Covid กลับมาแล้ว ทำความรู้จัก “ระบบภูมิคุ้มกัน”
Covid กลับมาส่วนหนึ่งเพรทะพวกเราการ์ดตก หรือไม่จริง
และ รู้มั้ยคะว่า ทำไมคนเราจึงเป็นโรค
ตอบก็เพราะเรามี"ระบบภูมิคุ้มกัน"ไง
ทั้งมีภูมิดีๆ นี่แหละ
อ้าวว งงกันใหญ่ล่ะสิคะทีนี้ ระบบภูมิคุ้มกันเอาไว้สู้กับเชื้อโรคแล้วทำไมถึงเป็นสาเหตุที่ทำให้เราป่วยเป็นโรคซะเอง
👉ม่ะ ป้าหมอพาจะเล่าให้ฟัง
📚 — — —🔬
👩⚕️ป้าเคยเล่าเรื่อง ภูมิคุ้มกันและชนิดการตอบสนองนี้ ไว้ครั้งหนึ่ง ลองกดฟัง
ที่นี่ค่ะ
👉 "ระบบภูมิคุ้มกัน และชนิดของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย"
🏄♀️* - * * - * 👫
ซึ่งป้าอธิบายไว้ว่า
1) ❕ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย คือกำแพงเมือง รั้ว หรือทหารหาญที่คอยดูแลและป้องกันเราจากเชื้อโรคหรืออันตรายต่าง ๆ ไม่ให้เข้าสู่ร่างกายได้โดยง่าย
👉ทำให้เรายังคงแข็งแรงอยู่ได้ถึงทุกวันนี้
2) ระบบภูมิคุ้มกันของคนเราแบ่งออกเป็น 2 ระบบ คือ
2.1 แบบไม่จำเพาะ หรือชื่อภาษาอังกฤษว่า innate immune response
2. 2 แบบจำเพาะ หรือ adaptive immune response
และ 3) โดยทั่วไปการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันของคนเราทั้งสองจะทำงานร่วมกันเสมอ
4) จากการตอบสนองแบบ
” innate immune response“
หรือ การตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันแบบไม่จำเพาะพออธิบายอย่างง่าย ๆ ได้ดังนี้
4.1. กลไกนี้เปรียบเสมือนรั้ว กำแพงเมืองหรือแนวป้องกันที่ช่วยต่อต้านหรือทำลายสิ่งแปลกปลอมก่อนที่สิ่งแปลกปลอมจะเข้าสู่เนื้อเยื่อของร่างกายได้ หรือบางครั้งเข้าไปถึงเนื้อเยื่อของร่างกายแล้ว ระบบนี้ทำลายไปก่อนที่ร่างกายจะเสียหาย
📍ยกตัวอย่างเช่น..
เวลามีฝุ่นละอองพลัดเข้าไปในโพรงจมูก
- แนวป้องกันแรกคือ❕❗️ขนของรูจมูก
- และเมื่อเข้าไปภายในร่างกายแล้ว ❕❗️ เราก็จะมีน้ำมูก สารคัดหลั่ง หรือเยื่อเมือกที่เซลล์เยื่อบุในโพรงจมูกขับออกมาเพื่อดักจับฝุ่นนั้น ๆ ไว้ แล้วกลายเป็น"ขี้มูก" นั่นเอง
4.2 นอกจากนี้ร่างกายยังมี "กลไกการต่อต้านแบบไม่จำเพาะ" อีก ได้แก่
- การที่ร่างกายเราโดยเซลล์เม็ดเลือดขาว หลั่งสารต่างๆ นานา ออกมา ต่อสู้
ออกมาจากเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดที่เรียกว่าลิวโคไซต์ หรือเรียกชื่อว่า "โพลีมอร์พ" (polymorphonuclear leucocytes, เรียกย่อ ๆ ว่า “PMN”)
👉 ซึ่งเซลล์นี้คล้ายกับเป็นทหารลาดตระเวนของร่างกาย เป็นเซลล์กลุ่มที่คอยดักจับและทำลายเชื้อโรคที่ผ่านเข้ามาในร่างกาย
🌟 เซลล์เม็ดเลือดขาวในกระแสเลือดเหล่านี้ นับเป็นกลไกการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันที่ไม่จำเพาะเช่นเดียวกัน
.. … … …
5). ระบบภูมิคุ้มกันแบบจำเพาะ (adative immune response)
เมื่อเชื้อโรค ไวรัส หรือสิ่งแปลกปลอมเข้าสู่ร่างกาย ร่างกายมีระบบภูมิคุ้มกันแบบจำเพาะ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการทำงานของเซลล์เม็ดเลือดขาวพิเศษอีก 2 ชนิด คือ เซลล์ลิมโฟไซต์ชนิดบี (B cell) และ เซลล์ลิมโฟไซต์ชนิดที (T cell)
5.1 นอกจากเซลล์เม็ดเลือดขาวพิเศษ 2 ชนิด คือ เซลล์บี (B cell) และ เซลล์ที (T cell) ยังมี
5.2 ระบบ คอมพลีเม้นต์(complement system) อีก ซึ่งสำคัญมาก เป็นตัวคอยบอมบ์เชื้อโรค ต่อสู้กับตัวกระตุ้นอื่น ๆ ที่ก่อเกิดโรคที่เป็นสาเหตุปัจจัยมาเล่นงานเรา ทำให้เราป่วย
โดยระบบ complement นี้เอง เป็นตัวการสำคัญทำให้เซลล์ของอวัยวะในตัวเราเกิดการบาดเจ็บ แล้วจึงเกิดเป็นกระบวนการตอบสนองต่อการบาดเจ็บอีกมากมายหลายล้านขั้นตอน
เช่น
- เยื่อหุ้มเซลล์แตกทำลาย เกิดการไหลเข้าออกของสารต่าง ๆ ผิดเพี้ยนไป ไม่ว่าจะเป็น แคลเซี่ยม(ใช้ในการหดและคลายตัวของกล้ามเนื้อ) ของเกลือแร่อื่น ๆ (ใช้ในการแลกเปลี่ยนสารระหว่างเซลล์ เช่น โปตัสเซียม)
- นิวเคลียสของเซลล์ผิดปกติหรือแตกทำลายไป เกิดเซลล์ตาย
- เกิดสารขยะหรือซาก(ศพ)ของเซลล์และ/หรืออวัยวะเซลล์ ตกตะกอนมาขวางการทำงานของเซลล์ที่ยังเหลืออยู่
*สารเหล่านี้ บางตัวมีพิษต่อการทำงานของเซลล์
- เกิดการสั่งงานระหว่างเซลล์ผิดเพี้ยน เพราะเซลล์ป่วย
..มีอีกเยอะมาก..ผลพวงของการต่อสู้ของเซลล์ของเรา(เม็ดเลือดขาวชนิดต่าง ๆ และ เซลล์ในอวัยวะต่างๆ ) ซึ่งเปรียบเหมือนหน่วยทหารหาญ เพราะเป็นเซลล์ที่เกี่ยวข้องในระะบบภูมิคุ้มกันของเรานั่นแหละค่ะ
***เท่ากับว่า ร่างกายเราต่อสู้กับเชื้อโรค ด้วยระบบภูมิคุ้มกัน และวิธีที่จะชนะนั้น
ได้มาด้วยการ “ตาต่อตา ฟันต่อฟัน” นั่นล่ะค่ะ
ตรงนี้บางคนอาจร้อง อ๋อ..
ใช่แล้ว..ระบบภูมิคุ้มกันของเราต่อสู้กับทุกสิ่งอย่าง จน ชนะ แต่เซลล์ เนื้อเยื่อ ในอวัยวะต่างๆ ก็ มักจะโดนไปด้วย ถึงขั้นเดี้ยงกันล่ะค่ะ
#แล้วทำไมส่วนใหญ่เราถึงหายจากโรค
ก็เพราะเรามีระบบ ธำรงดุล (คำเพราะมั้ยล่ะ) หรือภาษปะกิตว่า Homeostasis
Homeostasis ก็คือเรา เราเองนั่นล่ะค่ะ คือผู้ที่จะทำให้เรากลับสู่ ธำรงดุล หรือ สมดุล ได้ กลับมาสู่ภาวะปกติได้ ถ้า ๆๆๆๆ เรานอนพักพอเหมาะ เรากินอาหารดี
มีวิตะมินแร่ธาตุพร้อม และ เราขจัดต้นเหตุ อาการป่วยของเราได้
เราก็กลับมา สบายดี ใหม่
แต่ถ้าร่างกายเราไม่สามารถกลับเข้าคืนสู่ สมดุล เดิมของเราล่ะก็ งานเข้าเช่นกัน
* เหมือนผู้ป่วยกลุ่ม โรคแพ้ภูมิตัวเอง จะมีสารจากร่างกายคอยระรานร่างกายเราต่อไปอีกเรื่อย ๆ (ค่อยเล่า เรื่องมันยาววว..)
ป้าพาสรุปให้
อาการของโรคที่เราเป็น ส่วนหนึ่งมาจากระบบภูมิคุ้มกันของตัวเราเอง ที่ทำการต่อสู้กับเชื้อโรคจนเกิดจากอาการ เช่น ไข้ ปวดเมื่อยตัว (มีอีก) แต่ถ้าเราสู้ชนะ และร่างกายเราดี มีการพักผ่อน กินอาหารที่เติมพลังให้ร่างกายได้ ดี กลับเข้าสู่ สมดุล เดิมได้ เท่ากับว่า เราหาย
ถ้ากลับสู่สมดุลไม่ได้ เดี้ยงต่อ
เพราะฉะนั้นอย่าลืมรักตัวเองให้มาก ๆ
ดูแลร่างกายให้ถูกวิธียามเจ็บไข้ไม่สบายกันนะคะ
บ๋ายบายก่อนล่ะค่ะ
สงสัยอะไรเม้นต์ฝากไว้ค่ะ
น้านนานจะได้มาสักครั้ง
ติดพันงานเขียนเรื่องเกี่ยวกับ "การตอบสนองทางระบบภูมิคุ้มกัน"
ที่ไม่สมดุลจนเป็นโรค นี่ล่ะค่ะ
Take care ค่ะ
ป้าพา
* - * * - * * - * - * * - * - *
2. ระบบภูมิคุ้มกัน
3. ระบบภูมิคุ้มกัน (Immune System)
4. ระบบภูมิคุ้มกัน
5. The Immune System
6. Antibody-mediated complement activation in pathology and protection
* - * - * * - * - * * - * - *
# ระบบภูมิคุ้มกัน
# complement system
# immunology
* - * * - * * - * - * * - * - *
- 8
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
