🌊 คร่าสัตว์ 1 ล้านตัว! ไขปริศนาสาหร่ายพิษ Karenia cristata ภัยคุกคามอุบัติใหม่ที่อาจลามทั่วโลก
ตลอด 8 เดือนที่ผ่านมา... หายนะทางนิเวศวิทยาครั้งประวัติศาสตร์ได้เกิดขึ้นอย่างเงียบๆ ในออสเตรเลียใต้ มันคือการแพร่กระจายของสาหร่ายพิษ (Toxic Algal Bloom) ที่แผ่ขยายกินพื้นที่กว่า 20,000 ตารางกิโลเมตร มันได้สังหารสัตว์ทะเลไปแล้วกว่า 1 ล้านตัว มากกว่า 550 สายพันธุ์... ตั้งแต่มังกรใบไม้ทะเลไปจนถึงโลมา และยังส่งผลกระทบต่อสุขภาพของมนุษย์ที่สูดดมหรือสัมผัสกับมันด้วย
นี่คือหนึ่งในปรากฏการณ์สาหร่ายสะพรั่งที่ “ทำลายล้างและแผ่กว้างที่สุด” เท่าที่เคยมีรายงานมาทั่วโลก... และที่น่ากลัวที่สุดคือ ตอนนี้เรารู้แล้วว่าใครคือฆาตกร
🎭 ผู้ร้ายที่ไม่มีใครคาดคิด
ในตอนแรก นักวิทยาศาสตร์สงสัยว่ามันอาจจะเป็นสาหร่ายพิษสายพันธุ์ Karenia mikimotoi ที่เราพอจะรู้จักกันดี แต่แล้วความจริงก็ปรากฏ...
Morphology of Karenia cristata from South Australian blooms and laboratory cultures.
ฆาตกรตัวจริงคือ Karenia cristata... นี่คือชื่อที่ทำให้นักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกต้องหันมามองหน้ากัน เพราะที่ผ่านมา มันเป็นเพียงผู้ต้องสงสัย “ระดับล่าง” เท่านั้น มันเคยถูกรายงานว่าทำให้ปลาตายเพียง 2 ครั้งใกล้ๆ แอฟริกาใต้ในยุค 90s และอีกครั้งใกล้แคนาดา... ไม่เคยมีใครคิดว่ามันจะสามารถก่อเหตุหายนะระดับนี้ได้
แล้วทำไมครั้งนี้มันถึงได้โหดเหี้ยมและร้ายกาจถึงเพียงนี้?
⚔️ เมื่อมันมี “อาวุธลับ”
ทีมนักวิจัยได้ค้นพบความจริงที่น่าสะพรึงกลัว... K. cristata ที่กำลังระบาดในออสเตรเลียนี้ มันได้ผลิต “สารพิษชนิดใหม่” ที่เราไม่เคยรู้มาก่อนว่ามันสร้างได้
สารพิษนี้อยู่ในกลุ่มที่เรียกว่า เบรวีท็อกซิน (brevetoxins) ซึ่งสามารถทำลายระบบประสาทของสิ่งมีชีวิตในทะเล และทำลายเหงือกของปลา นี่คืออาวุธที่อธิบายได้ว่าทำไมทุกชีวิตในรัศมีของมันถึงล้มตายเป็นเบือ
“การค้นพบนี้สร้างความกังวลในหมู่เพื่อนร่วมงานในต่างประเทศของฉัน” ชอว์นา เมอร์เรย์ (Shauna Murray) หนึ่งในทีมวิจัยกล่าว “มันจะเกิดอะไรขึ้น... ถ้ามีสายพันธุ์ที่สามารถสร้างสารพิษชนิดใหม่ ‘โผล่ขึ้นมาในน่านน้ำของพวกเขา’ ได้ทุกเมื่อ”
⚠️ ภัยคุกคามอุบัติใหม่ระดับโลก
Karenia cristata ไม่ใช่สาหร่ายที่พบแค่ในออสเตรเลีย แต่มันมีเขตกระจายพันธุ์อยู่ทั่วโลก “เราแค่ไม่เคยรู้มาก่อนว่ามันผลิตเบรวีท็อกซิน และไม่เคยรู้ว่ามันสามารถก่อการระบาดที่ใหญ่, รุนแรง และยาวนานถึง 8 เดือนได้”
“ฉันคิดว่านี่คือ ภัยคุกคามระดับโลกอย่างแท้จริง” เมอร์เรย์กล่าว
💥 ปริศนาที่ยังไขไม่ออก: อะไรคือตัวกระตุน?
ที่น่ากังวลคือ ทีมวิจัยยังไม่แน่ใจว่าอะไรคือสาเหตุที่ทำให้เกิดการระบาดครั้งมโหฬารนี้
เรามักจะเชื่อมโยงการสะพรั่งของสาหร่ายพิษเข้ากับอุณหภูมิน้ำทะเลที่สูงขึ้น... และมันก็จริงที่การระบาดครั้งนี้เริ่มต้นขึ้นพร้อมกับ “คลื่นความร้อนทางทะเล” (marine heatwave) ที่รุนแรง ซึ่งทำให้อุณหภูมิน้ำสูงกว่าปกติถึง 3°C
แต่... ปริศนามันอยู่ที่ว่า การระบาดกลับขยายตัวอย่างรุนแรงยิ่งขึ้นในช่วงหลังจากเดือนพฤษภาคม 2025... ซึ่งเป็นช่วงที่น้ำทะเลเริ่มเย็นตัวลงแล้ว!
นี่หมายความว่ามันอาจมีปัจจัยอื่นที่เรายังไม่เข้าใจ ซึ่งเป็นตัวกระตุ้นให้สาหร่ายสายพันธุ์นี้ และนั่นคือสิ่งที่น่ากลัวที่สุด
🏡 บทเรียนจาก Karenia cristata
สำหรับประเทศไทย ปรากฏการณ์ “น้ำทะเลเปลี่ยนสี” หรือ “ขี้ปลาวาฬ” (Red Tide) ไม่ใช่เรื่องไกลตัวเลย เพราะมันสร้างความเสียหายต่อทั้งอุตสาหกรรมประมงและการท่องเที่ยวมาแล้วหลายครั้ง การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและอุณหภูมิน้ำทะเลที่สูงขึ้นใน อ่าวไทยและทะเลอันดามัน กำลังกลายเป็นปัจจัยเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นทุกวัน
การปรากฏตัวของ Karenia cristata ในออสเตรเลียถือเป็นสัญญาณเตือนสำคัญที่ชี้ให้เห็นว่า หน่วยงานวิจัยทางทะเลของไทยจำเป็นต้องเริ่มเฝ้าระวัง “ภัยคุกคามอุบัติใหม่” อย่างจริงจัง เพราะหากวันหนึ่ง K. cristata ที่อาจแฝงตัวอยู่ในน่านน้ำไทย “ตื่นขึ้นมา” และแพร่กระจาย เราอาจต้องเผชิญกับ หายนะทางทะเลครั้งใหญ่ ที่ไม่เคยมีประสบการณ์มาก่อน
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ หายนะครั้งประวัติศาสตร์: สาหร่ายพิษระบาดนาน 8 เดือนในออสเตรเลีย คร่าชีวิตสัตว์ทะเลกว่า 1 ล้านตัว บนพื้นที่ 20,000 ตร.กม.
✅ ผู้ร้ายตัวจริง: คือ Karenia cristata ซึ่งเป็นสายพันธุ์ที่ก่อนหน้านี้ไม่เคยถูกมองว่าเป็นภัยคุกคามรุนแรง
✅ อาวุธลับที่เพิ่งค้นพบ: นักวิทย์พบว่ามันผลิต “สารพิษเบรวีท็อกซินชนิดใหม่” ที่ทำลายระบบประสาทของสิ่งมีชีวิต
✅ ภัยคุกคามระดับโลก: สาหร่ายสายพันธุ์นี้พบได้ทั่วโลก นี่จึงเป็น “ภัยคุกคามอุบัติใหม่ระดับโลก”
✅ ปริศนาที่ยังไขไม่ออก: การระบาดเริ่มขึ้นพร้อมคลื่นความร้อนทางทะเล แต่กลับรุนแรงขึ้นแม้ในตอนที่น้ำเย็นลงแล้ว ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด
💬 แล้วคุณล่ะครับ...
การค้นพบว่ามี ‘ภัยคุกคามอุบัติใหม่’ ที่เราไม่เคยรู้จักมาก่อนกำลังตื่นขึ้นในมหาสมุทร... ทำให้คุณรู้สึกกังวลต่อผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่เรากำลังเผชิญอยู่มากขึ้นแค่ไหนครับ?
🔎 แหล่งอ้างอิง
1. Murray, S. A., et al. (2025). A catastrophic marine mortality event caused by a complex algal bloom including the novel brevetoxin producer, Karenia cristata (Dinophyceae). bioRxiv. https://doi.org/10.1101/2025.10.31.685766
🙏 ถึงผู้อ่านทุกท่าน
หากคุณชื่นชอบและเห็นคุณค่าของงานที่ผมทำ การสนับสนุนเล็กๆ น้อยๆ จากคุณจะเป็นพลังสำคัญอย่างยิ่ง เปรียบเสมือน 'ค่ากาแฟ' ที่ช่วยต่อลมหายใจ และทำให้ผมสามารถเดินหน้าสร้างสรรค์ผลงานคุณภาพต่อไปได้ เพื่อให้พื้นที่แห่งการเรียนรู้ของเรายังคงอยู่
ผมหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความเมตตาจากทุกท่าน เพื่อให้เพจนี้ได้เดินต่อไปครับ
Link สนับสนุนค่ากาแฟ [https://ezdn.app/witlyofficial]
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
