🧊 ไม่ใช่แค่ละลาย! "ธารน้ำแข็งเฮกโตเรีย" หดหายไป 25 กม. ใน 15 เดือน เร็วกว่าสถิติ 10 เท่า
นี่คืออัตราความเร็วที่น่าตกตะลึงที่สุดครั้งหนึ่งในประวัติศาสตร์ยุคใหม่... เมื่อธารน้ำแข็งขนาดมหึมาในแอนตาร์กติกา หดสั้นลงถึง 25 กิโลเมตร ภายในเวลาเพียง 15 เดือน! นี่คือความเร็วที่มากกว่าสถิติเดิมๆ ที่เราเคยบันทึกไว้ถึง 10 เท่า
นี่คือเรื่องราวของ ธารน้ำแข็งเฮกโตเรีย (Hektoria glacier) บนคาบสมุทรแอนตาร์กติก และมันกำลังแสดงให้เราเห็น “กลไกหายนะ” ใหม่ ที่อาจคุกคามธารน้ำแข็งอื่นๆ ทั่วทั้งทวีป และส่งผลกระทบโดยตรงต่อระดับน้ำทะเลทั่วโลก
💥 ภัยพิบัติที่เริ่มต้นจาก “กันชน” ที่หายไป
เรื่องราวการหดหายครั้งนี้เริ่มต้นขึ้นในต้นปี 2022 เมื่อแผ่นน้ำแข็งทะเลขนาดมหึมาที่ทำหน้าที่เหมือน “กันชน” หรือ “ค้ำยัน” อยู่ด้านหน้าของธารน้ำแข็งเฮกโตเรียได้แตกออกและหลุดลอยไป
เมื่อ “เกราะป้องกัน” นี้หายไป... “ลิ้นน้ำแข็ง” (ice tongue) ที่ลอยอยู่ก็ได้สลายตัวตามไปด้วย การสูญเสียครั้งนี้ทำให้ตัวธารน้ำแข็งหลักถูกเปิดออกสู่มหาสมุทรและสร้างแรงเค้นใหม่ มันเริ่มไหลเร็วขึ้นและบางลงอย่างรวดเร็ว... แต่นั่นเป็นเพียงจุดเริ่มต้นของหายนะที่แท้จริงครับ
⚠️ กลไกหายนะบน “ที่ราบน้ำแข็ง”
จุดเปลี่ยนที่แท้จริงเกิดขึ้นบริเวณที่เรียกว่า “ที่ราบน้ำแข็ง” (ice plain) ลองจินตนาการว่าธารน้ำแข็งนี้คือแม่น้ำน้ำแข็งขนาดยักษ์ที่ปกติแล้วส่วนท้องของมันจะ “เกยตื้น” หรือวางอยู่บนพื้นสมุทรที่แบนราบ
Time series schematic of an idealized glacier cross section and Hektoria Glacier’s configuration and rapid retreat.
นาโอมิ ออควอต (Naomi Ochwat) ผู้นำการวิจัย เชื่อว่าตัวธารน้ำแข็งหลักนั้นบางลงอย่างรวดเร็วไปจนถึงจุดที่มันเคย “เกยตื้น” อยู่บนพื้นทะเล... และทันใดนั้น มันก็ลอยขึ้น!
“ดูเหมือนว่าทั้งส่วนนั้นจะลอยขึ้นจากพื้นแทบจะในทันที” ทีมวิจัยกล่าว... และเมื่อมันลอยขึ้น มันก็เหมือนกับการเปิดเผยจุดอ่อนทั้งหมด พลังมหาศาลของแรงลอยตัว (Buoyant forces) ได้ “ฉีกกระชาก” ก้อนน้ำแข็งขนาดยักษ์ (ภูเขาน้ำแข็ง) ออกจากตัวธารน้ำแข็งอย่างรุนแรง
การแตกหักนี้รุนแรงมากจนเซ็นเซอร์ตรวจจับแผ่นดินไหวสามารถตรวจจับ “แผ่นดินไหวจากธารน้ำแข็ง” (glacial earthquakes) ได้เลยทีเดียว เพียงแค่สองเดือน (พฤศจิกายน-ธันวาคม 2022) ธารน้ำแข็งนี้หดสั้นไปถึง 8 กิโลเมตร!
❓แต่... มัน “เกยตื้น” จริงหรือ?
เรื่องราวนี้ดูเหมือนจะถูกต้อง?... แต่ในโลกของวิทยาศาสตร์ ไม่มีอะไรง่ายขนาดนั้นครับ
การวิเคราะห์นี้ได้จุดชนวนข้อถกเถียงในวงการทันที เฟรเซอร์ คริสตี (Frazer Christie) จาก Airbus Defence and Space ชี้ว่า มันยังคงมี “ความไม่เห็นพ้องต้องกันอย่างมีนัยสำคัญ” ในหมู่นักวิทยาธารน้ำแข็ง
เขากล่าวว่า เรายังขาดข้อมูลดาวเทียมที่มีความแม่นยำสูงพอที่จะ “ฟันธง” ได้ว่าธารน้ำแข็งเฮกโตเรียมัน “เกยตื้น” อยู่บนพื้นหินที่แบนราบนั้นจริงๆ หรือไม่... ปริศนานี้จึงยังไม่คลี่คลายอย่างสมบูรณ์
🏡 “กลไกหายนะ” ที่อาจกระทบอนาคตกรุงเทพฯ
ไม่ว่าข้อถกเถียงทางเทคนิคจะเป็นอย่างไร แต่อัตราการหดตัวของธารน้ำแข็งที่เกิดขึ้นจริงถือว่าน่ากังวลอย่างยิ่ง เพราะมันได้เผยให้เห็นถึง “กลไกหายนะ” ใหม่ที่อาจคุกคามธารน้ำแข็งอื่นๆ ในทวีปแอนตาร์กติกา
ออควอตได้ตั้งคำถามว่า “ธารน้ำแข็งเฮกโตเรียเป็นเพียงกรณีที่พิเศษที่เกิดจากหลายปัจจัย หรือว่ากลไกหายนะนี้กำลังรอที่จะเกิดขึ้นกับธารน้ำแข็งอื่นๆ อีก?”
ประเด็นนี้ไม่ใช่เรื่องไกลตัวสำหรับคนไทย เพราะทุกๆ กิโลเมตรของธารน้ำแข็งที่หายลงไปในทะเล หมายถึงการเพิ่มขึ้นของระดับน้ำทะเลทั่วโลก และ กรุงเทพมหานคร คือหนึ่งในเมืองหลวงที่เปราะบางที่สุดต่อปัญหาน้ำทะเลหนุนสูง การทำความเข้าใจกลไกใหม่ๆ ที่เร่งการละลายของธารน้ำแข็งจึงมีความสำคัญโดยตรงต่ออนาคตของเมืองและประชาชนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่นี้
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ หดหายเร็วที่สุดในประวัติศาสตร์: ธารน้ำแข็งเฮกโตเรียในแอนตาร์กติกา หดสั้นลง 25 กม. ใน 15 เดือน เร็วกว่าสถิติเดิมถึง 10 เท่า
✅ กลไกใหม่?: สันนิษฐานว่าเกิดจากการที่ธารน้ำแข็งบางลงจน "ลอย" ขึ้นจากพื้นสมุทรที่แบนราบ (ice plain) ทำให้เกิดการแตกสลายอย่างรวดเร็ว
✅ แผ่นดินไหวจากน้ำแข็ง: การแตกออกรุนแรงจนเซ็นเซอร์สามารถตรวจจับ “แผ่นดินไหวจากธารน้ำแข็ง” ได้
✅ ยังไม่สิ้นสุด: ยังมีข้อถกเถียงในวงการว่าธารน้ำแข็งนั้น "เกยตื้น" บนพื้นราบนั้นจริงหรือไม่ เนื่องจากขาดข้อมูลดาวเทียมความแม่นยำสูง
💬 แล้วคุณล่ะครับ...
การค้นพบ “กลไกหายนะ” ใหม่ ที่เร่งการละลายของน้ำแข็งขั้วโลกเช่นนี้ ทำให้คุณรู้สึกว่าวิกฤตสภาพภูมิอากาศเป็นเรื่องที่เร่งด่วนกว่าที่เราเคยประเมินไว้หรือไม่ครับ?
🔎 แหล่งอ้างอิง
1. Ochwat, N., et al. (2025). Record grounded glacier retreat caused by an ice plain calving process. Nature Geoscience. https://doi.org/qcpk
🙏 ถึงผู้อ่านทุกท่าน
หากคุณชื่นชอบและเห็นคุณค่าของงานที่ผมทำ การสนับสนุนเล็กๆ น้อยๆ จากคุณจะเป็นพลังสำคัญอย่างยิ่ง เปรียบเสมือน 'ค่ากาแฟ' ที่ช่วยต่อลมหายใจ และทำให้ผมสามารถเดินหน้าสร้างสรรค์ผลงานคุณภาพต่อไปได้ เพื่อให้พื้นที่แห่งการเรียนรู้ของเรายังคงอยู่
ผมหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความเมตตาจากทุกท่าน เพื่อให้เพจนี้ได้เดินต่อไปครับ
Link สนับสนุนค่ากาแฟ [https://ezdn.app/witlyofficial]
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
