⭐️ นักเดินทางพันกิโลฯ ที่เล็กที่สุดในโลก | ค้นพบแมลงชนิดแรกที่ใช้ "ดวงดาว" เป็นเข็มทิศนำทาง
ทุกๆ ฤดูใบไม้ผลิ ผีเสื้อกลางคืนโบกอง (Bogong Moth) นับพันล้านตัวในออสเตรเลีย จะเริ่มต้นการเดินทางครั้งยิ่งใหญ่กว่า 1,000 กิโลเมตร เพื่อหนีความร้อนของฤดูร้อนไปยังถ้ำที่เย็นสบายบนเทือกเขาแอลป์... แต่ปริศนาที่ทำให้นักวิทยาศาสตร์สงสัยมาตลอดคือ "แมลงตัวเล็กๆ เหล่านี้ เดินทางไกลและแม่นยำขนาดนั้นได้อย่างไร?"
และล่าสุด คำตอบที่ค้นพบก็ชวนให้เราต้องทึ่งกับความสามารถของพวกมัน เพราะมันไม่ได้อาศัยแค่สนามแม่เหล็กโลก แต่ยังใช้เข็มทิศที่ยิ่งใหญ่ที่สุด... นั่นคือดวงดาวบนท้องฟ้า
🦋 ปริศนาการเดินทางของนักเดินทางตัวจิ๋ว
การศึกษาก่อนหน้านี้ได้แสดงให้เห็นว่าผีเสื้อกลางคืนเหล่านี้สามารถใช้สนามแม่เหล็กของโลกได้ แต่จะใช้ได้ก็ต่อเมื่อใช้ร่วมกับจุดสังเกตบนพื้นดินที่พวกมันมองเห็นเท่านั้น ทีมนักวิจัยจึงต้องการค้นหาว่าพวกมันอาจใช้สัญญาณอื่นใดอีกบ้าง
"เรารู้ว่าแมลงที่อพยพในเวลากลางวันใช้ดวงอาทิตย์ ดังนั้นการทดสอบท้องฟ้ายามค่ำคืนที่เต็มไปด้วยดวงดาวจึงดูเหมือนเป็นสิ่งที่ชัดเจนที่ควรลองทำ" อันเดรอา แอดเดน (Andrea Adden) หนึ่งในทีมวิจัยกล่าว
🔬 การทดลองในห้องแล็บ
เพื่อทำเช่นนั้น ทีมงานได้จับผีเสื้อกลางคืนระหว่างการอพยพและนำพวกมันไปยังห้องปฏิบัติการ ที่นั่น แมลงเหล่านี้ถูกนำไปไว้ในเวทีโปร่งใส และมีภาพของท้องฟ้ายามค่ำคืนถูกฉายลงบนหน้าจอเหนือพวกมัน ที่สำคัญคือ นักวิจัยได้ใช้อุปกรณ์ที่เรียกว่า "ขดลวดเฮล์มโฮลทซ์" (Helmholtz coil) เพื่อ "ลบล้าง" สนามแม่เหล็กของโลกออกไป ทำให้ดวงดาวเป็นเพียงเบาะแสเดียวที่พวกมันสามารถใช้ได้
ผลการทดสอบแสดงให้เห็นว่าผีเสื้อกลางคืนใช้เข็มทิศจากดวงดาวจริง!
• เมื่อทีมงานฉายภาพท้องฟ้าที่ถูกต้อง: ผีเสื้อกลางคืนจะบินไปในทิศทางการอพยพตามที่สืบทอดมา
• เมื่อทีมงานหมุนภาพท้องฟ้าไป 180 องศา: ผีเสื้อกลางคืนก็บินไปในทิศทางตรงกันข้าม
• เมื่อพวกเขาจัดเรียงดวงดาวแบบสุ่ม: พวกมันก็สับสนทิศทางอย่างสิ้นเชิง
ในการทดลองที่สอง การสอดขั้วไฟฟ้าขนาดเล็กเข้าไปในสมองของผีเสื้อกลางคืน ยังเผยให้เห็นการเปลี่ยนแปลงในการทำงานของระบบประสาทเมื่อภาพท้องฟ้าถูกหมุนไป ซึ่งเป็นการยืนยันผลในระดับสมอง
🐛 ครั้งแรกของโลกแมลง
ด้วงมูลสัตว์ (Dung beetles) เป็นที่ทราบกันว่าใช้ทางช้างเผือกเพื่อรักษาวิถีการเดินทางในระยะทางสั้นๆ แต่จนถึงขณะนี้ ยังไม่มีแมลงชนิดใดที่ถูกค้นพบว่าใช้การนำทางโดยใช้เทห์ฟากฟ้า (celestial navigation) สำหรับการ "อพยพ" หรือการเดินทางไกล
การค้นพบนี้จึงถือเป็นครั้งแรกของโลกสำหรับสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง และทำให้เราต้องทึ่งกับความสามารถที่ซ่อนอยู่ในสิ่งมีชีวิตตัวเล็กๆ เหล่านี้
🏡 แล้วเรื่องนี้เกี่ยวข้องกับเราอย่างไร?
การค้นพบนี้ทำให้เราต้องกลับมามองเหล่าแมลงนักเดินทางในบ้านเราด้วยสายตาใหม่เลยครับ ไม่ว่าจะเป็นฝูงผีเสื้อที่อพยพข้ามจังหวัด หรือแม้แต่แมลงเต่าทองที่เดินทางเป็นกลุ่ม พวกมันอาจจะมีความสามารถในการรับรู้และใช้สัญญาณจากธรรมชาติที่ซับซ้อนกว่าที่เราเคยจินตนาการไว้มาก
แต่ในขณะเดียวกัน มันก็เป็นสัญญาณเตือนถึงภัยคุกคามจาก "มลพิษทางแสง" (Light Pollution) จากเมืองต่างๆ ที่อาจรบกวน "เข็มทิศดาว" ของพวกมัน และส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศในแบบที่เราอาจไม่เคยคาดคิดมาก่อน
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ ครั้งแรกของโลก: นักวิทยาศาสตร์ค้นพบว่า "ผีเสื้อกลางคืนโบกอง" ของออสเตรเลีย คือสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังชนิดแรกที่ใช้ "ดวงดาว" เป็นเข็มทิศในการอพยพทางไกล
✅ พิสูจน์ในห้องแล็บ: การทดลองที่ควบคุมตัวแปรอย่างรัดกุมยืนยันว่า เมื่อแสดงภาพท้องฟ้าจำลอง ผีเสื้อกลางคืนจะบินไปยังทิศทางที่ถูกต้อง และจะบินกลับทิศเมื่อหมุนภาพท้องฟ้า
✅ ไม่ใช่แค่สนามแม่เหล็ก: ก่อนหน้านี้ทราบเพียงว่าพวกมันใช้สนามแม่เหล็กโลกร่วมกับจุดสังเกตบนพื้นดิน แต่งานวิจัยนี้ยืนยันว่าพวกมันมี "เข็มทิศดาว" เป็นอีกเครื่องมือนำทาง
✅ ยืนยันด้วยคลื่นสมอง: การวัดคลื่นสมองยังแสดงให้เห็นว่าสมองของผีเสื้อกลางคืนมีปฏิกิริยาตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงตำแหน่งของดวงดาว
✅ เหนือกว่าด้วงมูลสัตว์: แม้ด้วงมูลสัตว์จะใช้ทางช้างเผือกนำทาง แต่นี่เป็นครั้งแรกที่พบแมลงใช้ดาวฤกษ์เพื่อการ "อพยพ" ระยะไกลนับพันกิโลเมตร
💬 แล้วคุณล่ะครับ...
การค้นพบว่าแมลงตัวเล็กๆ สามารถใช้ดวงดาวนำทางได้นี้ ทำให้คุณรู้สึกทึ่งในความมหัศจรรย์ของธรรมชาติมากแค่ไหน? แล้วคุณเคยสังเกตพฤติกรรมที่น่าทึ่งของแมลงรอบๆ ตัวคุณบ้างไหมครับ?
มาแบ่งปันมุมมองกันในคอมเมนต์... และถ้าเรื่องนี้น่าทึ่ง 🦋 อย่าลืมกดบันทึกไว้ หรือแชร์ให้เพื่อนๆ ได้มองท้องฟ้ายามค่ำคืนในมุมใหม่ไปด้วยกันนะครับ!
🔎 แหล่งอ้างอิง
1. Dreyer, D., et al. (2025). Bogong moths use a stellar compass for long-distance navigation at night. Nature. http://doi.org/psgb
💖 มาช่วยกันขับเคลื่อน "Witly" กันครับ!
ธรรมชาติเต็มไปด้วย "เข็มทิศ" ที่ซ่อนอยู่ ทั้งในสนามแม่เหล็ก, ในดวงดาว, และในสัญชาตญาณของสิ่งมีชีวิต...
เป้าหมายของ Witly ก็เช่นกัน คือการทำหน้าที่เป็น "เข็มทิศ" ที่จะนำทางคุณผ่านโลกวิทยาศาสตร์ที่ซับซ้อนและกว้างใหญ่ แล้วชี้ไปยังแก่นของความรู้ที่สำคัญและน่าทึ่ง
ทุกการสนับสนุนผ่าน "ค่ากาแฟ" ของคุณ คือพลังที่ช่วยให้ "เข็มทิศ" ของเราทำงานได้อย่างแม่นยำต่อไปครับ
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
