24 พ.ค. เวลา 23:07 • สุขภาพ

ใบมะขามแขก (senna) ชาวอาหรับรู้จักนำมาใช้เป็นยาและได้นำมาใช้ในยุโรป ตั้งแต่สมัย ๑,๐๐๐ กว่าปี

ใบมะขามแขกมี ๒ ชนิด คือ Cassia acutifolia – Alexandrian Senna ซึ่งมีปลายใบแหลมกว่า เป็นพืชพื้นเมืองของอัฟริกาเขตร้อน ปลูกมากในประเทศซูดาน เมืองคอร์โดฟาน (Kordofan) และเมืองเซนน่า (senna) และอีกชนิดหนึ่งมีปลายใบเรียวคือ Cassia angustifolia Tinnevely Senna เป็นไม้ที่มีถิ่นกำเนิดที่เมืองโซมาลิแลนด์ ( Somaliland ) อาระเบีย แคว้นปัญจาบและสินธุ แต่แหล่งที่ปลูกพืชนี้มากที่สุดคือ เมือง Tinnevelly ซึ่งอยู่ทางตอนใต้ของอินเดีย
ปัจจุบันนี้ในไทยปลูกต้นมะขามแขกกันมากแถวพระพุทธบาทสระบุรี ในโครงการร่วมไทย – เยอรมัน เพื่อส่งเป็นสินค้าออกไปยังเยอรมัน
ใบมะขามแขก (Cassia angustifolia หรือ Senna) มีประโยชน์หลายด้าน โดยเฉพาะในด้านสมุนไพรและการแพทย์แผนโบราณ ดังนี้:
1. **ช่วยระบายท้อง**: ใบมะขามแขกมีสารเซนโนไซด์ (Sennosides) ซึ่งมีฤทธิ์เป็นยาระบาย กระตุ้นการเคลื่อนไหวของลำไส้ ช่วยบรรเทาอาการท้องผูกได้ดี มักใช้ในกรณีท้องผูกชั่วคราว
2. **ดีท็อกซ์ลำไส้**: ช่วยขับของเสียและสารพิษออกจากลำไส้ ทำให้ระบบย่อยอาหารสะอาดขึ้น
3. **ลดน้ำหนัก (ทางอ้อม)**: เนื่องจากช่วยในการขับถ่าย จึงนิยมใช้ในบางสูตรลดน้ำหนัก แต่ควรใช้ด้วยความระมัดระวัง เพราะไม่ใช่วิธีลดน้ำหนักที่ยั่งยืน
4. **บรรเทาอาการริดสีดวงทวาร**: ช่วยลดอาการท้องผูก ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งของริดสีดวงทวาร ทำให้การขับถ่ายง่ายขึ้นและลดการอักเสบ
5. **สมุนไพรในตำรับยา**: ในแพทย์แผนไทยและอายุรเวท ใบมะขามแขกถูกใช้เพื่อปรับสมดุลร่างกาย ขับลม และรักษาอาการเกี่ยวกับระบบย่อยอาหาร
**ข้อควรระวัง**:
- **ไม่ควรใช้ต่อเนื่องนานเกินไป**: การใช้ใบมะขามแขกเป็นเวลานานอาจทำให้ลำไส้เคยชินและทำงานผิดปกติ อาจนำไปสู่ภาวะขาดน้ำหรือแร่ธาตุ
- **ผลข้างเคียง**: อาจทำให้เกิดอาการปวดท้อง ท้องเสีย หรือตะคริวได้
- **ห้ามใช้ในบางกลุ่ม**: สตรีมีครรภ์ สตรีให้นมบุตร เด็กเล็ก หรือผู้ที่มีปัญหาลำไส้อุดตัน ควรหลีกเลี่ยง
- **ปรึกษาแพทย์**: หากมีโรคประจำตัวหรือใช้ยาอื่น ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้
**วิธีใช้**: มักต้มใบแห้งเพื่อดื่มเป็นชาสมุนไพร หรือใช้ในรูปแบบแคปซูล/ยาเม็ดตามปริมาณที่แนะนำ
เอกสารอ้างอิง
1. มะขามแขก.สรรพคุณสมุนไพร 200 ชนิด.โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
2. มะขามแขก.ฉบับประชาชน.สำนักงานข้อมูลสมุนไพร.คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
3. มะขามแขก.ไทยเกษตรศาสตร์.(ออนไลน์)เข้าถึงได้จาก http://thaikasetsart.com
โฆษณา