👽ผิวหนังอักเสบ(Dermatitis)
เป็นภาวะที่มีการระคายเคืองของผิวหนัง จะมีอาการคันมาก ผิวแห้ง ผื่นนูนแดง อาจมีตุ่มน้ำ น้ำเหลืองซึม ตกสะเก็ดหรือผิวหนังหลุดลอก
🎶โรคนี้มี 3 ระยะ คือ
ระยะเฉียบพลัน มีอาการผิวหนังแดง ผื่นนูน หรืออาจมีตุ่มน้ำร่วมด้วย
ระยะกึ่งเฉียบพลัน มีอาการตกสะเก็ดของผิวร่วมกับผิวหนังแดง และ
ระยะเรื้อรัง มีอาการผิวแห้ง สะเก็ดหนา
🎙️ผิวหนังอักเสบแบ่งออกเป็น 3 ประเภท
1. โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง (Atopic dermatitis หรือ eczema)
สาเหตุหลักเกิดจากโครงสร้างทางกายภาพของผิวหนังสูญเสียหน้าที่ และปัจจัยกระตุ้นจากสิ่งแวดล้อมภายนอก ส่งผลให้เกิดการอักเสบของผิวหนัง
ผู้ป่วยโรคนี้อาจมีโรคหอบหืด โรคจมูกอักเสบภูมิแพ้ และการแพ้อาหาร ร่วมด้วย มักเจอโรคนี้ในเด็กมากกว่าผู้ใหญ่ และอาจเป็นได้อีกตลอดชีวิต หากเป็นในเด็กผื่นจะกระจายตามใบหน้า ซอกคอ และด้านนอกของแขนขา (extensor involvement) แต่หากเป็นในผู้ใหญ่มักกระจายตามข้อพับแขนขา ข้อมือ หัวเข่า คอ และหน้าอก
2. โรคผิวหนังอักเสบจากการสัมผัสสารที่ทำให้ระคายเคือง (Irritant contact dermatitis)
มีสาเหตุมาจากการสัมผัสกับสารเคมีหรือปัจจัยอื่นที่เป็นพิษต่อผิวหนัง โดยมักเกิดในผู้ป่วยที่ทำงานในโรงงานอุตสาหกรรม ศิลปะ และบริการด้านอาหาร อาการแย่ลงได้จากการสัมผัสสารที่ทำให้ระคายเคือง มักเจอรอยโรคบริเวณมือและหน้า โดยเกิดทันทีภายใน 8-24 ชั่วโมงหลังการสัมผัสสาร
3. โรคผิวหนังอักเสบจากการแพ้สารบางชนิด (Allergic contact dermatitis)
เป็นปฏิกิริยาการแพ้ผ่านระบบภูมิคุ้มกัน เกิดหลังการสัมผัสสารที่ทำให้เกิดอาการแพ้ 24-72 ชั่วโมง มักเกิดรอยโรคบริเวณที่สัมผัสสารก่อแพ้ เช่น ปฏิกิริยาการแพ้นิกเกิลจากสร้อยคอหรือเข็มขัด นอกจากนี้ยังพบสารก่อแพ้อื่นๆ เช่น ซัลเฟต น้ำหอม กระดาษชำระ โคบอลคลอไรด์ ครีมกันแดดและยาปฏิชีวนะ เช่น neomycin bacitracin
⛑️การรักษาผิวหนังอักเสบมีดังนี้
1. สิ่งที่สำคัญที่สุดคือการให้ความรู้เพื่อค้นหาสิ่งที่เป็นปัจจัยกระตุ้น เมื่อพบปัจจัยดังกล่าวแล้วควรหลีกเลี่ยง
2. สารให้ความชุ่มชื้นเพื่อลดความรุนแรงต่างๆ เช่น ลดอาการแห้ง คัน แดง แตกและการหนาตัวของผิวหนัง สารให้ความชุ่มชื้นจะมีประโยชน์ในการยืดระยะเวลาและลดความถี่ของการกำเริบของโรค
3. การรักษาด้วยยา
🔖ยาทากลุ่มสเตียรอยด์ เช่น
Clobetasol propionate (ความแรงสูงมาก),
Betamethasone dipropionate (ความแรงสูง),
Betamethasone valerate (ความแรงปานกลาง),
Hydrocortisone (ความแรงต่ำ)
จะช่วยลดการอักเสบ และอาการคัน
การรักษาควรเริ่มใช้ยาที่มีความแรงระดับปานกลาง เมื่อการอักเสบของผิวหนังดีขึ้นและควบคุมอาการได้ จึงลดความแรงของยาลงมาเป็นระดับต่ำ หรือหยุดใช้ยา
ยาทาสเตียรอยด์มีประสิทธิภาพชัดเจนในการรักษาโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง และควรเลี่ยงการใช้ยาทาสเตียรอยด์ที่มีความเข้มข้นสูงบริเวณใบหน้า ข้อพับ เปลือกตาและอวัยวะเพศ เพราะอาจทำให้ผิวบางลงได้ หากใช้เป็นระยะเวลานานจะทำให้ผิวแตกลายและผิวแดงผิดปกติ
ผลข้างเคียงของยาทากลุ่มสเตียรอยด์ อาจทำให้ผิวหนังบางลง สีผิวบริเวณที่ทาจางลง มีจ้ำเลือด หรือมีสิว บริเวณที่ทายาได้
.
🔖ยาทากลุ่ม Calcineurin inhibitors เช่น Tacrolimus, Pimecrolimus พบว่ามีฤทธิ์ต้านการอักเสบ ใช้เป็นยาทางเลือกในการรักษาทดแทนยาทากลุ่มสเตียรอยด์ ใช้ในเด็กที่มีอายุมากกว่า2ปีขึ้นไป
Elidel (pimecrolimus) cream, 1% is indicated as second-line therapy for the short-term and non-continuous chronic treatment of mild-to-moderate AD in non-immunocompromised adults and children 2 years of age and older, who failed to respond adequately to other topical prescription treatments, or when those treatments are not advisable.
Protopic (tacrolimus) ointment, both 0.03% and 0.1% for adults and only 0.03% for children aged 2 to 15 years, is indicated as second-line therapy for the short-term and non-continuous chronic treatment of moderate-to-severe atopic dermatitis in non-immunocompromised adults and children who failed to respond adequately to other topical prescription treatments for atopic dermatitis, or when those treatments are not advisable.
🔖ยาทากลุ่ม Phosphodiesterase-4 (PDE-4) Inhibitors
ได้แก่ Eucrisa (Crisaborole) ใช้รักษาในเด็กอายุ3เดือนขึ้นไป (mild-to-moderate AD)
🔖ยาทากลุ่ม Janus Kinase (JAK) Inhibitors ได้แก่ Opzelura (Ruxolitinib) ใช้ระยะสั้นๆ กับผู้ที่มีอายุ 12 ปีขึ้นไปที่มีความรุนแรงน้อยถึงปานกลาง (non-continuous chronic treatment of mild to moderate atopic dermatitis)
🎗️ยาสเตียรอยด์ชนิดฉีดหรือชนิดกิน และยากดภูมิคุ้มกัน มักใช้ในกรณีที่มีอาการรุนแรงมากและไม่ตอบสนองต่อการรักษาทั่วไป โดยยาสเตียรอยด์ชนิดกินจะใช้ในกรณีที่มีผื่นมากกว่า 10% ของพื้นที่ผิวทั่วร่างกายเท่านั้นและไม่แนะนำให้ใช้เป็นเวลานาน
🎗️ในปัจจุบันยังมียาฉีด Dupilumab ซึ่งถือเป็นทางเลือกใหม่ของการรักษาโรคภูมิแพ้โดยเฉพาะอย่างยิ่งโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง โดย Dupilumab เป็นยาในกลุ่ม Monoclonal antibody บริหารยาโดยการฉีดเข้าใต้ผิวหนัง ซึ่งยานี้ได้รับการอนุมัติให้ใช้รักษาโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังระดับปานกลางจนถึงระดับรุนแรง ในผู้ที่มีอายุมากกว่า 6 ปีขึ้นไป
⛔ไม่ใช้ยาทาแก้แพ้ (Topical Antihistamines) เนื่องจากให้ผลการรักษาที่ไม่ดี
⛔ไม่ใช้ยาทาที่เป็นยาปฏิชีวนะหรือยาฆ่าเชื้อ (Topical Antimicrobials and Antiseptics) รวมทั้งสบู่ฆ่าเชื้อแบคทีเรีย เนื่องจากทำให้เกิดเชื้อดื้อยา และอาจทำให้เกิด contact dermatitis ได้อีกด้วย
🔁Topical Coal Tar Derivatives ยังไม่ยืนยันว่าได้ผลในการรักษาหรือไม่ นอกจากนี้อาจทำให้เกิดอาการข้างเคียงอื่นๆ เช่น ระคายเคือง แพ้แสง แสบร้อน รูขุมขนอักเสบ (folliculitis) หรือ ผื่นแพ้สัมผัส.(contact dermatitis)
👨🏫โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังเป็นโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังที่พบได้บ่อยในวัยเด็ก ซึ่งมีผลกระทบต่อสภาพจิตใจ คุณภาพชีวิต การดูแลรักษาอย่างเหมาะสม จะช่วยยกระดับคุณภาพชีวิต โดยมีหลักการในการดูแลรักษา คือ
การให้ความรู้
การประเมินความรุนแรงของโรค
การหลีกเลี่ยงปัจจัยหรือตัวกระตุ้นที่ทําให้ผื่นกําเริบ และอยู่ในช่วงสงบนานที่สุดเท่าที่จะทําได้จนกว่าโรคจะหายไป
😀มีปัญหาเรื่องการใช้ยาเชิญปรึกษาเภสัชกร
.
.
💢
.
.
POSTED 2022.11.12
UPDATED 2022.11.20
💥💥
บทความอื่น
ATOPIC DERMATITIS
ECZEMA
ผิวหนังแค่แพ้หรือติดเชื้อดูแลรักษาอย่างไร
ผดร้อน.
ผื่นผิวหนังโควิด
STEROID LADDER
.
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
