👻 ไขปริศนา ‘ผีโพลง’: เมื่อวิทยาศาสตร์พบ ‘ฟ้าผ่าจิ๋ว’ ในฟองน้ำ ที่อาจจุดไฟได้เอง
ืทุกคนเคยได้ยินเรื่องเล่าเกี่ยวกับ “ผีโพลง” หรือดวงไฟปริศนาสีฟ้าที่ลอยล่องอยู่เหนือหนองน้ำในยามค่ำคืนไหมครับ? ตำนานทั่วโลกต่างเชื่อมโยงแสงไฟลึกลับนี้เข้ากับวิญญาณหรือภูตผี แต่ในทางวิทยาศาสตร์ คำอธิบายที่เป็นไปได้มากที่สุดคือ มันเกิดจากการลุกไหม้ของก๊าซ เช่น มีเทนและฟอสฟีน ที่เกิดจากการย่อยสลายของซากพืชซากสัตว์ใต้น้ำ
แต่ปริศนาที่ค้างคาใจนักวิทยาศาสตร์มานานก็คือ... แล้วอะไรคือสิ่งที่จุดไฟให้ก๊าซเหล่านั้นลุกไหม้?
💧 เมื่อ “น้ำ” กลายเป็นผู้จุดไฟ
คำตอบอาจมาจากสิ่งที่เราคาดไม่ถึงที่สุด นั่นคือ “น้ำ”
“ไม่มีใครคิดเชื่อมโยงน้ำเข้ากับไฟ พวกเขาคิดว่าน้ำใช้ดับไฟ ไม่ได้บอกคุณว่า ‘ด้วยน้ำ ผมสามารถสร้างประกายไฟและจุดไฟบางอย่างได้’ นี่คือเรื่องใหม่” ริชาร์ด ซาเร (Richard Zare) จากมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ดกล่าว
ทีมของซาเรได้ค้นพบปรากฏการณ์ที่น่าทึ่งในห้องทดลอง พวกเขาเรียกมันว่า “ฟ้าผ่าจิ๋ว” (microlightning) ซึ่งเป็นประกายไฟฟ้าที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติระหว่างฟองอากาศในน้ำ และมันอาจมีพลังมากพอที่จะจุดไฟให้ก๊าซมีเทนลุกไหม้ได้
🔬 ปฏิบัติการจับภาพ “ฟ้าผ่าจิ๋ว”
เพื่อพิสูจน์แนวคิดนี้ ทีมวิจัยได้ทดลองปล่อยฟองอากาศขนาดจิ๋วของก๊าซมีเทนผสมกับอากาศให้ลอยผ่านน้ำ และใช้กล้องความเร็วสูงพร้อมกับเครื่องนับโฟตอน (photon counter) เพื่อจับตาดูสิ่งที่เกิดขึ้น
พวกเขาพบว่าขณะที่ฟองอากาศลอยขึ้น มันจะเกิดการเปลี่ยนแปลงรูปร่างและสะสมประจุไฟฟ้าไว้บนพื้นผิว และเมื่อฟองอากาศสองฟองลอยมาชนกัน ความต่างศักย์ของประจุไฟฟ้าระหว่างพวกมันก็จะทำให้เกิดประกายไฟ หรือ “ฟ้าผ่าจิ๋ว” ขึ้น!
ไม่เพียงแค่นั้น พวกเขายังได้ใช้เครื่องสเปกโทรมิเตอร์ (spectrometer) เพื่อวัดความถี่ของแสงในประกายไฟนั้น และพบว่ามันมีพลังงานสูงพอที่จะกระตุ้นให้เกิดการลุกไหม้ของก๊าซอย่างมีเทนได้จริงๆ
🏡 มองตำนานไทยผ่านเลนส์วิทยาศาสตร์
เรื่องราวนี้ทำให้เราต้องย้อนกลับมามองตำนานพื้นบ้านของไทยในมุมใหม่ต่อตำนาน “ผีโพลง” หรือ “ผีกระสือ” ที่มักถูกเล่าว่ามีดวงไฟลอยไปมาในพื้นที่ชุ่มน้ำหรือทุ่งนา อาจไม่ใช่เรื่องของวิญญาณอาฆาตเสมอไป
แต่ปรากฏการณ์ “ฟ้าผ่าจิ๋ว” ที่เกิดจากฟองก๊าซมีเทนซึ่งผุดขึ้นมาจากการเน่าเปื่อยของซากพืชใต้น้ำ อาจเป็นคำอธิบายทางวิทยาศาสตร์ที่สมเหตุสมผลอย่างยิ่งต่อสิ่งที่คุณปู่คุณย่าของเราเคยพบเห็น มันคือการไขปริศนาที่ไม่ได้ทำลายความขลังของเรื่องเล่า แต่กลับเพิ่มความน่าทึ่งให้กับความมหัศจรรย์ของธรรมชาติรอบตัวเรา
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ ไขปริศนาผีโพลง: แสงไฟปริศนาเหนือหนองน้ำ หรือ “วิลล์-โอ-เดอะ-วิสป์” อาจมีคำอธิบายทางวิทยาศาสตร์แล้ว
✅ ฟ้าผ่าจิ๋วในน้ำ: งานวิจัยล่าสุดพบว่า เมื่อฟองก๊าซในน้ำชนกัน มันสามารถสร้างประกายไฟฟ้า หรือ “ฟ้าผ่าจิ๋ว” ขึ้นมาได้เอง
✅ น้ำจุดไฟได้จริง: ประกายไฟนี้มีพลังงานสูงพอที่จะจุดให้ก๊าซมีเทนที่เกิดจากการเน่าเปื่อยของซากพืชใต้น้ำลุกไหม้ กลายเป็นดวงไฟลอยได้
✅ ยังต้องศึกษาต่อ: แม้นี่จะเป็นคำอธิบายที่สมเหตุสมผลอย่างยิ่ง แต่นักวิทยาศาสตร์ย้ำว่ามันยังคงเป็นความเป็นไปได้ที่ต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อยืนยันต่อไป
💬 แล้วคุณล่ะครับ...
การค้นพบนี้ทำให้คุณมองเรื่องเล่าลี้ลับรอบตัวเปลี่ยนไปไหมครับ? และคุณคิดว่ามีตำนานพื้นบ้านอะไรอีกบ้างที่วิทยาศาสตร์อาจกำลังจะไขปริศนาได้?
มาแบ่งปันมุมมองกันในคอมเมนต์... และถ้าเรื่องนี้น่าสนใจ 🔥 อย่าลืมกดบันทึกไว้ หรือแชร์ให้เพื่อนๆ ได้ร่วมไขปริศนาแห่งหนองน้ำนี้ด้วยกันนะครับ!
🔎 แหล่งอ้างอิง
1. Xia, Y., et al. (2025). Unveiling ignis fatuus: Microlightning between microbubbles. PNAS. https://doi.org/g95d3t
🙏 ถึงผู้อ่านทุกท่าน
ผมตั้งใจทำเนื้อหาเชิงสารคดีในเพจนี้ขึ้นมา เพื่อสร้างพื้นที่แห่งความรู้ที่เข้มข้นและเข้าถึงง่ายสำหรับทุกคน เนื้อหาทุกชิ้นเกิดขึ้นจากการค้นคว้าและเรียบเรียงอย่างสุดความสามารถโดยไม่มีองค์กรใดสนับสนุน
ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาตั้งแต่เดือนเมษายน ผมมีความสุขที่ได้แบ่งปันเรื่องราวต่างๆ และใช้ทุนทรัพย์ส่วนตัวในการดำเนินงานมาโดยตลอดด้วยความเต็มใจ แต่เมื่อเพจยังไม่มีรายได้เข้ามาเลย การที่จะสร้างสรรค์ผลงานดีๆ ต่อไปในระยะยาวก็เป็นเรื่องที่ท้าทายมากขึ้นทุกที
หากคุณชื่นชอบและเห็นคุณค่าของงานที่ผมทำ การสนับสนุนเล็กๆ น้อยๆ จากคุณจะเป็นพลังสำคัญอย่างยิ่ง เปรียบเสมือน 'ค่ากาแฟ' ที่ช่วยต่อลมหายใจ และทำให้ผมสามารถเดินหน้าสร้างสรรค์ผลงานคุณภาพต่อไปได้ เพื่อให้พื้นที่แห่งการเรียนรู้ของเรายังคงอยู่
ผมหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความเมตตาจากทุกท่าน เพื่อให้เพจนี้ได้เดินต่อไปครับ
Link สนับสนุนค่ากาแฟ [https://ezdn.app/witlyofficial]
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
