การหลงยึดติดคุณค่าในตัวเอง
“การยึดว่าตนเองมีคุณค่า และสำคัญกว่าผู้อื่น”
เปิดประตูสู่การเปรียบเทียบ
เหยียบย่ำ และสร้างความขัดแย้ง
ผมมีประโยคหนึ่งที่เอาไว้แซวรุ่นน้อง
รวมทั้งบอกรุ่นน้องเป็นนัย ๆ ว่า ให้ตั้งสติ (มีสติก่อนโว้ยยย 555)
ประโยคนั้นคือ
“อัตตาสูงเสียดฟ้า…ปัญญาอยู่ในเหว”
แน่นอนว่า มุมหนึ่งเป็นคำพูดติดตลกให้ชวนหัวเราะ
และอีกมุมหนึ่งก็เป็นกระจกสะท้อนความจริง ว่า
“ท่านตกหลุมพรางความคิดตัวเองซะแล้ว 5555”
เพื่อง่ายต่อการเข้าใจ
เรามาทำความเข้าใจทีละท่อนไปพร้อมกันครับ ^^
“อัตตาสูงเสียดฟ้า”
อาจลองนึกถึงภูเขา ยอดเขา ซึ่งสูงมาก ๆ
สูงจนทุกสิ่งอยู่ต่ำกว่าตัวเองอะไรแบบนั้นครับ
(สูงจนเกือบทะลุออกไปนอกโลกก็ได้ครับ 55555)
ซึ่งเป็นปรากฎการณ์ที่เราเผลอยึดตัวเองเป็นศูนย์กลาง
เผลอให้ความสำคัญและคุณค่าตัวเองอยู่เหนือทุกสิ่ง
เชื่อว่า ตนเองถูกต้องที่สุด/เก่งที่สุด/ดีที่สุด
เมื่อเราถูกครอบงำด้วยสภาวะแบบนี้
“จิตใจของเราจะแข็งกระด้าง”
แล้วทำให้เรามองเห็นคนอื่นเป็นเหมือนฝุ่นผง
เป็นเศษธุลี เป็นหินก้อนเล็ก ๆ
ซึ่งเราพร้อมที่จะทำลาย และเหยียบย่ำ
“เนื่องจาก…เราเผลอยกตัวเองอยู่เหนือทุกสิ่งเสียแล้ว”
“ปัญญาอยู่ในเหว”
อาจลองนึกถึงเหวที่ลึกมาก ๆ
เหมือนหลุมที่ทั้งลึกและดำมืด
“เหมือนหลุมที่เป็นโพรงลงไปไร้ที่สิ้นสุดอะไรทำนองนี้ครับ”
(ลึกโคตร ๆ นั่นล่ะครับ 5555)
ปรากฎการณ์นี้จะทำให้เรามองทุกอย่างไม่ชัด
มัวหมอง มืดมิด แฝงอคติ และเต็มไปด้วยความเข้าใจที่คลาดเคลื่อน
เมื่อเราถูกสภาวะเช่นนี้เล่นงานเต็ม ๆ
“จิตใจของเราจะคับแคบ”
ดับคบไฟของความเข้าใจที่ใสสะอาด และถูกต้องตรงไปตรงมา
หลงเหลือไว้แต่เพียงคำตอบที่เราเชื่ออย่างสุดใจว่า “ถูกต้องที่สุด”
ทำให้มองเห็นสิ่งต่าง ๆ ได้เพียงแง่มุมเล็ก ๆ
จนฟาดฟันการตัดสินออกไป สูญเสียการเปิดใจ ปิดกั้นความเห็นใจ
และยังตามมาด้วยการคิด การพูด การแสดงออกที่ทั้งมุ่งร้าย ไม่สร้างสรรค์
พร้อมล่วงเกินล้ำเส้นชีวิตผู้อื่นอย่างเต็มสูบ
“เนื่องจาก…เราถูกความเข้าใจที่ผิดครอบงำ”
เมื่อทั้งสองสภาวะรวมตัวกันแบบ Avengers หรือ Justice League แบบนี้
เราก็มักจะพบเหตุการณ์ที่ผู้คนเถียงกัน ทำร้ายกัน ไม่ยอมรับฟัง
“ชี้หน้าคนอื่นว่าเป็นคนผิด…โดยลืมมองตัวเอง”
แล้วลงเอยด้วยความโกรธ เคียดแค้น และลงมือทำลายฝั่งตรงข้าม
สภาวะเช่นนี้สามารถเกิดขึ้นได้ตั้งแต่ในระดับบุคคล
พี่น้องที่ไม่เคยยอมอ่อนข้อให้กันและกัน
ผองเพื่อนที่แตกหักเพราะความคิดเห็นไม่ลงรอย
คู่รักที่ทะเลาะกัน ครอบครัวที่เถียงกันแบบหัวชนฝา
กลุ่มคนทำงานที่ซัดกันกลางที่ประชุม หรือแอบเลื่อยขาเก้าอี้กันแบบเงียบ ๆ
“สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน…หากเราเผลอใจ”
ดังนั้น
เมื่อใดก็ตามที่เราพบว่า เริ่มเกิดความแข็งกระด้างในจิตใจ
แล้วร่างกายเหมือนจะพร้อมรบ พร้อมเปิดศึก
นี่คือสัญญาณเตือนแรก ว่า
“เรากำลังยึดติดคุณค่าในตัวเอง…ละเลยความสำคัญผู้อื่น”
หากยังไม่เท่าทัน
เราก็มักจะโดนดาบสองเข้ามาซ้ำเติม
จนเริ่มมองสิ่งต่าง ๆ ด้วยอคติ
“เรายึดถือว่าตนเองถูกต้องและดีที่สุด…คนอื่นผิดหมด”
สัญญาณเหล่านี้จึงเป็นเหมือนเพื่อนคู่คิด
ที่เข้ามาเตือนสติให้เราเท่าทันตัวเอง
มาเคาะประตูให้เรากลับมาเปิดใจ
รวมทั้งปลุกเราให้ตื่นขึ้นจากความเข้าใจที่ตื้นเขิน
“ให้เรากลับมามีชีวิตด้วยใจที่อ่อนโยนและเปิดกว้าง”
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
