ความเหงาของผู้สูงอายู
วันนี้เป็ดเหลืองได้คอลคุยกับคุณแม่ คุณแม่ที่ว่ามา แท้จริงแล้วคือคุณย่าของเรา ที่อีกไม่กี่วันก็จะอายุ 60 ปีแล้ว พวกเราคุยกันเรื่องทั่วไป พูดคุยหยอกล้อกันตามปกติ จนแม่ของเป็ดเหลืองมีท่าทีเหมือนจะเครียดมากๆ เป็ดเหลืองจึงถามว่าทำไมถึงเครียด
แม่เป็ดเหลืองไม่ได้ให้เหตุผล ทว่ากลับบอกเป็ดเหลืองว่าอยากไปพบนักจิตเวช อยากทานยาเผื่อความเครียดจะเบาลง คุยกันไปกันมาจนแม่ของเป็ดเหลืองก็เริ่มเข้าเรื่องที่ว่าอยากให้เป็ดเหลืองกลับบ้าน มาอยู่กับแม่สักครึ่งปี
เป็ดเหลืองขออธิบายสถานะปัจจุบันของเป็ดเหลือง ตอนนี้เป็ดเหลืองเป็นนักศึกษาปี 4 และตอนนี้เป็ดเหลืองได้เข้ามาฝึกงานที่กรุงเทพ
เป็ดเหลืองก็ไม่ได้สัญญากับแม่ว่าเป็ดเหลืองจะกลับไปอยู่กับแม่นานขนาดนั้น เพราะฐานะทางบ้านเป็ดเหลืองค่อนข้างยากจน และเรื่องเงินก็เป็นปัญหาที่ทำให้ครอบครัวของเป็ดเหลืองไม่มีความสุขและทุกข์ใจมากมาตลอดตั้งแต่เป็ดเหลืองจำความได้ และอาชีพของทางบ้านก็ไม่ได้เพียงพอต่อการใช้ชีวิตที่ดีพอ เป็ดเหลืองจึงไม่ได้สัญญาอะไรกับคุณแม่ที่กำลังจะถึงวัยเกษียณ จนคุณแม่ได้พูดประโยคนึงด้วยน้ำเสียงที่อ่อนแรงกับเป็ดเหลืองขึ้นมาว่า
"แม่กลัวการอยู่คนเดียว"
เป็นประโยคที่ทำให้เป็ดเหลืองสงสารคุณแม่จับใจ แต่เป็ดเหลืองก็พยายามอธิบายเหตุผลว่าอยู่บ้านการเงินจะไม่ดีขึ้นเลยนะ และอาชีพของทางบ้านก็เรียกได้ว่าเหนื่อยไม่คุ้มเงิน ทำงานทั้งวันทั้งคืนแทบจะไม่ได้ทุนคืน ค่าแรงนี่ไม่ได้เลย เป็ดเหลืองอยากจะทำงานและหาลู่ทางที่ดีเพื่อให้บ้านของเราได้มีชีวิตที่ดีขึ้น แทนที่จะย่ำอยู่กับที่หรือตกต่ำลง
เป็ดเหลืองอยากไปหาโอกาสก่อน...
เพราะถ้าไม่มีเงิน ก็ห่างไกลจากชีวิตที่ดี
เป็ดเหลือง (pedlueang)
จากนั้นเราคุยกันต่อไม่นาน เราก็ได้บอกลาและจบการสนทนาของวันนั้นไป แต่ประโยคคำพูดและความอ่อนไหวที่มากกว่าปกติทำให้เป็ดเหลืองเป็นห่วงคุณแม่ขึ้นมา และด้วยที่เป็ดเหลืองเรียนมหาวิทยาลัยที่เน้นการทำงานร่วมกับชุมชน ทำให้เป็ดเหลืองค่อนข้างได้คลุกคลีกับผู้สูงอายุมามาก เป็ดเหลืองจึงพอเข้าใจความรู้สึกของคุณแม่ที่เกิดความหวาดกลัวขึ้น
เพราะการสนทนาในวันนี้ ทำให้เป็ดเหลืองลองหาข้อมูลดู และพบกับ...
ความเหงาของผู้สูงอายุ มันไม่ใช่แค่เรื่องของความเหงา แต่อาจจะหมายถึงโรคเหงาในผู้สูงอายุ (Loneliness syndrome) รวมถึงภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ทางร่างกายและจิตใจที่ท่านสะสมตั้งแต่ก่อนท่านจะกลายเป็นผู้สูงอายุ
ผู้สูงอายุมักจะถูกมองว่าเป็นวัยที่โดดเดี่ยว เพราะลูกหลานต้องออกไปทำงานหรือมีครอบครัวเป็นของตัวเอง ในขณะที่พวกท่านต้องสูญเสียคนใกล้ชิดและห่างไกลจากสังคมไปเรื่อยๆ เพราะยิ่งอายุมากขึ้น พวกเขาก็ยิ่งเข้าใกล้กับปลายทางของชีวิต
และยิ่งน่าสงสารเมื่ออาการจิตใจเหล่านั้นย่อมส่งผลต่อสุขภาพของพวกท่าน ความเหงานั้น ไม่ใช่แค่ “อารมณ์เหงา” ที่ผ่านมาแล้วผ่านไป แต่มันคือสภาวะที่สมองและร่างกายตอบสนองต่อการขาดปฏิสัมพันธ์กับคนอื่น
หลายงานวิจัยพบว่า ผู้สูงอายุที่รู้สึกโดดเดี่ยว มีโอกาสเป็นโรคซึมเศร้า ความดันสูง และโรคหัวใจมากขึ้น เพราะร่างกายหลั่งฮอร์โมนความเครียดอยู่ตลอดเวลาที่น่ากลัวกว่าคือบางท่านเริ่มไม่อยากมีชีวิตอยู่ เพราะรู้สึกว่าตัวเอง “ไม่มีใครต้องการแล้ว อยู่ไปก็ไม่สำคัญ"
ถ้าเราลองสังเกตว่าทำไมผู้สูงอายุบางท่านถึงชอบออกมาทำนู่นทำนี่ ทั้งๆ ที่ลูกหลานบอกไม่ต้องช่วย ไม่ต้องทำ เพราะบางท่านเริ่มลดคุณค่าในตัวเองลง ไม่อยากยอมรับว่าสิ่งที่ตัวเองเคยทำได้ ตอนนี้ทำไม่ได้แล้ว และกลัวว่าจะถูกลูกหลานทิ้งเข้าสักวัน จึงมักพยายามที่ช่วยเหลือตัวเองหรือทำตัวให้เป็นประโยชน์เพื่อที่จะไม่ถูกทิ้ง
แต่เรื่องเงินทองก็สำคัญ ถ้าเกิดว่าไม่สามารถสัญญาได้ว่าจะอยู่บ้านได้เหมือนเป็ดเหลือง เราต้องทำอย่างไง?
นี่เป็นเพียงแนวทางที่เป็ดเหลืองคิดขึ้นมาเองประกอบการดูงานวิจัย สิ่งสำคัญเลยคือเราต้อง "ให้คุณค่า เข้าใจ และแสดงออก"
เป็ดเหลืองต้องยอมรับว่าที่เป็ดเหลืองไม่สามารถสัญญากับคุณแม่เรื่องการใช้ชีวิตที่บ้านมันไม่ใช่แค่เรื่องฐานะ.....แต่เป็ดเหลืองจะมาเล่าให้ฟังในบล็อกถัดไป ___
- ★เป็ดเหลืองจะอธิบายให้แม่ของเป็ดเหลืองฟังอย่างจริงจัง ถึงเหตุผลที่เป็ดเหลืองไม่สามารถจะอยู่บ้านได้ ทำไมจะต้องออกมาหางานที่ไกลบ้าน ทำไมถึงใช้ชีวิตแค่พอมีพอกินอย่างที่แม่พูดไว้ไม่ได้ 'อย่างใจเย็นและเต็มไปด้วยเหตุผล'
- ★แสดงถึงความตั้งใจเอาไว้ตั้งแต่เนิ่นๆ และไม่สัญญาในสิ่งที่ไม่แน่นอนเพื่อไม่ให้พวกเขาคาดหวังแล้วมาผิดหวังทีหลัง ผู้สูงอายุก็เหมือนพวกเรา เผลอๆ จิตใจพวกเขาอาจจะกลับไปในวัยเด็กน้อยที่งอแง และไม่ฟังเหตุผลในหลายครั้ง
- ★ถ้าหากเป็ดเหลืองออกมาทำงาน ออกมาใช้ชีวิตของเป็ดเหลืองโดยต้องทิ้งแม่ไว้ที่บ้าน เป็ดเหลืองจะพยายามพูดคุยกับแม่ให้บ่อยที่สุด เลี่ยงที่จะเอาปัญหาที่ไม่จำเป็นเล่าให้แม่ฟัง และแสดงถึงความรักและความคิดถึงทุกครั้ง
- ★หาโอกาสในการกลับบ้านบ่อยๆ แต่ไม่ฝืนตัวเอง หากกลับบ้านได้และไม่ประทบต่อสุขภาพกายใจของเรา ให้กลับบ้าน แสดงความรักและพาท่านไปทานอาหารอร่อยๆ ทำกิจกรรมร่วมกัน ให้ท่านรู้สึกว่าท่านมีคุณค่ากับเราเสมอ
- ★ส่งของขวัญให้ในโอกาสสำคัญ (โอกาสทั่วไปก็ได้) เพราะของขวัญเป็นการแสดงออกถึงความรัก และทำให้พวกท่านรู้สึกว่าลูกหลานไม่ได้ลืมเรา ยังคงคิดถึงพวกท่าน เหมือนที่พวกท่านคิดถึงพวกเรา
- ★พยายามเข้าใจในมุมผู้สูงอายุ ใจเย็น ผู้สูงอายุคือวัยที่ร่างกายเริ่มถดถอยไปทางเสื่อม ไม่เหมือนพวกเราที่เดินเหิน มองชัด เคี้ยวข้าวยังอร่อย จึงมีหลายครั้งที่พวกท่านจะงอแงเรื่องการใช้ชีวิตหรือเรื่องสุขภาพ บางทีท่านบ่น ก็แค่ต้องการผู้ช่วยฟังเท่านั้น
- ★ไม่ให้สัตว์เลี้ยงไว้กับท่านเพื่อแก้เหงา ในกรณีผู้สูงอายุที่มองสัตว์เป็นสัตว์ อันนี้ไม่ใช่เพราะสุขภาพจิตของผู้สูงอายุ แต่แค่เป็ดเหลืองไม่อยากให้เอา 1 ชีวิตไปใช้เป็นเพียงตัวแก้เหงาของใคร เพราะผู้สูงอายุที่มองสัตว์เป็นสัตว์ ไม่ได้เลี้ยงสัตว์เป็นลูกหลาน พวกท่านจะเลี้ยงสัตว์เหล่านั้นตามมีตามเกิด คนรับกรรมก็คือสัตว์เลี้ยงเหล่านั้น
อย่าใช้หนึ่งชีวิตมาเพื่อแก้เหงาใครสักคน แม้พวกเขาจะไม่ใช่มนุษย์
เป็ดเหลือง (pedlueang)
สุดท้าย เป็ดเหลืองคิดว่าความเหงาของผู้สูงอายุไม่ได้หายไปเพราะแค่ยา หรือเพราะมีใครสักคนอยู่ด้วยตลอดเวลา มันจะค่อยๆ เบาลง เมื่อท่านรู้ว่าตัวเอง “ยังสำคัญกับใครบางคน”
ลูกหลานอย่างเราอาจไม่มีเวลามากเท่าที่ท่านต้องการ อาจอยู่ไกลบ้าน ต้องทำงาน หาเงิน หรือสร้างชีวิต แต่สิ่งหนึ่งที่เราทำได้เสมอ คือ “แสดงออกว่ารักและเห็นคุณค่าของท่าน”
ในเมื่อเราทำความเข้าใจกับคนใหม่ๆ ในชีวิตได้ เราสามารถทำความเข้าใจพวกท่านที่อยู่กับเรามาเกือบครึ่งชีวิตได้
ความเหงาอาจไม่หายไปหมด แต่ถ้าเรายังโทรหา พูดคุย ส่งข้อความ หรือกลับบ้านสักครั้งในวันที่ทำได้ มันก็เพียงพอที่จะทำให้หัวใจของใครบางคนอบอุ่นขึ้น
เป็ดเหลืองไม่ใช่นักวิจัย ไม่ใช่หมอ และแนวทางทั้งหมดนี้ก็ไม่ใช่ตำราทางวิชาการอะไร
เป็ดเหลืองก็แค่ เด็กคนหนึ่งที่ห่วงใยและเห็นใจแม่ของตัวเอง ผู้หญิงที่กำลังจะก้าวเข้าสู่วัยผู้สูงอายุ
เป็ดเหลืองแค่อยากบันทึกและบอกเล่าความรู้สึกเล็กๆ นี้ไว้ว่า...การเข้าใจผู้สูงอายุ อาจไม่ใช่การพยายามทำให้เขาไม่เหงา แต่อาจเป็นเพียงการมองเห็นและรับรู้ว่า เขาก็ยังอยากรู้สึกมีค่าเหมือนเดิม
และบางที...ความเข้าใจนี่แหละ คือของขวัญที่ดีที่สุดที่เราจะมอบให้กันได้
หวังว่าลูกหลานของผู้สูงอายุทุกคน จะเข้าใจในความแก่ชราของพวกท่าน
เพราะไม่มีใครใจดีกับพวกเขา ได้เท่าเราอีกแล้ว
💛💛
เป็ดเหลือง (pedlueang)
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
