31 ม.ค. 2024 เวลา 07:30 • ภาพยนตร์ & ซีรีส์

Perfect Days (2023) – เชยชมความสุขทุกขณะปัจจุบัน

ผู้กำกับฯ วิม เวนเดอร์ส อาจเป็นผู้กำกับฯ ที่ไม่ได้มีผลงานระยะหลังเป็นที่รู้จักมากนัก หากแต่จะกล่าวถึง ผลงานขึ้นหิ้งแบบ “Paris, Texas” หรือกระทั่ง “Wings of Desire” ก็ต้องย้อนกลับไปราวสามทศวรรษ หากแต่เวนเดอร์ส ก็โลดแล่นอยู่ในวงการภาพยนตร์สารคดีอยู่ช่วงเวลาหนึ่ง ก่อนเขาจะหวนกลับมาพร้อมโครงการหนังญี่ปุ่น ซึ่งถูกรับเลือกเป็นตัวแทนประเทศ และได้เข้าชิงออสก้าร์สาขาภาพยนตร์นานาชาติ อย่าง “Perfect Days”
“Perfect Days” เล่าเรื่องของ ฮิรายามะ ลุงวัยใกล้เกษียณ ที่มีอาชีพทำความสะอาดห้องน้ำสาธารณะรอบกรุงโตเกียว ด้วยทัศนคติคิดบวก ผนวกกับวิถีชีวิตอันไม่หวือหวา ฮิรายามะจึงมีความสุขกับสิ่งเล็กน้อย อย่างการอ่านหนังสือและฟังเพลงคลาสสิค แต่ขณะเดียวกัน ด้วยสิ่งที่พลิกผันในแต่ละวัน รวมถึงการพานพบที่ไม่คาดคิด ก็ทำให้เผยซึ่งมุมเบื้องหลังที่เขาไม่เคยพูดออกมา
ตัวหนังมาพร้อมอัตราส่วน Academic Ratio (1.33 : 1) นั้นจึงทำให้งานภาพทั้งหมด ล้วนอยู่ในกรอบสี่เหลี่ยม เพื่อบอกเล่าวิถีชีวิตและกิจวัตรประจำวันของคุณลุงรายนึง ที่ตื่นนอนเป็นเวลา มีการจัดแจงเครื่องไม้เครื่องมือ และของส่วนตัวอย่างเป็นระบบ ก่อนออกไปทำงาน ด้วยสีหน้าที่เชยชมซึ่งท้องฟ้าในยามรุ่งสางของวันใหม่ พลางด้วยเสียงจากเพลงคลาสสิคมากมาย ภายใต้ลีลาที่ไม่ได้ฉูดฉาด แต่มุ่งเน้นถ่ายทอดแง่มุมชีวิตอันเรียบง่ายเสียมากกว่า
ห้วงเวลาแรกของหนัง มาพร้อมความเงียบงันจากกิจวัตรประจำวันของชายลายครามคนหนึ่ง ที่มีพฤติกรรมเป็นเส้นตรง อ้างอิงจากระบบงานที่ต้องทำงานเป็นกะ ทำให้เราเห็นการจัดระบบระเบียบการทำงาน จากบุคลิกที่เงียบขรึมและสุขุม และเรื่องราวที่ไม่ได้มาพร้อมความใหญ่โตทางเนื้อหาเลยแม้แต่น้อย แต่ด้วยความเล็กน้อยจากการทำงานในแต่ละวัน ก็ทำให้เราได้เห็นซึ่ง ความงดงามที่ชำแรกแทรกอยู่ภายใต้แต่ละห้วงวินาทีนั้น
น่าสนใจ ตรงที่ตัวหนังไม่ได้พยายามจะออกแบบ หรือขับเคลื่อนเส้นเรื่อง เพื่อก่อให้เกิดความพลิกผันแต่อย่างใด แต่ภายใต้ความดาษดื่นอันปกติสุข มันมาพร้อมความรื่นรมย์ผ่านสายตาและมุมมองของฮิรายามะ ที่พร้อมเชยชมซึ่งทุกมิติของสังคม ที่ผู้คนต่างใช้ชีวิตและมีหน้าที่เป็นของตัวเอง ก่อนที่การมาของตัวละครแบบ ทาคาชิ ลูกน้องเสริมกะจอมพูดมาก และ นิโกะ หลานสาวที่ขอมาอาศัยด้วย จะทำให้เราได้ทำความรู้จักตัวตนและทัศนคติของลุงมากขึ้นไปอีก
ด้วยเส้นเรื่องที่แสนราบเรียบ แถมบรรยากาศของหนังก็ไม่ได้โดดไปมา ประสบการณ์การรับชมหนังเรื่องนี้ จึงไม่ต่างจากการใช้ชีวิตห้วงหนึ่ง อยู่ร่วมกับฮิรายามะก็ไม่ปาน ทั้งการชมซึ่งวิถีชีวิตอันเรียบง่ายในช่วงเวลากลางวัน และได้ซึมซับกับทัศนคติของลุง ที่บางครั้งก็ไม่ได้สื่อสารออกไปด้วยวาจา แต่ด้วยพฤติกรรมและสีหน้าท่าทาง ก็เชื้อเชิญชวนให้เราได้ลองเปลี่ยนมุมมอง ต่อรายละเอียดปลีกย่อยที่อยู่รอบกายอย่างอ่อนโยน
หรือแม้กระทั่งในช่วงเวลากลางคืน ตัวหนังก็มีท่าทีหวือหวาเล็กน้อยด้วยการแทรกซึ่งภาพ “dream sequence” สีขาวดำ ซึ่งซ่อนทับกับเงาของใบไม้ รวมถึงภาพละเล็กละน้อยต่าง ๆ ที่สะท้อนถึงเรื่องราวของแต่ละวัน และมันก็สะท้อนถึงการวิธีการก้าวข้ามในวันแย่ และเลือกเก็บความทรงจำอันเปี่ยมสุข และนำไปเป็นพลังการใช้ชีวิตในวันใหม่
ซึ่งทั้งหมด ก็ถูกส่งผ่านทางสายตาและอากัปกริยาของ โคจิ ยาคุโช ในบทนำ ในท่าทางของคุณลุงใจดีคนหนึ่ง ที่มีบุคลิกอันสุขุมยิ้มง่าย แต่ก็ไม่ได้เป็นคนอัธยาศัยดีช่างพูดเสียเท่าไหร่ แต่ในห้วงเวลาที่สำคัญ ยาคุโช ก็สามารถเผยซึ่งตัวตนอันเปลี่ยวเหงา รวมถึงความซับซ้อนทางอารมณ์ที่ชื่นชมถึงการมีชีวิตในทุก ๆ วันได้อย่างงดงาม สมรางวัลนำชายจากเวทีคานส์มาก ๆ
“Perfect Days” ไม่ได้ถ่ายทอดซึ่งวิถีชีวิตอันสมบูรณ์แบบดั่งชื่อเรื่อง หรืออย่างบทเพลงอันลือลั่นของ ลูว์ รี้ด แต่มันพูดถึงทัศนคติและมุมมองอันล้ำค่า ในการมองซึ่งวิถึของโลกในรูปแบบที่ต่างออกไป ตัวหนังเอง เลือกที่จะเล่าตัวละคร ฮิรายาม่า ผ่านพฤติกรรมอันเป็นระเบียบและสุขุม แต่กลับมีวิธีจัดการและมอบความบันเทิงในรูปแบบที่เขาเลือก นั่นคือ การปลอบประโลมด้วยบทเพลง และหนังสือเล่มละร้อยเยน ก่อนนอน
มันเป็นดั่งวิถี “Komorebi” (木漏れ) ที่ชวนสื่อถึงแนวคิดและแก่นสาส์นของหนังได้อย่างงดงาม ว่าในทุกขณะนึงที่แสงแดดสาดส่องลงมากระทบใบไม้ มันจะก่อเกิดซึ่งเงาพาดผ่านรูปแบบหนึ่ง และมันจะดำรงอยู่ เพียงแค่ ณ ขณะนั้น
ดั่งเช่นชีวิต ที่แม้จะออกแบบจัดวางเป็นระบบ แต่ก็มักมาพร้อมเหตุการณ์ที่เราไม่ได้วางแผนล่วงหน้า หากแต่ก็ไม่ได้พลิกผันกลับตาลปัตร ตัวหนังไม่ได้เชิดชูฮิรายาม่า ไม่ได้ผลักให้เป็นวีรบุรุษ หรือห้ามไม่ให้เราฝันไกลทะเยอทะยาน หากแต่มันเชิญชวนให้เราปรายตามอง ถึงสิ่งรอบข้าง ผ่านความงดงามถึงสิ่งละพันอันละน้อย เช่น ความงดงามของการแข่งขัน ที่มิใช่ผลลัพธ์ปลายทาง หากแต่เป็นความสนุกของทั้งสองฝ่าย
หรือ การทำหน้าที่อันแข็งขันเพื่อบรรลุเป้าหมายของแต่ละสายอาชีพ โดยไม่ดูแคลน ตั้งแต่ พ่อครัวอาหารค่ำ คนขับรถม้าส่งเมือง หรือกระทั่ง เจ้าหน้าที่ล้างห้องน้ำสาธารณะแบบฮิรายาม่าเองก็ตาม
มันล้วนให้เราเชยชมซึ่งความสุข ทุกขณะปัจจุบัน และเป็นแนวคิดที่ไม่ได้โลกสวยเกินไป แต่ทัศนคติแง่บวกที่พึงมีในการใช้ชีวิต
สรุปแล้ว “Perfect Days” คือหนังดราม่าอันแสนเรียบง่าย นำด้วยการแสดงอันลุ่มลึกของ โคจิ ยาคุโช ว่าด้วยกิจวัตรประจำวันอันดาษดื่นของคุณลุงล้างห้องน้ำสาธารณะทั่วกรุงโตเกียว ด้วยท่าทีที่ไม่หวือหวา แต่ทว่ามาพร้อมรายละเอียดปลีกย่อย ที่เชื้อเชิญให้เราได้ปรับทัศนคติ และชายตามองแง่งดงามที่หลบเร้นอยู่ในสังคม เชยชมซึ่งทุกขณะแห่งความสุขให้เราได้เก็บเกี่ยว ผ่านอาชีพแรงงานที่แข็งขันโดยไม่ดูแคลน เป็นความงดงามที่อ่อนโยนและปลอบประโลมได้อย่างเกินคาด
เหมาะแก่การดูซ้ำหลายรอบ ในวันที่แย่หรือวันที่เลวร้าย เพื่อจรรโลงจิตใจให้เราได้ก้าวเดินต่อในแต่วันมาก ๆ
4 / 5
Perfect Days (2023)
Directed by Wim Wenders
Written by Takuma Takasaki & Wim Wenders

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา