“ชีวโมเลกุล” โมเลกุลแห่งชีวิต | Biology with JRItsme.
⌚️ เวลาที่ใช้อ่าน 4 นาที
เมื่อเราได้รู้จักกับอะตอม พันธะเคมี โมเลกุล และสารประกอบแล้ว ต่อมาผมจะตีวงแคบให้ทุกคนที่หลงระเริงกับเคมี กลับมาที่วิชาชีวะเสียที... โดยเริ่มจากพาทุกคนรู้จักกับโมเลกุลที่ประกอบขึ้นมาเป็นตัวเราที่หายใจอยู่จนถึงวินาทีนี้ ซึ่งก็คือ “ชีวโมเลกุล” [Biomolecule] นั่นเอง
ระดับร่างกายสิ่งมีชีวิต อ้างอิง: https://www.pharmacy180.com/article/organization-levels-of-the-body-3412/
จากแผนภาพนี้ ทุกคนคงจะเข้าใจแล้วว่าทำไมผมต้องปูพื้นเคมีก่อน... เพราะสิ่งมีชีวิตประกอบขึ้นมาจากสสารนั่นคืออะตอมที่สร้างพันธะเป็นโมเลกุลหรือสารประกอบ โมเลกุลนั้นจะประกอบรวมกันเป็นเซลล์ ไต่เต้าขึ้นไปจนเป็นร่างกายของเรา แต่ไม่ใช่ทุกโมเลกุลจะเป็นองค์ประกอบของสิ่งมีชีวิต จะมีเพียงบางกลุ่มเท่านั้น ซึ่งเรามักเรียกรวมกันว่า “ชีวโมเลกุล”
คำนี้ตรงไปตรงมามากเลยนะ (ไม่มีบัญญัติในพจนานุกรมนะจ๊ะ...) ประกอบจากสองคำคือ “ชีวะ” ก็คือชีวิต “โมเลกุล” ประกอบจากอะตอมสร้างพันธะต่อกัน ซึ่งในที่นี้คือพันธะโคเวเลนต์และสารประกอบอินทรีย์ จึงได้ความหมายรวมกันว่า “โมเลกุลแห่งชีวิต” ดูอลังไปเนอะ... มันก็คือโมเลกุลที่เป็นองค์ประกอบของสิ่งมีชีวิตนั่นแหละ...
โดยสารชีวโมเลกุลแบ่งออกได้เป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ คาร์โบไฮเดรต [Carbohydrate] โปรตีน [Protein] ลิพิด [Lipid] และกรดนิวคลีอิก [Nucleic acid] หลายคนคงคุ้นเคยกับคาร์โบไฮเดรตและโปรตีนมาเป็นอย่างดี เพราะอยู่ในอาหาร 5 หมู่นั่นเอง! ที่นี้เรามารู้จักภาพรวมของทั้ง 4 กลุ่มกันสักเล็กน้อย...
คาร์โบไฮเดรต เป็นชีวโมเลกุลที่ทำหน้าที่เป็นแหล่งพลังงานของสิ่งมีชีวิต เช่น แป้ง น้ำตาล
โปรตีน เป็นชีวโมเลกุลที่ทำหน้าที่หลายอย่างมาก ทั้งเป็นแหล่งพลังงาน เป็นโครงสร้างร่างกาย เป็นเอนไซม์ เป็นตัวขนส่งสารในร่างกาย เป็นตัวติดต่อสื่อสารระหว่างเซลล์ ฯลฯ พบในเนื้อ นม ไข่ ถั่ว
ลิพิด เรามักจะรู้จักในนามของ “ไขมัน” เป็นได้ทั้งแหล่งพลังงาน โครงสร้างร่างกาย และฮอร์โมน พบในเนื้อ นม ไข่ ไขมันพืช ไขมันสัตว์
กรดนิวคลีอีก มี 2 ชนิดที่เราคุ้นเคยกันดี นั่นคือ กรดดีออกซีไรโบนิวคลีอิก หรือ DNA [Deoxyribonucleic acid] และกรดไรโบนิวคลิอิก หรือ RNA [Ribonucleic acid] เป็นตัวเก็บข้อมูลทางพันธุกรรมไว้ พบได้ในทุกเซลล์ของร่างกาย
จะเห็นว่าสารเหล่านี้นอกจากที่อยู่ในร่างกายเราแล้ว ยังอยู่ในอาหารที่เรากินทุกวันด้วย นั่นก็เพราะก่อนที่จะเป็นอาหารมาก่อน มันเคยมีชีวิตมาแล้ว เช่น พืชผัก เนื้อสัตว์ หรือนำมาจากสิ่งมีชีวิต เช่น นม เมล็ดธัญพืช ในตอนต่อไปจะเป็นการลงลึกไปในแต่ละกลุ่มเพื่อให้ทุกคนเข้าใจว่า “เรากินมันเพื่ออะไร?” “ร่างกายเราเอาสารเหล่านี้ไปทำอะไร” ถ้าไม่อยากพลาด... ติดตามเพจ Mr.BlackCatz. Academy ไว้ในอ้อมอกอ้อมใจ เพื่อไม่พลาดเนื้อหาชีววิทยาฉบับคนทั่วไปเข้าใจง่ายนะครับ 😸
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
