หน้าที่ 20 : " อุปาทานขันธ์ 5 นั้นเป็นทุกข์ " (4)
ขันธ์ 5 นั้นประกอบไปด้วยระบบกาย 1 นั่นคือ "รูปขันธ์"
และระบบจิต 4 นั่นคือ "เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ"
"เวทนา" คือ ความรู้สึกแบ่งออกเป็น 2 ประเภทคือ ความรู้สึกทางกาย เช่น เจ็บ สบาย เฉยๆ
และ ความรู้สึกทางใจ เช่น ความสุข ความทุกข์ เฉยๆ กลางๆ
"สัญญา" คือ การจำได้ การหมายรู้ เช่น เมื่อเจอสิ่งที่เราไม่เคยเห็นหรือไม่เคยรู้จัก
แล้วรู้ว่าสิ่งที่เราไม่เคยเห็นนั้นคือดอกมะลิ นั่นคือการหมายรู้
พอผ่านไปเจอดอกไม้แบบนั้นอีกครั้ง ก็จำได้ว่าดอกไม้นั่นคือดอกมะลิ
"สังขาร" คือ การปรุงแต่งจนกลายเป็นระบบความคิด
"วิญญาณ" คือ การรับรู้ต่างๆ เช่น การมองเห็นผ่านทางตา การได้ยินเสียงผ่านทางหู
การได้กลิ่นผ่านทางจมูก การรับรสชาตผ่านทางลิ้น การสัมผัสผ่านทางกาย การรับรู้อารมณ์ผ่านทางใจ
เมื่อเรามองเห็นอะไรสักอย่างนึงนั่นคือ การรับรู้ผ่านทางตา ซึ่งก็คือ "วิญญาณขันธ์"
ต่อมาจำได้ว่านั่นคือดอกไม้ที่เรียกว่า ดอกกุหลาบ นั่นคือ "สัญญาขันธ์"
แล้วมีความคิดปรุงแต่งตามมาเช่น ดอกกุหลาบดอกนั้นสวยจังเลย นั่นคือ "สังขารขันธ์"
ความรู้สึกที่เกิดขึ้นตามมาคือ อยากได้ อยากมี นั่นคือ "เวทนาขันธ์"
ถ้าอยากได้แล้วได้สมปราถนา ก็เป็น "สุขเวทนา"
แต่ถ้าอยากได้แล้วไม่ได้ ก็จะเป็น "ทุกขเวทนา"
หรือเห็นแล้วรู้สึกเฉยๆ ก็จะเป็น "อทุกขมสุขเวทนา" หรือ "อุเบกขาเวทนา"
เรามักไม่รู้ว่าสิ่งเหล่านี้เกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไปด้วยตัวของมันเอง
จึงมักเข้าไปยึดติดว่านี่เป็นความรู้สึกของเรา เรากำลังรู้สึก
ทำให้เกิดความทุกข์ขึ้นมาการจากยึดขันธ์ทั้ง 5 ว่าเป็นเรา เป็นของเรา
กล่าวคือ
"อุปาทานขันธ์ทั้ง 5 นั้นเป็นทุกข์"
#WisdomJourney #ครูเงาะ #ปัญญา2
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
