เมื่อวาน เวลา 13:30 • สุขภาพ

กินมันจัด ระวังตับพังจนกลายเป็นมะเร็ง

ใครที่เป็นสาย หมูกระทะ ชาบู ปิ้งย่าง มันเยิ้มๆ ต้องอ่านบทความนี้เลย
เชื่อไหมครับว่า การกินอาหารไขมันสูง ไม่ได้แค่ทำให้อ้วนลงพุง หรือไขมันจุกอกอย่างที่เราเคยเข้าใจ แต่มันกำลังแอบไปสับสวิตช์ในเซลล์ตับของเราให้กลายร่างเป็น ปีศาจร้ายอย่างเงียบเชียบ
ล่าสุดมีงานวิจัยจาก MIT (Massachusetts Institute of Technology) ที่เพิ่งตีพิมพ์ในวารสาร Cell ได้ออกมาเปิดโปงความลับนี้ครับ ว่าไขมันสูงๆ มันเข้าไปทำอะไรกับตับของเรา ถึงได้เสี่ยงเป็นมะเร็งตับกันนักหนา วันนี้ผมสรุปมาให้ฟังง่ายๆ ครับ
ลองจินตนาการว่าตับของเราเหมือน โรงงานกำจัดของเสียและสร้างพลังงาน นะครับ เซลล์ตับปกติ (Hepatocytes) คือพนักงานที่มีความเชี่ยวชาญสูง หน้าที่คือผลิตเอนไซม์ สร้างโปรตีน ดูแลระบบเผาผลาญให้เราอย่างขยันขันแข็ง
แต่เมื่อเรากระหน่ำกินไขมันเข้าไปทุกวี่ทุกวัน ตับก็เหมือนโดนสึนามิไขมันถล่มใส่ครับ สภาพแวดล้อมในตับจะเครียดมาก เต็มไปด้วยการอักเสบ
ทีนี้เซลล์ตับที่ฉลาด (แกมโกง) มันก็คิดว่า ขืนทำงานหนักแบบเดิม ตายแน่ๆ มันเลยตัดสินใจลดสเปกตัวเองครับ
จากพนักงานผู้เชี่ยวชาญ (Mature cells) มันจะถอยหลังกลับไปเป็นพนักงานฝึกหัด หรือที่เรียกว่าภาวะคล้ายสเต็มเซลล์
ทำไมต้องทำแบบนั้น?
เพราะเซลล์เด็กๆ พวกนี้ตายยากครับ มันทนทานต่อความเครียดได้ดีกว่า และแบ่งตัวได้เร็วกว่า เพื่อความอยู่รอดของตัวมันเอง
ฟังดูเหมือนจะดีนะครับที่ตับเราสู้ชีวิต แต่ความจริงคือนี่คือจุดเริ่มต้นของหายนะครับ...
พอเซลล์ตับแปลงร่างเป็นเด็กฝึกงาน มันก็เลิกทำหน้าที่สำคัญๆ เช่น เลิกสร้างเอนไซม์ เลิกดูแลระบบเผาผลาญ ผลคือร่างกายเรารวนไปหมด
เซลล์เด็กฝึกงานพวกนี้ แบ่งตัวเร็วมาก ยิ่งแบ่งตัวเร็ว โอกาสที่จะก๊อปปี้ DNA ผิดพลาดก็ยิ่งสูง พอมันผิดพลาดปุ๊บ... มันก็พร้อมจะกลายเป็น "เซลล์มะเร็ง" ทันที
คุณ Alex K. Shalek จาก MIT เปรียบเทียบไว้น่าสนใจมากครับว่า เหมือนตับยอมเสียสละหน้าที่เพื่อเอาชีวิตรอด แต่แลกมาด้วยความเสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งในระยะยาว
งานวิจัยในหนูทดลองพบว่า หนูที่กินไขมันสูงแทบทุกตัว จบลงด้วยการเป็นมะเร็งตับครับ และเมื่อไปดูข้อมูลในคนไข้จริง ก็พบรูปแบบเดียวกันเป๊ะ ยิ่งตับใครมีเซลล์ที่ลดสเปกเยอะ คนนั้นยิ่งเสี่ยงสูง และอัตราการรอดชีวิตต่ำลง
อ่านมาถึงตรงนี้อย่าเพิ่งใจเสียจนกินข้าวไม่ลงนะครับ ข่าวดีก็มีครับ
ทีมนักวิจัยบอกว่า กระบวนการนี้ในคนไม่ได้เกิดขึ้นปุบปับครับ อาจใช้เวลาสะสมนานถึง 20 ปี (ในขณะที่หนูใช้เวลาแค่ปีเดียว) แปลว่า เรายังมีเวลาเปลี่ยนใจ
❌ หยุดกินมัน การลดอาหารไขมันสูง อาจช่วยให้ตับค่อยๆ ฟื้นฟูกลับมาได้
นักวิจัยเจอตัวการสำคัญ (ยีนและโปรตีนบางตัว) ที่ควบคุมกระบวนการลดสเปกนี้ และตอนนี้มียาบางตัวกำลังอยู่ในขั้นตอนการทดลอง (เช่น ยาที่กระตุ้นเอนไซม์ HMGCS2 หรือยากลุ่ม Thyroid hormone receptor) รวมถึงยากลุ่ม GLP-1 (ปากกาลดน้ำหนัก) ที่อาจเข้ามาช่วยกู้สถานการณ์ได้ในอนาคต
ร่างกายเราฉลาดมากครับ แต่มันก็มีความอดทนจำกัด การกินหมูกระทะบ้างเป็นครั้งคราวเพื่อความสุขทางใจ ไม่ใช่เรื่องผิด แต่ถ้ากินแบบไขมันจุกอกทุกวัน ตับท่านอาจจะกำลังแอบวางแผนก่อกบฏอยู่เงียบๆ ก็เป็นไปได้นะครับ
ดังนั้น หันมาทานผัก ผลไม้ ลดของทอด ของมัน ลงบ้างนะครับ ให้โอกาสตับได้พัก ได้กลับมาเป็นพนักงานดีเด่นคนเดิม ดีกว่าปล่อยให้มันกลายร่างเป็นมะเร็งร้าย แล้วค่อยมาเสียใจทีหลัง ว่าไหมครับ
อ้างอิงข้อมูลจาก:
1. Massachusetts Institute of Technology. (2025, December 22). High-fat diets make liver cells more susceptible to cancer-causing mutations, study shows. Medical Xpress.
2. Tzouanas, C., et al. (2025). Hepatic adaptation to chronic metabolic stress primes tumorigenesis. Cell. DOI: 10.1016/j.cell.2025.11.031
โฆษณา