มรรควิธีสู่สุขาวดี
บทที่ ๑ “ความเป็นมา” (๑)
เรียบเรียงโดย คลังพุทธศาสนา
นิกายสุขาวดี เป็นหนึ่งในสิบนิกายของพุทธศาสนาในจีน เป็นนิกายฝ่ายมหายานที่มีทวารธรรม (วิธีปฏิบัติ) อยู่ที่การตั้งจิตศรัทธาในพุทธเกษตรของพระอมิตาภพุทธเจ้า วัดที่ เป็นศูนย์กลางตั้งมั่นของนิกายนี้แต่โบราณในประเทศจีนคือวัดตงหลิน บนภูเขาหลูซาน ในมณฑลเจียงซี และวักเซียงจี ในเมืองซีแาน มณฑลส่านซี
ในพระสูตรพระคัมภีร์หลายสูตร หลายครั้งในการแสดงพระธรรมเทศนาพระพุทธองค์ทรงมิได้ตรัสสอนอะไรหากทรงสอนสุขาวดีทวารธรรม
ทวารธรรมคืออะไร? คือวิธีการปฏิบัติธรรมเปรียบดังประตูแห่งธรรมที่นำเราไปสู่การหลุดพ้นจากสังสารวัฏจากกิเลสตันหานานา
สุขาวดีทวารธรรมคืออะไร? คือการตั้งจิตภาวนาว่า “นะโม อมิตาภพุทธ” อยู่สม่ำเสมอเพื่อให้เราไปบังเกิดในพุทธเกษตรของพระอมิตาภพุทธเจ้าเมื่อสิ้นลมปราณในโลกมนุษย์นี้แล้วจะได้ไปปฎิบัติธรรมต่อที่พุทธเกษตรแห่งนั้น ด้วยเหตุที่เรายังไม่มีศักยภาพพอที่จะบรรลุธรรมในชาติภพที่เป็นมนุษย์
พระสูตรที่กล่าวถึงการปฎิบัติสุขาวดีทวารธรรม คือ
๑. สุขาวดีวยูสูตรฉบับย่อ บางครั้งเรียกว่าสูตรน้อย
หลักการสำคัญของสูตรนี้คือ คำ ๓ คำ นั่นคือการตั้งจิตให้มี “ศรัทธา, ปณิธาน,ปฏิบัติ” ในพระอมิตาภพุทธและความตั้งใจมั่นที่จะไปเกิดในสุขาวดี
๒. สุขาวดีวยูสูตรฉบับยาว บางครั้งเรียกว่า กรรมฐานสูตร หลักการสำคัญของสูตรนี้อาจกล่าวได้ว่า คือประโยคที่ว่า “คือจิตที่เป็นพุทธะ คือจิตที่สร้างพุทธะ”
๓. อมิตายุรธยานสูตร บางครั้งเรียกว่าอมิตาภสูตรใหญ่ มีหลักการคล้ายสูตรแรกคือ จิตต้องศรัทธามั่น มีปณิธานจะไปเกิดที่สุขาวดี และปฎิบัติธรรมตามหลักสุขาวดี
ในอมิตายยุรธยานสูตรได้กำหนดคุณสมบัติของผู้ที่จะไปเกิดในแดนสุขาวดีเอาไว้ เมื่อไปเกิดในแดนนั้นแล้วจะปรากฏในดอกบัวก่อน ดอกบัวจะบานหรือไม่นั้นขึ้นอยู่กับคุณสมบัติของคนคนนั้น หากทำกุศลมามากก็อาจบานเลย หรือทำลดลงจนถึงทำอกุศลมากก็อาจบานช้าสักหน่อย แสดงว่าคนทำชั่วนั้นและแก้ไขตัวเองได้ก่อนจะตายแม้เล็กน้อย ก็ยังพอมีโอกาสได้บรรลุธรรมในภพภูมิอื่น เช่น ในแดนสุขาวดี
ในพระสูตรกำหนดคุณสมบัติของผู้คนกับระยะบัวบานไว้ ๙ ประเภทคือ
๑. คุณสมบัติเลิศ กำเนิดสูงสุด บานทันที (๐ ชั่วโมง)
๒. คุณสมบัติเลิศ กำเนิดปานกลาง รอข้ามคืน (๑๒ ชั่วโมง)
๓. คุณสมบัติเลิศ กำเนิดต่ำ ๑ วัน กับ ๑ คืน (๒๔ ชั่วโมง)
๔. คุณสมบัติกลาง กำเนิดสูง บัวรอบาน (๔๘ ชั่วโมง)
๕. คุณสมบัติกลาง กำเนิดปานกลาง รอไม่เกิน ๗ วัน
๖. คุณสมบัติกลาง กำเนิดต่ำ รอ ๖ วัน
๗. คุณสมบัติต่ำ กำเนิดสูง รอ ๗ x ๗ วัน (๔๙ วัน)
๘. คุณสมบัติต่ำ กำเนิดปานกลาง รอ ๖ มหากัป (๘๐.๖๔ ล้านปี)
๙. คุณสมบัติต่ำ กำเนิดต่ำ รอ ๑๒ มหากัป ( ๑๖๑.๒๘ ล้านปี)
คุณสมบัติเหล่านี้วัดตรงที่ความมุ่งมั่นในการปฏิบัติภาวนาถือว่ามีคุณสมบัติเลิศ หากตั้งใจจะมาเกิดที่สุขาวดีอยู่เป็นนิตถือว่ามีกำเนิด(หรือเกรด)สูงสุด ทั้งนี้ลดหลั่นกันไปถึงระดับต่ำสุด คือทำอุกศลมา แต่ยังพอภาวนาบ้าง เชื้อแห่งการทำดีให้มาเกิดที่สุขาวดีเพื่อปฏิบัติธรรมต่อไป แม้ว่าจะยาวนานนับล้านปี แต่ก็ยังดีกว่าตกสู่อบายภูมิ หรือเวียนว่ายตายเกิดโดยไม่มีหลักประกันว่าจะได้พบพระพุทธศาสนาอีกหรือไม่
อนึ่ง ๑ วันในแดนสุขาวดีพุทธเกษตรนั้นเท่ากับ ๑ มหากัปของโลกเรา
พระสมันตภัทรโพธิสัตว์
๔. อวตังสกสูตร สมันตภัทรจริยาปณิธานปริวรรค ในรัชสมัยเสียนเฟิงแห่งราชวงศ์ซิงเว่ยหยวนอุบาสกและนักปราชญ์ในสมัยนั้นได้เพิ่มอวตังสกสูตรปริเฉทนี้เข้าไปแล้วเรียกว่า สุขาวดีสูตรที่สี่ เป็นการใช้จริยาของพระโพธิสัตว์สมันตภัทรเป็นพื้นฐานของกุศลตามหลักพุทธศาสนา เป็นรากฐานสำคัญของการไปเกิดในสุขาวดีพุทธเกษตร
๕. ศูรางคมสูตร มหาสถามปราบตะโพธิสัตวพุทธานุสมฤติปูรณวิธีปรรวะ ในปลายราชวงศ์ชิงต่อยุคต้นสาธารณรัฐ พระเถระดิ้นหวง บูรพาจารย์ท่านหนึ่งแห่งนิกายสุขาวดีได้เพิ่มพระสูตรปริเฉทนี้เข้าไป เรียกว่า สุขาวดีสูตรที่ห้า หลักการสำคัญคือ การตั้งจิตระลึกถึงพระพุทธเจ้า เพื่อมุ่งสู่พระพุทธเจ้า หากสรรพสัตว์รำลึกถึงพระพุทธเจ้าทั้งหลาย ในปัจจุบันหรืออนาคต จักเห็นพระพุทธองค์เป็นแน่แท้ และไม่มีวันห่างจากพระพุทธองค์
นอกจากนี้ ยังรวมเอาสุขาวดีวยูโหปเทศของพระโพธิสัตว์วสุพันธุ เอาไว้ด้วย
พระสูตรและปกรณ์ทั้ง ๕ เรียกว่า “ห้าสูตร หนึ่งปกรณ์” เป็นตำราอ้างอิงการปฏิบัติของนิกายนี้
เรียบเรียงโดย คลังพุทธศาสนา
ภาพ Aputi.com
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
