Blockdit Logo (Mobile)
GoodMusic
•
29 ก.ย. เวลา 10:53 • ดนตรี เพลง

Birds: มหากาพย์ดนตรีแห่งความงาม และพลังแห่งยุคทองของ Dutch Progressive Rock

เมื่อกล่าวถึง Progressive Rock ยุค 1970s หลายคนอาจจะนึกถึง Yes, Genesis หรือ Emerson, Lake & Palmer แต่หากเราเจาะลึกลงไปในประวัติศาสตร์ของดนตรีสาขานี้ จะพบว่ามีวงดนตรีจำนวนไม่น้อยที่ฝากผลงานชิ้นสำคัญไว้แม้ไม่ได้โด่งดังในระดับสากล Trace คือหนึ่งในวงเหล่านั้น และอัลบั้ม “Birds” ที่ออกในปี 1975 คือหมุดหมายอันน่าทึ่งที่บ่งบอกถึงทั้งฝีมือ ความกล้า และความไร้เดียงสาในเชิงศิลปะดนตรี ซึ่งถูกมองว่าเป็น “เพชรเม็ดงามในกองดิน” โดยนักวิจารณ์จำนวนหนึ่ง
Trace เป็นโปรเจกต์ที่ถือกำเนิดขึ้นจาก Rick Van Der Linden มือคีย์บอร์ด Virtuoso ชาวดัตช์ผู้เป็นอดีตสมาชิก Ekseption เขาเลือกที่จะสร้างวงดนตรีใหม่ที่ปลดแอกจากข้อจำกัดเดิม ๆ และใช้ดนตรีเพื่อสะท้อนจินตนาการอันไร้ขอบเขตของตนเอง หากอัลบั้มเปิดตัว “Trace” (1974) ยังเต็มไปด้วยการทดลองที่ยืดเยื้อและบางครั้งก็ดูเยิ่นเย้อเกินความจำเป็น “Birds” กลับแสดงถึงการสลัดทิ้งสิ่งฟุ่มเฟือย และกลั่นกรองออกมาเป็นงานที่มีความเข้มข้น กระชับ และเปี่ยมด้วยท่วงทำนองที่ตรึงใจ
“Birds” แตกต่างจากผลงานก่อนหน้าอย่างชัดเจนในโครงสร้างที่กระชับลง เพลงหลายบทสั้นลงแต่ทรงพลังมากขึ้น ท่วงทำนองไพเราะคมชัดโดยไม่เสียความเป็น Progressive Rock ที่เน้นความซับซ้อนทางดนตรี งานนี้จึงถูกมองว่าเป็นการ “ก้าวกระโดด” ของวง ไม่ใช่เพียงแค่การพัฒนา แต่คือการยืนยันตัวตนทางดนตรีที่ชัดเจนขึ้น
หัวใจของอัลบั้มคือ “Birds Suite” งานชิ้นใหญ่ที่สะท้อนถึงความงามในเชิงดนตรีได้อย่างเต็มที่ หลายคนยกย่องว่านี่คือหนึ่งในชุดทำนองที่งดงามที่สุดของ Progressive Rock ทั้งหมด ไม่เพียงเพราะความประณีตของการประพันธ์ แต่ยังเพราะการแสดงออกถึงอารมณ์ที่จริงใจและไม่ประดิษฐ์เกินไป เสียงคีย์บอร์ดของ Rick Van Der Linden ทำงานประหนึ่งเป็นเครื่องดนตรีนำที่สามารถถ่ายทอดทั้งความอลังการแบบ Baroque และความงดงามอันเปราะบางของดนตรีคลาสสิกสมัยใหม่
การร่วมงานกับ Darryl Way มือไวโอลินจาก Curved Air ในบทเพลง “Opus 1065” ถือเป็นการผสมผสานที่ลงตัวระหว่างพลังของ Progressive Rock และความละเมียดละไมของดนตรีคลาสสิก เสียงไวโอลินที่กรีดกรายไปพร้อมกับเสียงคีย์บอร์ดสังเคราะห์โบราณ ทำให้อัลบั้มนี้เต็มไปด้วยความรู้สึกเหนือกาลเวลา บางครั้งมันฟังดูเหมือนย้อนกลับไปในยุคบาโรก แต่ขณะเดียวกันก็มีพลังของดนตรีร่วมสมัยที่สดใหม่อยู่ตลอดเวลา
สิ่งที่น่าทึ่งใน “Birds” คือความไร้การเสแสร้ง งานนี้ไม่พยายามจะเป็น “ศิลปะที่ยิ่งใหญ่” แบบที่วงดังในยุคนั้นทำ แต่มันคือการเล่นดนตรีด้วยหัวใจ ความจริงใจนั้นสะท้อนออกมาในทุกท่อน ทุกเมโลดี้ จึงไม่น่าแปลกที่นักวิจารณ์บางคนเรียกมันว่าเป็นงานที่เต็มไปด้วย “ความบริสุทธิ์” ของ Progressive Rock ยุค 70s เมื่อผู้ผลิตมองหาความสามารถแท้จริงมากกว่าภาพลักษณ์หรือทัศนคติทางการตลาด
อีกสิ่งหนึ่งที่ทำให้อัลบั้มนี้โดดเด่นคือความสมดุลระหว่างพลังและความละเอียดอ่อน เพลงยังคงเต็มไปด้วยพลังงานแบบ Rock ที่หนักแน่น โดยมีเบสและกลองเป็นแรงขับ แต่ขณะเดียวกันก็มักจะนำพาเข้าสู่ช่วงเวลาแห่งความสงบ งดงาม และเต็มไปด้วยอารมณ์กวี ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่หาได้ยากในวงดนตรีที่เน้นคีย์บอร์ดเป็นศูนย์กลาง
นักวิจารณ์จาก RateYourMusic มองว่าอัลบั้มนี้คือการก้าวหน้าที่ชัดเจนจากงานเปิดตัว การตัดทอนความเยิ่นเย้อออกไปทำให้เพลงแต่ละบทคมชัดและน่าจดจำยิ่งขึ้น แม้จะมีระยะเวลาเล่นที่สั้นลง แต่กลับทำให้อัลบั้มทรงพลังมากกว่าเดิม และเมื่อมาถึง “Birds Suite” ผู้ฟังหลายคนถึงกับกล่าวว่านี่คือประสบการณ์ที่งดงามที่สุดครั้งหนึ่งในชีวิตของการฟังดนตรี Progressive Rock
ด้าน Progarchives ก็สะท้อนความรู้สึกในทิศทางคล้ายกัน โดยยกย่องฝีมือของ Rick Van Der Linden ว่าไม่เพียงเป็นพรสวรรค์ แต่คือความสามารถที่แท้จริงในการสร้างงานศิลปะทางดนตรีที่ซับซ้อนและเปี่ยมชีวิตชีวา บางคนไม่เข้าใจว่าทำไมอัลบั้มนี้ถึงถูกวิจารณ์ในเชิงลบโดยบางกลุ่ม เพราะในความละเอียดอ่อนและความวิจิตรของมัน “Birds” ก็คือเครื่องยืนยันถึงความยิ่งใหญ่ที่ไม่ได้ถูกฉาบไว้ด้วยชื่อเสียงหรือกระแส
สมาชิกผู้ร่วมก่อตั้งวง ปี 1974 (ซ้ายไปขวา): Jaap van Eik, Pierre van der Linden และ Rick van der Linden
ความน่าสนใจอีกประการคือบรรยากาศย้อนยุคที่อัลบั้มนี้สร้างขึ้น เสียงคีย์บอร์ดวินเทจและการอ้างอิงทางดนตรีพาผู้ฟังย้อนกลับไปสู่ปี 1975 ยุคที่ความเรียบง่ายยังครองหัวใจนักดนตรี ยุคที่ Converse และ Adidas เป็นสัญลักษณ์ของคนรุ่นใหม่ และยุคที่ค่ายเพลงให้ค่ากับพรสวรรค์มากกว่าภาพลักษณ์เชิงพาณิชย์ การฟัง “Birds” จึงไม่ใช่เพียงการฟังเพลง แต่คือการเดินทางกลับไปสู่โลกที่ความบริสุทธิ์ทางดนตรีคือสิ่งสำคัญที่สุด
ในเชิงโครงสร้าง อัลบั้มนี้ยังคงความเป็น Progressive Rock อย่างเต็มที่ แต่ไม่หลงทางในความซับซ้อนเกินจำเป็น Rick Van Der Linden เลือกใช้เทคนิคอย่างมีชั้นเชิง เขาไม่เพียงแค่แสดงฝีมือ แต่ยังควบคุมอารมณ์เพลงให้อยู่ในสมดุลที่พอดี ผลงานจึงออกมาเป็นทั้งการแสดงความเก่งกาจและการสื่อสารที่เข้าถึงได้
แม้ Trace จะไม่เคยก้าวขึ้นไปยืนอยู่ในระดับเดียวกับ Yes หรือ Genesis แต่ “Birds” ยังคงเป็นหลักฐานยืนยันว่า Progressive Rock มีขอบเขตกว้างใหญ่กว่าที่เรามักจะนึกถึง ศิลปินจำนวนมากทุ่มเทแรงกายแรงใจเพื่อสร้างผลงานที่อาจไม่ดังในเชิงพาณิชย์ แต่เปี่ยมด้วยคุณภาพและพลังทางศิลปะที่จับใจ
เมื่อมองในบริบทประวัติศาสตร์ “Birds” เป็นผลงานที่สะท้อนความคิดสร้างสรรค์ของดนตรียุค 70s ได้อย่างเต็มเปี่ยม นี่คือช่วงเวลาที่ Progressive Rock ยังคงสดใหม่ เป็นการค้นหาตัวตนมากกว่าการทำตามสูตรสำเร็จ และ Trace คือตัวแทนของความกล้าและความซื่อสัตย์ในเส้นทางนั้น
วง Ekseption ปี 1971 โดยมี Rick van der Linden (คีย์บอร์ด) เป็นหนึ่งในสมาชิก
ทุกครั้งที่เรากลับไปฟังอัลบั้มนี้ จะสัมผัสได้ถึงความงดงามที่ไม่เคยเสื่อมคลาย เหมือนกับนกที่โบยบินอย่างอิสระบนท้องฟ้า “Birds” จึงไม่ใช่เพียงชื่ออัลบั้ม แต่คือสัญลักษณ์ของเสรีภาพ ความบริสุทธิ์ และความงามทางดนตรีที่ไม่มีวันถูกกาลเวลาลบเลือน
ในแง่ของการรับฟังปัจจุบัน “Birds” อาจจะถูกมองว่าเป็นงาน Niche (เฉพาะกลุ่ม) สำหรับแฟน Progressive Rock ที่เจาะลึก แต่สำหรับผู้ที่เปิดใจ อัลบั้มนี้สามารถทำหน้าที่เป็น “ประตู” พาเข้าสู่ความงดงามของดนตรีที่ผสมผสานคลาสสิกและร็อกอย่างลงตัว ความรู้สึกนี้เองที่ทำให้มันกลายเป็นงานซ่อนเร้นที่ผู้ฟังตัวจริงต้องค้นหาให้เจอ
ท้ายที่สุดแล้ว “Birds” ไม่ได้เป็นเพียงแค่อัลบั้มที่ดี แต่มันคือเครื่องยืนยันว่า Progressive Rock คือการเดินทางของจินตนาการและหัวใจ เป็นการแสวงหาความจริงใจและความสวยงามในเสียงดนตรี และ Trace ได้สร้างสัญลักษณ์นั้นขึ้นมาในปี 1975 อย่างสง่างามและไร้กาลเวลา
Cr. Progarchives / RateYourMusic
---
โฆษณา