ชเวดากอง พระธาตุปีมะเมียเจดีย์ศรัทธาแห่งหงสาวดี
ถ้าให้พูดถึงสถานที่ดัง ๆ ของเมียนมาร์มาสักที่หนึ่ง เชื่อได้เลยว่าชื่อของ ชเวดากอง อาจจะเป็นอีกชื่อหนึ่งที่หลาย ๆ คนนึกถึง ตลอดจนเป็นสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญของเมียนมาร์ ซึ่งนับว่าเป็นอีกหนึ่งเจดีย์ที่สวยเป็นอันดับต้น ๆ ของเมียนมาร์ และยังเป็นศิลปะมอญหงสาวดีด้วย ไม่เพียงเท่านั้น ในความเชื่อของชาวล้านนาเอง ชเวดากองยังมีบทบาทในฐานะของ พระธาตุปีมะเมีย ด้วย
หลังจากที่เมืองทะเลเจดีย์อย่างพุกามล่มสลายลง ก็ได้เกิดการสถาปนารัฐต่าง ๆ ขึ้นมาในพื้นที่ หนึ่งในนั้นก็คือเมืองมอญอย่างหงสาวดี ที่ซึ่งในด้านศิลปวัฒนธรรมนั้นก็มีการหยิบเอาความเป็นพุกามมาต่อยอดและสร้างสรรค์ขึ้นมาเป็นของตัวเอง ชเวดากองก็เช่นเดียวกัน รูปลักษณ์ของชเวดากองมีการพัฒนาจากเจดีย์พม่า
โดยเฉพาะในส่วนของ ปลี (ส่วนคอเจดีย์) ที่ยืดยาวออกมามากเป็นพิเศษ ตลอดจนมีส่วนของฐานที่ลาดเอียง ผิดกับฐานของเจดีย์พุกามที่จะมีเส้นรอบรูปเป็นขั้นบันได และมีลานประทักษิณรอบเจดีย์
พระธาตุที่ประดิษฐานอยู่ในชเวดากองนี้ ในตำนานระบุไว้ถึงเรื่องราวในพระพุทธประวัติฉบับหลักที่เราน่าจะรู้จักกันดี คือเรื่องของพ่อค้าสองคนที่ถวายข้าวสัตตุก้อนและสัตตุผงแด่พระพุทธเจ้า เมื่อครั้งเสด็จประทับเสวยวิมุติสุขใต้ต้นราชายตนะ
พ่อค้าสองคนนั้นก็คือ ตปุสสะกับภัลลิกะ ซึ่งพระพุทธเจ้าก็ได้พระราชทานพระเกศาให้แก่พ่อค้าทั้งสองไว้ และถือว่าตปุสสะและภัลลิกะเป็นอุบาสกคู่แรกในพระพุทธศาสนาด้วย พระเกศาที่พระพุทธเจ้าประทานให้แก่ทั้งสองนี่เอง ที่มาเป็นพระบรมสารีริกธาตุในพระเจดีย์ชเวดากอง
แน่นอนว่าเนื้อหาในพุทธประวัติไม่ได้บอกว่าพ่อค้าทั้งสองมาจากเมืองมอญแต่อย่างใด แต่ทั้งนี้ในตำนานชเวดากองได้นำพ่อค้าทั้งสองมาผูกเรื่องว่าเป็นชาวเมืองมอญ และได้นำพระเกศาไปประดิษฐานโดยขุดดินฝังไว้ที่เนินเขาสิงคุตตระ
ซึ่งในตำนานก็เล่าว่าเมื่อขุดลงไป ก็พบว่าที่เนินเขานี้ได้ประดิษฐานอัฏฐบริขารของอดีตพุทธเจ้าอยู่ด้วย คือไม้เท้าของพระพุทธเจ้ากกุสันธะ ที่กรองน้ำของพระพุทธเจ้าโกนาคมนะ และผ้าอาบน้ำฝนของพระพุทธเจ้ากัสสปะ รวมอยู่ด้วย
ชเวดากองที่เราเห็นกันอยู่ในปัจจุบันนี้ เป็นพระเจดีย์ที่ได้รับการต่อเติมมาอย่างต่อเนื่อง ซึ่งในรัชสมัยพระเจ้าธรรมเจดีย์มีการบันทึกถึงเรื่องราวการบูรณะชเวดากองในสมัยกษัตริย์มอญในอดีต ครั้งสำคัญ เช่น ในรัชสมัยของ พระนางเชงสอบู ที่มีการต่อเติมให้พระเจดีย์สูงขึ้นกว่าเดิมถึง 40 เมตร และถวายทองคำเท่าน้ำหนักพระองค์เพื่อหุ้มยอดเจดีย์ด้วย ซึ่งการถวายทองเท่าน้ำหนักตัวของพระนางเชงสอบู ได้กลายมาเป็นพระราชธรรมเนียมในกษัตริย์พม่าที่ทำสืบต่อกันมา
ทั้งนี้ ชเวดากองก็นับว่าอยู่ไกลพอสมควร ในธรรมเนียมการชุธาตุเองก็มีการอนุโลมไม่ต่างกันกับพระธาตุปีมะเส็ง โดยในประเทศไทยมีพระบรมธาตุเมืองตากที่มีการจำลองพระเจดีย์ชเวดากองเอาไว้ ทำให้กลายเป็นอีกหนึ่งสถานที่ที่ผู้เกิดปีมะเมียนิยมไปสักการะบูชากัน
แน่นอนว่าพระเจดีย์ชเวดากองนั้นไม่ได้อยู่ในล้านนา ทำให้เกิดการอนุโลมให้สามารถไปสักการะวัดพระบรมธาตุ จังหวัดตากได้ ซึ่งเป็นพระธาตุที่มีตำนานว่าบรรจุพระเกศาของพระพุทธเจ้าเช่นเดียวกันกับชเวดากอง โดยในตำนานพระเจ้าเลียบโลกเรียกสถานที่แห่งนี้ว่า ดอยมะหิยังกะ
#สุดโปรด #ชเวดากอง #พม่า #ล้านนา #ปีใหม่ #ประวัติศาสตร์ #สถาปัตยกรรม #ตำนาน #BBL #BangkokBank #ธนาคารกรุงเทพ
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
