนไปสู่การเป็น นักปกครองที่มีวัฒนธรรม
บันไดหินที่นำทางขึ้นไปตามซากปราสาทอาซึจิ ภาพจาก Wikipedia
ซากปรักหักพังของหอคอยหลัก หรือ คีป ภาพจาก Wikipedia
การล่มสลายและมรดกที่คงอยู่:
ทว่า ความยิ่งใหญ่ของปราสาทอาซึจิอยู่ได้ไม่นาน ในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1582 โนบุนางะถูก อาเคจิ มิตสึฮิเดะ ทรยศใน เหตุการณ์ฮอนโนจิ (Honnō-ji Incident) เพียงไม่นานหลังจากการเสียชีวิต ปราสาทอาซึจิก็ถูกไฟเผาทำลายจนเหลือแต่ฐานหิน การทำลายนี้เป็นสัญลักษณ์ของการสิ้นสุดอำนาจของโนบุนางะ และการเปลี่ยนผ่านสู่ โทโยโทมิ ฮิเดโยชิ
แม้ตัวปราสาทจะสูญหายไป แต่การออกแบบและเทคนิคการก่อสร้างที่เป็นนวัตกรรมได้ปฏิวัติสถาปัตยกรรมปราสาทในญี่ปุ่นอย่างถาวร ปัจจุบันสถานที่แห่งนี้ถูกกำหนดให้เป็น แหล่งประวัติศาสตร์แห่งชาติพิเศษ ที่ผู้เยี่ยมชมสามารถชมซากกำแพงหิน และแบบจำลองหอคอยหลักได้ ซึ่งยังคงเป็นเครื่องพิสูจน์ถึงความสำคัญทางประวัติศาสตร์ที่ต่อเนื่องมาจนถึงทุกวันนี้
⏭ ตอนต่อไปในซีรีส์ ตามรอย 8 ปราสาทญี่ปุ่น…เล่าตำนานเปลี่ยนแผ่นดิน: EP.2 ปราสาทโอดาวาระ (Odawara Castle) — ปราการแห่งการต่อต้านครั้งสุดท้าย!
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
