10 ก.ย. 2022 เวลา 09:45 • ประวัติศาสตร์
วันนี้นึกมุกเก่าๆกับเรื่องราวของทุกๆปีในวันนี้ทางปฏิทินจันทรคติได้ล่ะ..
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
เทศกาลไหว้พระจันทร์
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
คำว่า "Mid-Autumn" หมายถึงกลางฤดูใบไม้ร่วงและยังมีคำว่า "เทศกาลไหว้พระจันทร์" อีกมากมายในเมื่อนานมาแล้ว
นอกจากนี้ในประเทศต่างๆเทศกาลไหว้พระจันทร์ยังมีชื่อเล่นที่หรูหรามากมายเช่นวันไหว้พระจันทร์, เทศกาลคืนสู่เหย้า, เทศกาลเด็กผู้หญิง, เทศกาลการประชุมครอบครัวเป็นต้น
ในบรรดาเทศกาลตามประเพณีต่างๆในต่างประเทศ เช่นประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน หรือประเทศญี่ปุ่น
เทศกาลไหว้พระจันทร์เป็นอันดับสองในใจของผู้คนซึ่งอาจกล่าวได้ว่าเป็นอันดับสองรองจากเทศกาลฤดูใบไม้ผลิเลยทีเดียว
ในวันนี้คนชรา เด็กๆและคนหนุ่มสาวจะมีส่วนร่วมในการเฉลิมฉลอง เช่นขนมไหว้พระจันทร์ การดูดวงจันทร์ การดูกระแสน้ำ(ดูทำไมเนี่ย)และการจุดโคมไฟ
ที่มาและพัฒนาการของเทศกาลไหว้พระจันทร์
หัวข้อต่างๆในเทศกาลไหว้พระจันทร์มักจะเกี่ยวข้องกับดวงจันทร์เสมอ
อันที่จริงเป็นเพราะเทศกาลไหว้พระจันทร์มีต้นกำเนิดมาจากการไหว้พระจันทร์ของคนสมัยก่อน
ในสมัยโบราณเมื่อเมฆมืดครึ้มและบดบังดวงจันทร์อันกลมโตอันเป็นเอกลักษณ์ของดวงจันทร์
มันเป็นเรื่องลึกลับที่น่ากลัวสำหรับคนสมัยก่อน
1
ดังนั้นในสมัยโบราณประเพณี "บวงสรวงดวงจันทร์ในเย็นฤดูใบไม้ร่วง" จึงค่อยๆก่อตัวขึ้น
อย่างราชวงศ์ฮั่นคำว่า "เทศกาลไหว้พระจันทร์" ปรากฏอย่างเป็นทางการในบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษร
ในเวลานี้ผู้คนจะกราบไหว้และเคารพผู้สูงอายุ
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
และในวันนั้นขนมไหว้พระจันทร์ยังไม่ปรากฏ
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
ราชวงศ์ถังเป็นช่วงที่มีวัฒนธรรมจีนรุ่งเรืองในช่วงนี้เทศกาลไหว้พระจันทร์ได้รับการยอมรับจากรัฐเป็นครั้งแรก
และได้รับการแต่งตั้งว่าเป็นวันหยุดประจำชาติแล้วประเพณีการชื่นชมดวงจันทร์ก็เริ่มพัฒนาขึ้นในลำดับถัดมา
ต่อมาในสมัยราชวงศ์ซ่งทางตอนเหนือเทศกาลไหว้พระจันทร์ได้ถูกนำเข้ามาและกลายเป็นเทศกาลสำคัญที่ทุกคนมีส่วนร่วมในเวลานี้
"เค้กชิ้นเล็ก ๆ ก็เหมือนกับการเคี้ยวพระจันทร์ด้วยความหอม กรอบและมีความสุข"
1
จนดูว่า...นี่เป็นต้นกำเนิดขนมไหว้พระจันทร์ที่มีลักษณะเก่าแก่ที่สุด ซึ่งแต่เดิมไม่ได้ใช้ขนมไหว้พระจันทร์
แต่เป็นการเซ่นไหว้พระจันทร์และบรรพบุรุษ
ต่อมาผู้คนก็ค่อยๆพัฒนาประเพณีการกินและกำเนิดขนมไหว้พระจันทร์ขึ้น
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
มีเรื่องราวที่น่าสนใจมากมายเกี่ยวกับขนมไหว้พระจันทร์ เช่นมีเรื่องเล่าว่าเมื่อ Zhu Yuanzhang ก่อกบฏต่อราชวงศ์หยวน
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
1
เนื่องจากการสอบสวนของศาลทหารอย่างเข้มงวดทำให้ไม่สามารถส่งข่าวไปยังกลุ่มกบฏได้
ดังนั้นนักยุทธศาสตร์การทหาร Liu Bowen จึงคิดหาวิธี
เขาขอให้กองทหารซ่อนโน้ตพร้อมข้อความไว้ในเค้กและส่งไปให้กองทัพกบฏตามที่ต่างๆในระหว่างการเฉลิมฉลองเทศกาลไหว้พระจันทร์
1
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
วิธีนี้ได้ผล...
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
1
ดังนั้นหลังจากที่ Zhu Yuanzhang ก่อตั้งราชวงศ์หมิง
เขาจึงใช้เค้กชนิดนี้เป็นเค้กฉลองในวันหยุด
เรื่องราวของ "Mooncake Uprising" ได้รับการถ่ายทอดลงไป
ปีแล้วปีเล่าพร้อมกับเทศกาลไหว้พระจันทร์จนถึงปัจจุบัน
หากกล่าวถึงประวัติทั่วๆไปแล้วคงไม่เหมาะกับมุกเก่าๆ...งั้นคราวนี้ผมจะเขียนเรื่อง
1
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
ประเพณีพิเศษ ให้อ่านกันดีกว่า...
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
1
เทศกาลไหว้พระจันทร์มีประเพณีมากมายที่เกี่ยวข้องกับเทศกาลเป็นกิจกรรมเกือบทั้งหมดที่ผู้คนทำ
ประเพณีนี้มีประวัติยาวนานในช่วงต้นราชวงศ์โจวตะวันตกผู้คนจะตั้งโต๊ะเครื่องหอมไว้ในสวนหลังบ้านและวางผลไม้เช่นแอปเปิ้ล องุ่นและแตงโม
เพื่อบูชาดวงจันทร์
1
สิ่งที่น่าสนใจคือตามธรรมเนียมแล้วแตงโมที่ใช้บูชาพระจันทร์จะต้องถูกตัดแต่งเป็นรูปดอกบัวจากนั้นทั้งครอบครัวจะไหว้บูชาพระจันทร์ทีละคนๆ
ในที่สุดหญิงผู้รับผิดชอบ(ไม่พ้นคุณยาย)ก็แบ่งขนมไหว้พระจันทร์ตามจำนวนคนไม่มากก็น้อย
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
ขั้นตอนทั้งหมดนั้นยิ่งใหญ่และเป็นพิธีการมาก
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
1
และหากเกี่ยวกับการบูชาดวงจันทร์
ว่ากันว่าในช่วงยุครณรัฐ( Warring States Period )ผู้หญิงชื่อ ฉางเอ๋อ(Wuyan)แต่ชื่อนี้ไม่ได้เกี่ยวข้องกันกับโรคขาดสารไอโอดีน
1
นางเกิดมาพร้อมหน้าตาที่น่าเกลียดมาก
แต่ด้วยฉางเอ๋อ มีนิสัยดีมากๆเธอจึงถูกคัดเลือกให้เข้าวัง
1
แต่เนื่องจากรูปลักษณ์ที่น่าเกลียดของเธอ
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
ฮ่องเต้ ไม่เคยโปรดปรานเธอเลยสักครั้ง
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
ในวันที่ 15 สิงหาคมของทุกปี ฉางเอ๋อ จะบูชาดวงจันทร์เพียงลำพังในลานบ้าน
ฮ่องเต้ ดันบังเอิญผ่านไปและไม่คาดคิดว่า....
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
ฉางเอ๋อ ภายใต้แสงจันทร์นั้นสวยงามและเคลื่อนไหวร่ายรำได้ราวกับนางฟ้า
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
จากนั้นเขาก็โปรดปรานเธอและยกให้เธอเป็นราชินี
1
ดังนั้นในเวลาต่อมาผู้หญิงในท้องถิ่นมักจะบูชาดวงจันทร์ในเทศกาลไหว้พระจันทร์โดยอธิษฐานว่า
"ขอให้ดูเหมือนฉางเอ๋อที่ใบหน้า งดงามเหมือนพระจันทร์ที่ส่องแสง"
1
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
ผู้ชายไม่บูชาพระจันทร์และผู้หญิงไม่บูชาเตา
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
มีชาวบ้านบอกว่า "ผู้ชายไม่บูชาพระจันทร์และผู้หญิงไม่บูชาเตา" ซึ่งหมายความว่าในเทศกาลไหว้พระจันทร์ผู้ชายไม่สามารถบูชาดวงจันทร์
ในขณะที่ผู้หญิงไม่สามารถบูชาเทพเจ้าเตาได้
คนสมัยก่อนเชื่อว่า ฉางเอ๋ออาศัยอยู่บนดวงจันทร์
เธอเป็นนางฟ้าที่สวยงามมากๆผู้ชายที่บูชาพระจันทร์แสดงให้เห็นว่าเขาโหยหาผู้หญิงสวย ๆ
แต่นี่เป็นพฤติกรรมที่ไม่สำคัญมากในยุคศักดินาซึ่งไม่ต่างจากที่เราเรียกกันในปัจจุบันว่า "(ไอ้)คนเจ้าชู้" ... ซึ่งไม่ใช่ผมแน่นวล....
1
นอกจากนี้แล้วเทพเจ้าเตา (Kitchen Lord) ยังได้รับการกล่าวขานว่าเป็นเทพเจ้าผู้ชายที่หล่อเหลา
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
ดังนั้นผู้หญิงจึงไม่ได้รับอนุญาตให้บูชา Kitchen God ซึ่งเป็นอันตรายต่อความบริสุทธิ์ทางเพศของเธอ
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
ในความเป็นจริงตอนนี้เรารู้แล้วว่า "ผู้ชายไม่บูชาดวงจันทร์และผู้หญิงไม่บูชาเตา" เป็นการแสดงสัญลักษณ์ของความคิดศักดินาโบราณที่ว่า
"ชายและหญิงไม่ให้หรือรีบแต่งงาน หรือหาแฟน" ความคิดแบบนี้เป็นอัตวิสัยของการสื่อสารระหว่างชายและหญิง เพื่อสร้างอุปสรรค
เหมือนสำนวนไทยที่ว่าชิงสุกก่อนห่าม หรือให้บวชก่อนเบียด
3
เมื่อเทียบกับคนสมัยก่อน.. ปัจจุบันเราที่อาศัยอยู่ในยุคเปิดมีอิสระที่จะโต้ตอบกับเพศตรงข้าม
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
ดังนั้นเราจึงควรถนอมยุคที่สวยงามนี้ไว้
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
1
สรุปได้ว่า.....
เทศกาลไหว้พระจันทร์นี้..เป็นเทศกาลที่สวยงามที่มีการเฉลิมฉลองทั่วประเทศ
พระจันทร์ทรงกลมและขนมไหว้พระจันทร์จึงเป็นสัญลักษณ์ของการรวมตัวกันของครอบครัวที่มีความสุข
1
และแสดงถึงความปรารถนาที่จะเป็นบ้านแสนสุขของเราจริงๆ...
3
โฆษณา