ไซมิสทอล์คของฤๅษีเลี้ยงลิง ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช
ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช เป็นนักการทูตและนักปราชญ์คนสำคัญ ซึ่งเป็นหนึ่งในผู้ริเริ่มบุกเบิก "ขบวนการเสรีไทย" ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 เมื่อสงครามสิ้นสุดลง ท่านได้วางนโยบายทางการทูตที่เป็นเลิศเพื่อรักษาเอกราช อีกทั้งท่านเป็นพี่ชายแท้ๆ ของ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช อีกด้วย และท่านดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของไทยมาแล้วถึง 4 สมัย
8 ธันวาคม พ.ศ.2484 กองทัพญี่ปุ่นยกพลขึ้นบกสู่ประเทศไทย ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช ซึ่งดำรงตำแหน่งเป็นเอกอัครราชทูตไทยประจำกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. อยู่ในขณะนั้น ได้วางนโยบายเป็นอิสระ พร้อมรวบรวมคนไทยที่อาศัยอยู่ในประเทศและต่างประเทศจัดตั้ง "ขบวนการเสรีไทย" เพื่อร่วมมือกับฝ่ายสัมพันธมิตรต่อต้านญี่ปุ่น
ขบวนการเสรีไทย แบ่งออกเป็นสี่กลุ่ม ดังนี้
- ●เสรีไทยสายอเมริกา นำโดย ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช
- ●เสรีไทยสายอังกฤษ เป็นกลุ่มคนไทยที่อาศัยในประเทศอังกฤษ นำโดย ม.จ.ศุภสวัสดิ์วงศ์สนิท สวัสดิวัตน์
- ●เสรีไทยสายจีน เป็นนายทหารที่จบการศึกษาจากโรงเรียนการทหารหวังผู่ ซึ่งเป็นคนไทยเชื้อสายจีน
- ●เสรีไทยในประเทศ นำโดย ปรีดี พนมยงค์
(ซ้าย) ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช หัวหน้าเสรีไทยสายอเมริกา (กลาง) ม.จ.ศุภสวัสดิ์วงศ์สนิท สวัสดิวัฒน์ หัวหน้าเสรีไทยสายอังกฤษ (ขวา) ปรีดี พนมยงค์ หัวหน้าเสรีไทยในประเทศ
25 มกราคม พ.ศ.2485 รัฐบาลไทยซึ่งเป็นพันธมิตรของญี่ปุ่นประกาศสงครามกับฝ่ายสัมพันธมิตร ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช ตัดสินใจไม่ส่งคำประกาศสงครามให้กับรัฐบาลกลางสหรัฐฯ โดยให้เหตุผลว่าการประกาศสงครามกับฝ่ายสัมพันธมิตร มิใช่เจตนารมณ์ส่วนใหญ่ของประชาชนชาวไทย สหรัฐฯ จึงไม่ประกาศสงครามโต้ตอบกับไทย และให้การสนับสนุนขบวนการเสรีไทย
เมื่อฝ่ายสัมพันธมิตรเป็นฝ่ายได้เปรียบ เสรีไทยก็ออกปฏิบัติการช่วยเหลือฝ่ายสัมพันธมิตรแบบใต้ดิน หลังจากเปลี่ยนผ่านจากรัฐบาลเผด็จการฟาสซิสต์ของจอมพล ป. พิบูลสงคราม มาเป็นรัฐบาลพลเรือนโดยนายควง อภัยวงศ์ เสรีไทยสามารถปฏิบัติภารกิจต่างๆ ได้มากขึ้นจากการสนับสนุนแบบเบื้องหลังจากรัฐบาล จากนั้นก็ค่อยๆ สะสมกำลังกลายเป็นกองกำลังเสรีไทย พร้อมเผด็จศึกกับกองทัพญี่ปุ่นแบบเปิดเผย
ทว่าการสู้รบก็มิได้เกิดขึ้น 15 สิงหาคม พ.ศ.2488 ญี่ปุ่นประกาศยอมแพ้สงครามโดยไม่มีเงื่อนไข หลังจากสหรัฐฯ เข้าโจมตีเมืองฮิโรชิมาด้วยระเบิดปรมาณู ในวันที่ 6 สิงหาคม และเมืองนางาซากิในวันที่ 9 สิงหาคม
วันต่อมา (16 สิงหาคม) ปรีดี พนมยงค์ ในฐานะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ได้ออกคำประกาศสันติภาพ ตามคำแนะนำของลอร์ดหลุยส์ เมานท์แบทเตน ผู้บัญชาการกองกำลังฝ่ายสัมพันธมิตรในภูมิภาคเอเชียอาคเนย์ โดยให้การประกาศสงครามกับฝ่ายสัมพันธมิตรเป็นโมฆะ และขัดต่อรัฐธรรมนูญ
ทางด้าน ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช ในฐานะหัวหน้าขบวนการเสรีไทยสายอเมริกา ได้รับเชิญให้มาดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี เพื่อทำหน้าที่ในการเจรจาเรื่องสถานะสงครามกับอังกฤษ ถึงแม้ว่าจะประกาศสันติภาพไปแล้ว แต่สถานะคู่สงครามระหว่างไทยกับอังกฤษก็ยังคงอยู่ โดยอังกฤษได้ยื่น "ความตกลงสมบูรณ์แบบ" ให้ไทยได้พิจารณา สาระสำคัญคือ ยุบเลิกกองทัพไทย และให้อังกฤษเข้ามาควบคุมทุกอย่างในไทย
เท่ากับว่าประเทศไทยจะต้องตกเป็นอาณานิคมของอังกฤษ อย่างแน่นอน
ด้วยความรู้ความสามารถทางด้านกฎหมาย ด้านการทูต และการนำสหรัฐอเมริกาเข้ามาคานอำนาจกับอังกฤษ ของ ม.ร.ว.เสนีย์ ทำให้การเจรจาสถานะสงครามกับอังกฤษเป็นไปอย่างยิ่งยวด ทั้งสองประเทศได้ลงนามความตกลงสมบูรณ์แบบเมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ.2489 โดยไทยจะต้องชดใช้ค่าเสียหายให้อังกฤษด้วยข้าว 1.5 ล้านตัน ไทยต้องมอบดินแดนรัฐฉานและมลายูที่ไทยยึดมาหลังจากประกาศสงคราม คืนให้อังกฤษ และสั่งห้ามขุดคลองคอคอดกระ จนกว่าจะได้รับความเห็นชอบจากอังกฤษ
สถานะสงครามระหว่างไทยกับอังกฤษจึงได้ยุติลง ไทยจึงรอดพ้นจากการเป็นอาณานิคมอังกฤษได้อย่างหวุดหวิด ประเทศไทยก็ยังคงรักษาเอกราชไว้ได้
ด่านต่อไป รัฐบาลของ ม.ร.ว.เสนีย์ ได้ทำการเจรจากับฝรั่งเศส ซึ่งข้อตกลงคล้ายๆ กับของอังกฤษ พร้อมทั้งไทยได้ขอเข้าร่วมเป็นสมาชิกขององค์การสหประชาชาติ โดยไทยได้มอบดินแดนของฝรั่งเศสที่ยึดมาเมื่อคราวกรณีพิพาทอินโดจีนคืน และฝรั่งเศสได้ยื่นข้อเรียกร้องที่แสบกว่านั้นคือ ขอ "พระแก้วมรกต" (พระพุทธมหารัตนปฏิมากร) คืนให้ฝรั่งเศส โดยอ้างว่าพระแก้วมรกตอยู่ในดินแดนลาวมาก่อนที่จะอัญเชิญลงมากรุงเทพ และไทยจะต้องส่งพระแก้วมรกตคืนฝรั่งเศสเนื่องจากลาวอยู่ในอาณานิคมของตน
ฝ่ายไทยได้เจรจาโต้กลับไปว่า พระแก้วมรกต ถูกค้นพบที่ดินแดนไทยมาก่อน เหตุที่ต้องไปประดิษฐานที่ลาวนั้น พระเจ้าไชยเชษฐาธิราช กษัตริย์แห่งล้านช้าง ได้อัญเชิญพระแก้วมรกตจากเชียงใหม่ไปประดิษฐานที่หลวงพระบาง เวียงจันทน์ และเมื่อสมเด็จพระเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึกได้อัญเชิญพระแก้วมรกตมายังกรุงธนบุรี และกรุงเทพฯ ตามลำดับนั้น เท่ากับว่าพระแก้วมรกตกลับมาอยู่ในดินแดนไทยตามเดิม ข้อตกลงนี้จึงถูกปัดตกไป
ก็เท่ากับว่า ประเทศไทยก็เกือบจะสูญเสียสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจของชาติอย่างพระแก้วมรกตไป และพระแก้วมรกตก็ยังคงเป็นสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจของชาติไทยอยู่จนถึงทุกวันนี้
จากนั้นประเทศไทยได้เปิดสัมพันธ์ทางการทูตกับสหภาพโซเวียต สาธารณรัฐจีน ต่อมาไทยได้เป็นสมาชิกลำดับที่ 55 ขององค์การสหประชาชาติ เมื่อวันที่ 16 ธันวาคม พ.ศ.2489
อีกทั้งรัฐบาลของ ม.ร.ว.เสนีย์ ได้ออกพระราชบัญญัติอาชญากรสงคราม ดำเนินคดีกับจอมพล ป. พิบูลสงคราม และผู้นำทางทหารและการเมืองที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการเข้าร่วมฝ่ายอักษะและประกาศสงครามกับฝ่ายสัมพันธมิตร โดยจะพิจารณาคดีกันเองภายในประเทศ สุดท้ายผู้นำเหล่านั้นได้รับการพ้นโทษ โดยที่ไม่ต้องไปขึ้นศาลพิเศษที่ต่างประเทศ
ในขณะนั้น ฝ่ายสัมพันธมิตรได้จัดตั้งศาลพิเศษสำหรับพิจารณาคดีอาชญากรสงครามขึ้นสองแห่ง ได้แก่ศาลพิเศษที่เมืองนูเรมเบิร์ก ประเทศเยอรมนี ทำหน้าที่พิจารณาคดีผู้นำทางทหารและการเมืองของนาซีเยอรมัน
และศาลพิเศษที่กรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น ทำหน้าที่พิจารณาคดีผู้นำทางทหารและการเมืองของจักรวรรดิญี่ปุ่นในช่วงที่เกิดสงครามโลกครั้งที่ 2
ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช ยังมีบทบาทสำคัญในด้านอื่นๆ อีก เช่นเป็นผู้ร่วมก่อตั้งพรรคประชาธิปัตย์ เป็นหัวหน้าทีมทนายความของไทยในคดีปราสาทพระวิหารที่กัมพูชายื่นฟ้องศาลโลกในปี พ.ศ.2505 และยังได้ร่วมทรงดนตรีกับพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 (พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร) อีกด้วย
ช่วงที่ ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช ดำรงตำแหน่งเป็นนายกรัฐมนตรีในสมัยที่ 3-4 (พ.ศ.2519) สังคมไทยในขณะนั้นแบ่งแยกเป็นฝ่ายซ้ายกับฝ่ายขวา
ขบวนการนักศึกษาฝ่ายซ้าย ชุมนุมประท้วงต่อต้านการกลับมาอุปสมบทในไทยของจอมพล ถนอม กิตติขจร ที่ลี้ภัยไปต่างประเทศหลังจากเหตุการณ์วันมหาวิปโยคเมื่อสามปีก่อน (14 ตุลาคม พ.ศ.2516) ส่วนกลุ่มพลังมวลชนฝ่ายขวา ก่อการลุกฮือต่อต้านขบวนการนักศึกษาฝ่ายซ้ายทุกวิถีทาง ที่จังหวัดนครปฐม พนักงานการไฟฟ้า 2 คน เดินสายแจกใบปลิว ประท้วงต่อต้านพระถนอม (จอมพล ถนอม กิตติขจร ในสมณเพศ) พนักงานการไฟฟ้าทั้งสองถูกฆาตกรรมอย่างสยดสยอง
การลุกฮือของทั้งสองฝ่ายทวีความรุนแรงขึ้น ขบวนการนักศึกษาฝ่ายซ้ายจัดชุมนุมประท้วงต่อต้านพระถนอมที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พร้อมจัดการแสดงละครล้อเกี่ยวกับกรณีฆาตกรรมพนักงานไฟฟ้าที่นครปฐม วันต่อมาหนังสือพิมพ์พาดหัวข่าวการชุมนุมและการแสดงละครล้อการเมืองว่าเป็นการหมิ่นสถาบันเบื้องสูง กลุ่มพลังมวลชนฝ่ายขวาเรียกร้องให้รัฐบาลของ ม.ร.ว.เสนีย์ ดำเนินคดีกับขบวนการนักศึกษาฝ่ายซ้ายจนถึงที่สุด กระทั่งเช้ามืดของวันที่ 6 ตุลาคม พ.ศ.2519 เจ้าหน้าที่ตำรวจเข้าล้อมปราบด้วยกำลังอาวุธสงครามภายในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
ตัวแทนกลุ่มนักศึกษาและนักแสดงละครล้อการเมืองโดยมี สุธรรม แสงประทุม อภินันท์ บัวหภักดี ฯลฯ ขอเข้าพบ ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช (นายกรัฐมนตรี) ที่บ้านพักซอยเอกมัย เพื่อแสดงความบริสุทธิ์ใจ แต่ถูกตำรวจเข้าจับกุมเสียก่อน เย็นวันเดียวกัน กลุ่มนายทหารที่เรียกตัวเองว่า "คณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน" นำโดย พล.ร.อ. สงัด ชลออยู่ ทำรัฐประหารโค่นล้มรัฐบาลของ ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช แล้วแต่งตั้ง ธานินทร์ กรัยวิเชียร ขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรีแทน
หลังจากเหตุการณ์นี้ ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช ได้วางมือจากการเมืองลงอย่างถาวร
ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีมาแล้วทั้งหมด 4 สมัย ท่านมักจะถูกวิพากษ์วิจารณ์ในเรื่องของการทำงานของพรรคและรัฐบาลจนกลายเป็นปัญหาที่ไม่สามารถควบคุมได้ สื่อมวลชนพากันตั้งฉายาให้ท่านว่า "ฤๅษีเลี้ยงลิง" หรือ "พระเจ้าตา"
เหตุการณ์ล้อมปราบ 6 ตุลาคม พ.ศ.2519
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
