เมื่อความสำเร็จของคุณ กลับทำให้รู้สึกว่า "เราไม่ดีพอ"
โดย
คุณเคยรู้สึกแบบนี้ไหม?
- "ฉันได้งานนี้มาเพราะโชคช่วย ไม่ใช่เพราะความสามารถ"
- "คนอื่นคงไม่รู้ว่าจริงๆ แล้วฉันไม่เก่งเลย"
- "ถ้าพวกเขารู้ความจริงเกี่ยวกับฉัน..."
หากคำเหล่านี้ฟังดูคุ้นหู คุณอาจกำลังประสบกับ "อิมโพสเตอร์ ซินโดรม" (Impostor Syndrome) ภาวะทางจิตวิทยาที่ทำให้คนรู้สึกว่า "ตัวเองไม่เก่งจริง" แม้จะมีหลักฐานชัดเจนว่าประสบความสำเร็จ
บทความนี้จะพาคุณทำความเข้าใจภาวะนี้อย่างลึกซึ้ง พร้อมวิธีรับมือที่ใช้ได้ผลจริง
- ★1) Impostor Syndrome คืออะไร
☆ นิยาม
อิมโพสเตอร์ ซินโดรม (Impostor Phenomenon) คือ ความรู้สึกว่าตัวเองไม่มีความสามารถจริง และ กลัวว่าจะถูกจับได้ว่า "เป็นพวกหลอกลวง" ทั้งที่จริงแล้วมีความสามารถ และ ประสบความสำเร็จ
☆ สถิติที่น่าสนใจ
- 70% ของคนประสบภาวะนี้อย่างน้อย 1 ครั้งในชีวิต (Journal of Behavioral Science)
- พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย (โดยเฉพาะผู้หญิงในสายงาน STEM)
- มักเกิดกับคนที่ประสบความสำเร็จสูง เช่น นักศึกษาเกียรตินิยม, ผู้บริหาร, ศิลปิน
- ★2) 5 ประเภทของ Impostor Syndrome
นักจิตวิทยา Dr. Valerie Young แบ่งประเภทไว้ดังนี้:
☆ 1. The Perfectionist
- ตั้งมาตรฐานสูงเกินไป
- รู้สึกว่าต้องทำทุกอย่างให้สมบูรณ์แบบ
- แม้สำเร็จ 99% ก็ยังโฟกัสที่ 1% ที่ผิดพลาด
☆ 2. The Expert
- รู้สึกว่า "ยังรู้ไม่พอ"
- กลัวถูกถามคำถามที่ตอบไม่ได้
- คิดว่าต้องรู้ทุกอย่างก่อนเริ่มงาน
☆ 3. The Natural Genius
- คาดหวังว่าต้องเก่งตั้งแต่ครั้งแรก
- ถ้าต้องฝึกฝนมาก = "แปลว่าฉันไม่มีความสามารถ"
- ท้อแท้ง่ายเมื่อทำอะไรไม่สำเร็จเร็ว
☆ 4. The Soloist
- คิดว่าต้องทำทุกอย่างคนเดียว
- การขอความช่วยเหลือ = "แสดงว่าฉันล้มเหลว"
- รู้สึกอับอายเมื่อต้องพึ่งพาคนอื่น
☆ 5. The Superhero
- พยายามทำงานทุกด้านให้ดี
- ใช้การทำงานหนักเพื่อปกปิด "ความไม่เก่ง"
- มัก burnout เพราะไม่ยอมพัก
- ★3) สัญญาณที่บอกว่าคุณอาจเป็น Impostor Syndrome
✅ รู้สึกว่าความสำเร็จเป็นเพราะ "โชค" หรือ "เวลาที่เหมาะสม"
✅ กลัวว่าคนจะ "จับได้" ว่าคุณไม่เก่งจริง
✅ กล่าวโทษตัวเองเมื่อมีข้อผิดพลาดเล็กน้อย
✅ ไม่กล้ารับคำชม (มักตอบว่า "ไม่หรอก" หรือ "มันก็แค่...")
✅ เปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่นตลอดเวลา
- ★4) วิธีรับมือ Impostor Syndrome (แบบใช้ได้จริง)
☆ 1. เขียน "หลักฐานความสำเร็จ"
- สร้างไฟล์เก็บ ทุกความสำเร็จเล็กๆ ใหญ่ๆ
- เมื่อสงสัยตัวเอง ให้กลับมาอ่านไฟล์นี้
ตัวอย่าง
"ปีที่แล้วฉันทำโปรเจกต์นี้สำเร็จ โดยมีลูกค้าชมว่า..."
☆ 2. เปลี่ยนวิธีคิดเกี่ยวกับ "ความสามารถ"
- แทนที่จะคิดว่า "ฉันต้องรู้ทุกอย่าง" → "ฉันเรียนรู้ได้ตลอดเวลา"
- จำไว้ว่า ไม่มีใครเก่งทุกเรื่องตั้งแต่แรก
☆ 3. แบ่งปันความรู้สึกกับคนอื่น
- คุณจะพบว่าหลายคนรู้สึกเหมือนคุณ
- การพูดออกมาช่วยลดความอึดอัด
☆ 4. ฝึกรับคำชมอย่างเต็มใจ
- แทนที่จะปฏิเสธคำชม → พูดว่า "ขอบคุณ"
- ค่อยๆ ยอมรับว่าคุณ "สมควรได้รับความสำเร็จนี้"
☆ 5. เปรียบเทียบกับ "ตัวเองในอดีต"
- หยุดเปรียบเทียบกับคนอื่น
- ลองถามตัวเอง: "ฉันเก่งขึ้นกว่าเมื่อก่อนไหม?"
- ★5) ข้อดีของ Impostor Syndrome (ที่คุณอาจไม่รู้)
แม้จะทำให้รู้สึกไม่สบายใจ แต่อิมโพสเตอร์ ซินโดรมก็มีด้านดี
✨ ทำให้พัฒนาตัวเองตลอดเวลา
✨ หลีกเลี่ยงความอวดดี
✨ กระตุ้นให้เตรียมตัวดีก่อนทำงาน
✏️ Charifkub
คนที่สงสัยในตัวเองบ่อยครั้งคือคนที่เติบโตไม่หยุด! 💪
- Charifkub -
Credit :
👇
- ●https://www.healthline.com/health/mental-health/imposter-syndrome
- ●https://www.newyorker.com/magazine/2023/02/13/the-dubious-rise-of-impostor-syndrome
- ●https://www.psy.chula.ac.th/th/feature-articles/imposter-phenomenon/
- 4
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
