บันทึกการเดินทางของ มาร์โค โปโล หนังสือรวมเรื่องโม้ 1 ล้าน ครั้ง (1/2)
หนึ่งในบุคคลที่เราได้ยินชื่อเสมอ เวลาอ่านเรื่องประวัติศาสตร์ คือ มาร์โค โปโล นักเดินทางที่ยิ่งใหญ่ที่สุดคนหนึ่งในโลก
เขาเป็นเจ้าของหนังสือ ‘Il Milione’ ซึ่งเป็นหนังสือบันทึกการเดินทาง
ที่ไม่เพียงได้ชื่อว่าเป็นหนังสือรวมเรื่องโม้หนึ่งล้านครั้ง
แต่ยังเป็นหนังสือที่จุดประกายให้คริสโตเฟอร์ โคลัมบัส ล่องเรือเพื่อหวังจะไปพบแผ่นดินใหม่ อย่างจีน
แต่เพราะเดินเรือผิดทิศไปทิศตะวันตก จากจะไปจีนเลยไปเจออเมริกา ในปี 1492
มาร์โค โปโล เป็นใครมาจากไหน
ทำไมหนังสือที่บันทึกการเดินทางของเขาถึงได้ชื่อว่ารวมเรื่องโม้หนึ่งล้านครั้ง
มาร์โค โปโล เกิดในช่วงสิ้นสุดสงครามครูเสดครั้งที่ 9 ก่อนจะเกิดโรคระบาดครั้งใหญ่ของยุโรป หรือ Black Death ในปี 1346-1353 หลังยุคนี้ก็คือ เรเนสเซองส์
พูดง่ายๆ คือ เขาเกิดปลายยุคกลาง ก่อนยุคเรเนสซองส์ นั่นเอง
ในยุคนั้น การค้าขายระหว่างชาวยุโรป มุสลิม อาหรับ เริ่มต้นก่อตัวในระดับหนึ่ง
มีการเดินทางไปมาหาสู่กันมากขึ้น
ดังนั้นชาวยุโรปเลยอยากเดินทางไปไกลกว่าพื้นที่ที่ตัวเองรู้จัก อยากเดินทางไปดินแดนแปลกๆ เพื่อหาของมาขาย
บ้านเกิดของมาร์โค โปโล คือ สาธารณรัฐเวนิซ ซึ่งเป็นนครหลวงแห่งการค้าขายสินค้าแปลกๆ ในภูมิภาคที่ห่างจากยุโรปไปทางตะวันออก
ในฝั่งตะวันออก เวลานั้น เป็นศตวรรษแห่งการขยายจักรวรรดิของชาวมองโกล ภายใต้การนำของเจงกิสข่าน ขยายอำนาจไปไกลถึงทางตะวันออกของคาบสมุทรบอลข่าน ปัจจุบันคือ โรมาเนีย บัลแกเรีย อีกส่วนคือ อนาโตเลีย หรือฝั่งเอเชียของตุรกี
มาร์โค โปโล ได้รับแรงบันดาลใจในการเดินทางไปยังจีนจากพ่อและลุง
เขาเลยคิดว่าวันหนึ่งจะไปจีน
จากคำบอกเล่าของพ่อและลุงบอกว่า ได้เข้าเฝ้ากุบไลข่าน และได้รับมอบหมายให้ไปเข้าเฝ้าพระสันตประปา Pope Clement IV เพื่อขอให้สำนักวาติกันส่งนักปราชญ์กับผู้ที่มีความสามารถในการปกครองไปให้ราชสำนักหยวน 100 คน พร้อมขอน้ำมันจากเยรูซาเล็มบางส่วนไปบูชาที่จีน
หลังจากนำราชสาสน์ไปสื่อ Pope Clement IV ส่งนักบวช 2 รูปไปต้าหยวน
คาราวานดังกล่าว นำโดยพ่อและลุง รวมถึง มาร์โค โปโล ในวัย 17 ปี พร้อมนักบวขเดินทางไปจีน
ระหว่างทาง นักบวชวาติกัน และชาวคณะบางส่วนตัดสินใจไม่เดินทางต่อ
แต่ชายสามคมจากตระกูลโปโล ยังเดินทางไปหยวนซางตูต่อ เป็นนครหลวงที่อยู่ตอนบนของจีน เป็นที่อยู่ของกุบไลข่าน
ยุคนั้นมองโกลปกครองจีน มีเมืองหลวง 2 แห่ง แห่งแรกอยู่นอกกำแพงเมืองจีน อยู่ใกล้ถิ่นฐานเดิม
อีกแห่งชื่อหยวนต้าตู ซึ่งอยู่ใต้กำแพงเมืองจีน ปัจจุบันคือ ปักกิ่ง
พอไปถึงหยวนซางตู พวกเขาก็ได้เจอเหตุการณ์สำคัญทางประวัติศาสตร์ นั่นคือ เหตุการณ์ที่ รัชทายาทเจินจิน โอรสองค์โตของกุบไลข่านสังหารอาหมัดเสนาบดีคลังของมองโกล เพราะเอาเปรียบชาวบ้าน ยักยอกเงินเข้ากระเป๋าตัวเอง
ซึ่งเหตุการณ์นี้พอไปเทียบกับราชสำนักจีน ก็เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นจริง
แต่จุดที่นักประวัติศาสตร์แย้งคือ ตรงที่มาร์โค โปโล ซึ่งตอนนั้นอายุ 21 ปี บอกว่า ได้รับการแต่งตั้งจากกุบไลข่านให้เป็นข้าหลวงของราชสำนักหยวน ให้ไปทำภารกิจที่เจียงหนาน และไปประเทศราชของมองโกล ซึ่งก็คืออาเซียนในปัจจุบัน
จุดนี้เอง นักประวัติศาสตร์ตั้งคำถามว่า จักรพรรดิเก่งกล้าอย่างกุบไลข่าน จะตั้งหนุ่มผมทองที่ไม่มีประสบการณ์ เพื่อเป็นข้าหลวงทำไม เลยถูกมองว่าโม้
มาร์โค โปโล อยู่ที่จีน 20 ปี ก็กลับมาเวนิส ในปี 1295 เป็นช่วงที่เวนิสทำสงครามกับเจนัว
มาร์โค โปโล ถูกจับเป็นเชลยศึก และขังคุก 2 ปี
ได้เจอกับเพื่อนที่เป็นผู้ต้องขังชื่อว่า รุสติเชลโล ดา ปิซา มีอาขีพนักเขียน เลยเขียนเรื่องราวทั้งหมดจากคำบอกเล่าของ มาร์โค โปโล
โดยมีการเขียนหนังสือทั้งหมด 4 เล่ม
เล่มแรก ว่าด้วยการเดินทางจากเวนิส ผ่านตะวันออกกลาง และเอชียกลาง
เล่มที่สอง ซึ่งเป็นเล่มที่สำคัญที่สุด ว่าด้วยเรื่องราวการเดินทางไปจีนและราชสำนักกุบไลข่าน
เล่มที่สาม ว่าด้วยการเดินทางไปยังรัฐชายฝั่งของจีน ญี่ปุ่น เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ตะวันออกของแอฟริกา
เล่มที่สี่ ว่าด้วยสงครามของมองโกลและรัฐต่างๆ
อย่างไรก็ตาม บันทึกดังกล่าวกลับถึงถูกตั้งคำถาม ว่ามีความสมจริงในแง่ประวัติศาสตร์มากแค่ไหน
มาร์โค โปโลเดินทางไปยังประเทศจีนจริงหรือไม่?
มาร์โค โปโลมีตัวตนจริงในฐานะพลเมืองของสาธารณเวนิชจริงหรือไม่?
หาคำตอบได้ในตอนต่อไป..
ที่มา : 8 Minute History EP.148
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
