🎬 50 ปี Jaws ตอนที่ 1: หนังเรื่องเดียวที่ทำให้คนทั้งโลก เกลียดฉลามไปตลอดกาล
"ภาพชายหาดที่เคยคึกคักในวันฟ้าใส กลับว่างเปล่าไร้เงาผู้คน... ไม่ใช่เพราะพายุ แต่เพราะความกลัว 'นักฆ่า' ที่เพิ่งจู่โจมอย่างโหดเหี้ยมกลางทะเล ...แม้ว่านักฆ่าตัวนั้นจะไม่ใช่ฉลามจริงๆ ก็ตาม
ย้อนกลับไปวันที่ 20 มิถุนายน 1975 Steven Spielberg ได้ปล่อย Jaws ออกสู่สายตาชาวโลก และเปลี่ยนภาพลักษณ์ของฉลามให้กลายเป็นปีศาจร้ายแห่งท้องทะเลไปตลอดกาล"
Jaws คือปรากฏการณ์ มันคือภาพยนตร์เรื่องแรกที่ทำรายได้ทะลุ 100 ล้านดอลลาร์สหรัฐ สร้างมาตรฐานใหม่ที่เรียกว่า "Summer Blockbuster" โดยมีภาคต่ออีก 3 ภาค และเป็นต้นแบบให้หนัง "สัตว์ประหลาด" อีกนับไม่ถ้วน จนผลการศึกษาในปี 2023 พบว่าฉลามคือตัวร้ายที่ถูกใช้บ่อยที่สุดในหนังแนวนี้
🦈 จุดเริ่มต้นของคำสาป
แต่ผลกระทบของมันรุนแรงกว่าการสร้างกระแส 'ตัวร้าย' ในโลกภาพยนตร์ เพราะมันได้ฝังรากความกลัวฉลามไว้ในใจของผู้คนนานหลายทศวรรษ หลายคนยึดถือสโลแกนของหนังที่ว่า “Don’t go in the water.”
“Jaws มีอิทธิพลที่ฝังแน่นและยาวนานต่อการรับรู้เรื่องของฉลาม โดยเฉพาะฉลามขาว” Brianna Le Busque ผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยาการอนุรักษ์จากมหาวิทยาลัยเซาท์ออสเตรเลีย กล่าว – แม้ในหนังจะมีผู้เสียชีวิตเพียง 5 คน (และสุนัข 1 ตัว) แต่ Jaws กลับมีเหยื่ออีกหนึ่งรายที่ไม่มีใครพูดถึง นั่นก็คือ "ฉลาม" นั่นเอง หรือที่เราจะเรียกมันว่า "บรูซ" (Bruce) ซึ่งเป็นชื่อเล่นที่ทีมงานตั้งให้กับหุ่นฉลามในกองถ่าย
“การล่าฉลามเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญหลัง Jaws ออกฉาย” Gabriella Hancock รองศาสตราจารย์ด้านจิตวิทยาจากมหาวิทยาลัยแห่งรัฐแคลิฟอร์เนีย กล่าว – “นักตกปลาสมัครเล่นจำนวนมากจงใจออกเรือไปล่าฉลาม เพื่อเยียวยาความกลัวในใจ ด้วยการกำจัด 'นักฆ่ามนุษย์' ให้สิ้นซาก”
“จำนวนทัวร์นาเมนต์ตกฉลามและฆ่าฉลามก็เพิ่มขึ้นอย่างมาก โดยเฉพาะแถบชายฝั่งตะวันออกของสหรัฐฯ” มีการประมาณการว่าจำนวนฉลามขนาดใหญ่ในน่านน้ำแอตแลนติกเหนือได้ลดลงไปกว่าครึ่งหนึ่ง
🧠 ความกลัวที่หยั่งรากลึก
อัตราของ ‘galeophobia’ หรือโรคกลัวฉลาม พุ่งสูงขึ้นและยังคงอยู่ ผลสำรวจปี 2017 โดย Bite-Back Shark & Marine Conservation พบว่า 64 เปอร์เซ็นต์ของชาวอังกฤษอยากให้ฉลามไม่มีอยู่จริง ขณะที่ผลสำรวจในปี 2015 เผยว่าชาวอเมริกันกว่าครึ่งหนึ่งกลัวฉลามจนไม่กล้าลงเล่นน้ำทะเลถึง 38 เปอร์เซ็นต์
แน่นอนว่าการทำให้คนกลัวสัตว์อันตรายไม่ใช่เรื่องใหม่ “ในยุคก่อนประวัติศาสตร์ เมื่อนายพรานเจอสัตว์นักล่าตัวใหม่ พวกเขาจะกลับมาเล่าเรื่องรอบกองไฟ” Lowe กล่าว “ยิ่งเล่าให้น่ากลัวเท่าไหร่ คนก็ยิ่งตั้งใจฟังมากขึ้นเท่านั้น นั่นคือเหตุผลที่คนชอบดูหนังสยองขวัญ สมองของเราจะหลั่งโดพามีนเล็กน้อยเมื่อได้ยินเรื่องน่ากลัว เพราะเราเรียนรู้เกี่ยวกับภัยคุกคามผ่านเรื่องเล่าของคนอื่นได้”
“เราไม่ได้กลัวสัตว์นักล่า เราหลงใหลมันต่างหาก” นักชีวสังคมวิทยา E.O. Wilson กล่าว “เพราะความหลงใหลสร้างการเตรียมพร้อม และการเตรียมพร้อมนำมาซึ่งการอยู่รอด ในแง่ของเผ่าพันธุ์แล้ว เรารักสัตว์ประหลาดของเรา”
🏠 แล้วในไทยล่ะ? เรากลัวฉลามเหมือนกันไหม
แม้เรื่องราวของ Jaws จะเกิดขึ้นในสหรัฐฯ แต่ความกลัวนี้ก็ส่งผ่านมาถึงเมืองไทยไม่น้อย ทั้งที่ในความเป็นจริง ทะเลไทยอย่างอันดามันและอ่าวไทยเป็นบ้านของฉลามสายพันธุ์ที่ค่อนข้างเป็นมิตร เช่น ฉลามวาฬ (Whale Shark) หรือฉลามเสือดาว (Leopard Shark) และสถิติการจู่โจมก็น้อยมากจนแทบนับครั้งได้ แต่ภาพจำจากหนังก็ยังทำให้ใครหลายคนอดหวั่นใจไม่ได้เวลาลงเล่นน้ำทะเลอยู่ดี... แล้วคุณล่ะครับ กลัวฉลามในทะเลไทยกันบ้างไหม?
ถ้าชอบโพสต์นี้ อย่าลืมกดบันทึกไว้อ่าน หรือจะแชร์ให้เพื่อนๆ ได้เปิดโลกวิทย์ไปพร้อมกันก็ได้นะครับ 📁✨
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ กำเนิด Blockbuster: Jaws (1975) คือภาพยนตร์เรื่องแรกที่ทำรายได้เกิน 100 ล้านดอลลาร์ และสร้างมาตรฐานใหม่ให้แก่วงการหนัง
✅ สร้างความกลัวฝังใจ: หนังเรื่องนี้สร้างความกลัวฉลาม (Galeophobia) อย่างรุนแรงและยาวนานให้แก่ผู้ชมทั่วโลก
✅ นำไปสู่การล่าจริง: ความกลัวจากในหนังนำไปสู่การล่าฉลามและการแข่งขันตกฉลามในโลกแห่งความจริงอย่างมหาศาล
✅ ประชากรลดฮวบ: ผลกระทบดังกล่าวทำให้ประชากรฉลามขนาดใหญ่ในน่านน้ำแอตแลนติกเหนือลดลงถึง 50%
💖 มาช่วยกันขับเคลื่อน "Witly" กันครับ!
หากเรื่องราวของวันนี้มีประโยชน์ แล้วทำให้คุณอยากรู้เรื่องอื่นๆ อีก ผมก็ดีใจมากเลยครับถ้าคุณจะช่วยสนับสนุน "ค่ากาแฟ" เล็กๆ น้อยๆ เพื่อให้ผมมีกำลังใจค้นคว้าแล้วก็เอาเรื่องราววิทยาศาสตร์น่ารู้แบบนี้มาเล่าให้ฟังกันอีกเรื่อยๆ และยังได้เป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยให้ทุกคนได้รู้เรื่องสนุกๆ มากขึ้นด้วยครับ
💬 สำหรับคุณแล้ว...
ฉากไหนใน Jaws ที่ยังติดตาตรึงใจและทำให้รู้สึกกลัวที่สุด? ร่วมแชร์ความทรงจำของคุณกับเราได้ในคอมเมนต์
🔎 อ้างอิง
1. Bloomfield, P. (2025). JAWS 50: THE LEGACY. BBC Wildlife, 43(07), 54-63.
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
