28 พ.ย. 2022 เวลา 11:00 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
ผู้เชี่ยวชาญทั่วโลกต่างยอมรับว่าปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence: AI) คือเทคโนโลยีที่กำลังเข้ามายกระดับคุณภาพชีวิตและช่วยให้โลกเดินหน้าต่อไปได้ในทิศทางที่ดีต่อมนุษย์ มันจึงถูกนำมาประยุกต์ใช้เพื่อจัดการปัญหาที่ยากและซับซ้อนเกินกำลังสติปัญญาของมนุษย์ในที่สุด
การจัดการภัยพิบัติเป็นหนึ่งในประเด็นที่ทั่วโลกพยายามใช้ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีมาเพื่อทำความเข้าใจ ปัญญาประดิษฐ์โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเรียนรู้ด้วยตัวเองของคอมพิวเตอร์ (Machine learning: ML) จึงถูกนำมาใช้เพื่อตรวจสอบ ติดตาม และวิเคราะห์สถานการณ์ปัจจุบัน ไปจนถึงคาดการณ์เหตุการณ์ในอนาคต เพื่อประกอบการตัดสินใจในการรับมือภัยพิบัติก่อนที่จะเกิดขึ้นหรือเพื่อวางแผนฟื้นฟูและบรรเทาสาธารณภัยหลังจากที่ผ่านพ้นช่วงภัยพิบัติไปแล้ว
เช่น การเฝ้าระวัง แจ้งเตือน ไปจนถึงการกำหนดนโยบายการอพยพประชาชนเมื่อเกิดสึนามิในประเทศญี่ปุ่น เป็นต้น โดยจากผลสำรวจที่มีการเก็บข้อมูลระหว่างปี ค.ศ. 2018 - 2021 พบว่าระบบปัญญาประดิษฐ์ทั่วโลกถูกนำมาประยุกต์ใช้เพื่อจัดการกับปัญหาน้ำท่วมมากที่สุด (34.5%) ตามมาด้วยแผ่นดินไหว (21.8%) และดินโคลนถล่ม (17.4%) ตามลำดับ นอกจากนี้จากการสำรวจพบว่าการคาดการณ์โดยอัลกอริธึมของปัญญาประดิษฐ์ยังมีความสอดคล้องกับนักอุตุนิยมวิทยามืออาชีพอย่างน้อย 80%
นอกเหนือไปจากปัญญาประดิษฐ์แล้ว เครือข่ายเซนเซอร์และระบบภูมิสารสนเทศที่มีประสิทธิภาพ เช่น โดรน ดาวเทียมสำรวจ เป็นต้น ยังเป็นปัจจัยสำคัญในการตรวจจับความเปลี่ยนแปลงและสัญญาณของภัยพิบัติโดยเฉพาะอย่างยิ่งในการแสดงผลตามลักษณะพื้นที่ทางภูมิศาสตร์จริงในพื้นที่ ยกตัวอย่างเช่นเครือข่ายเซนเซอร์อย่าง RiverCore ซึ่งตรวจวัดจากความชื้นและสถานะในดินและสถานีสภาพอากาศในพื้นที่ลุ่มน้ำโกลิมา ประเทศเม็กซิโกที่สามารถตรวจจับสัญญาณน้ำท่วมฉับพลัน เป็นต้น
ด้วยทิศทางการพัฒนาและความเชื่อมั่นของมนุษย์ต่อเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ ความท้าทายต่อไปจึงไม่ใช่เรื่องการพิสูจน์ว่ามนุษย์จะพึ่งพาเทคโนโลยีนี้หรือไม่ แต่เป็นเรื่องของการทำให้มั่นใจว่าข้อมูลที่ป้อนให้เป็นข้อมูลพื้นฐานกับปัญญาประดิษฐ์จะมีความโปร่งใส ใช้อ้างอิงได้ และปราศจากอคติ นอกจากนี้ยังมีประเด็นเรื่องของสิทธิในการเข้าถึงโดเมนข้อมูลของปัญญาประดิษฐ์และประเด็นด้านจริยธรรม เช่น การปิดกั้นการเข้าถึงข้อมูลและที่มาของผลการวิเคราะห์ เป็นต้น
ทั้งหมดนี้ล้วนเป็นความหวังว่าในอนาคตจะได้เห็นแนวทางการสร้างความร่วมมือระหว่างหน่วยงานและองค์กรต่าง ๆ มากยิ่งขึ้น เพื่อพัฒนาระบบการแจ้งเตือนและจัดการภัยพิบัติทางธรรมชาติที่น่าเชื่อถือได้และเข้าถึงคนทุกกลุ่ม โดยในระยะยาวแล้วปัญญาประดิษฐ์จะไม่เพียงแค่เข้ามาช่วยวางแผนการจัดการภัยพิบัติในเมืองเท่านั้น แต่จะยังเข้ามามีบทบาทในการวางแผนการจัดการเมือง เช่น ระบบพลังงาน การจัดการน้ำ การเกษตร ระบบโทรคมนาคม การจราจร ไปจนถึงระบบสาธารณสุข เป็นต้น
นัยยะสำคัญที่มีต่ออนาคต:
- การเปิดข้อมูลให้เข้าถึงได้โดยเฉพาะอย่างยิ่งในลักษณะของการเปรียบเทียบข้อมูลดิบจากแหล่งที่มาของหลายหน่วยงานเพื่อเปรียบเทียบตัวเลขซึ่งกันและกัน ทั้งในการรวบรวมข้อมูล การพัฒนาโมเดลวิเคราะห์ข้อมูล และการตรวจสอบความเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ จะมีส่วนสำคัญในการช่วยให้ระบบปัญญาประดิษฐ์สามารถพัฒนาได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
- เทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมอวกาศ เช่น ดาวเทียมและระบบภูมิสารสนเทศ ซึ่งกำลังเป็นที่จับตามองของกลุ่มนักลงทุนจะเป็นหนึ่งในปัจจัยขับเคลื่อนซึ่งส่งผลกลับมาส่งเสริมการเติบโตของการใช้ปัญญาประดิษฐ์เพื่อจัดการปัญหาสิ่งแวดล้อมบนโลก
- การผนวกรวมเทคโนโลยีหลายประเภท เช่น ปัญญาประดิษฐ์ ภูมิสารสานเทศ เทคโนโลยีโลกเหนือจริง เป็นต้น เข้าด้วยกันร่วมกับแนวคิดเรื่อง Digital Twin จะทำให้การจัดการเมืองอัจฉริยะก้าวเข้าสู่การเป็นเมตาเวิร์สอย่างเต็มรูปแบบ ส่งผลให้ภาครัฐ ภาคเอกชน และโดยเฉพาะอย่างยิ่งประชาชนสามารถเข้าถึงและจัดการข้อมูลภายในเมืองได้อย่างเต็มรูปแบบจากแพลตฟอร์มดิจิทัล
อ้างอิงจาก
- Focus Group on AI for Natural Disaster Management (FG-AI4NDM) https://www.itu.int/en/ITU-T/focusgroups/ai4ndm/Pages/default.aspx
- Artificial Intelligence for Disaster Risk Reduction: Opportunities, challenges, and prospects
- Exploring deep learning capabilities for surge predictions in coastal areas https://www.nature.com/articles/s41598-021-96674-0
- Predictable Disasters AI and the Future of Crisis Response https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2021/12/Chapter-Six_Breakthrough.pdf
- Facilitating adoption of AI in natural disaster management through collaboration https://www.nature.com/articles/s41467-022-29285-6
อยากรู้จักเรามากขึ้น คลิก www.futuretaleslab.com และ https://web.facebook.com/FutureTalesLABbyMQDC
#FutureTalesLAB #FuturePossible #FutureUpdate #FutureofSustainability #ArtificialIntelligence #DisasterRiskReduction #DisasterManagement #MQDC
โฆษณา