16 ก.ค. เวลา 00:00 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

🧛‍♂️ "แวมไพร์" แห่งโลกเซลล์ | ค้นพบมะเร็ง "ขโมยโรงไฟฟ้า" จากเส้นประสาทเพื่อใช้ลุกลาม

เรารู้กันมาสักพักแล้วว่ามะเร็งที่มีเส้นประสาทหนาแน่นมักจะดุร้ายกว่า... แต่เราอาจไม่เคยรู้เลยว่าความสัมพันธ์ระหว่างเซลล์มะเร็งกับเซลล์ประสาทนั้น "ชั่วร้าย" และใกล้ชิดกันมากแค่ไหน
การค้นพบล่าสุดได้เผยให้เห็นภาพที่น่าขนลุก เมื่อเซลล์มะเร็งไม่เพียงแค่ได้รับประโยชน์จากสัญญาณประสาท แต่ยังยื่น "ท่อดูด" เข้าไปขโมย "ไมโทคอนเดรีย" หรือโรงไฟฟ้าของเซลล์ จากเซลล์ประสาทโดยตรง เพื่อใช้เป็นพลังงานในการเติบโตและที่สำคัญที่สุดคือ "การแพร่กระจาย" (Metastasis)
🔬 ผู้สมรู้ร่วมคิดที่ถูกมองข้าม
ศาสตร์แขนงใหม่ที่ชื่อว่า "ประสาทวิทยาศาสตร์มะเร็ง" (Cancer Neuroscience) กำลังทลายความเชื่อเดิมๆ ที่ว่าเส้นประสาทเป็นเพียงผู้ยืนดู แต่แท้จริงแล้วมันคือผู้สมรู้ร่วมคิดคนสำคัญ
เราทราบอยู่แล้วว่าเซลล์ประสาท (neurons) ที่อยู่รอบๆ เนื้องอกนั้นผลิตโปรตีนและส่งสัญญาณไฟฟ้าที่ช่วยให้มะเร็งเติบโต แต่การศึกษาก่อนหน้านี้ยังไม่เคยพบว่าเซลล์มะเร็งสามารถ "ขโมยชิ้นส่วน" จากเซลล์ประสาทได้โดยตรง
💥 การโจรกรรมในจานทดลอง
เพื่อค้นหาคำตอบ ทีมของเกรเลต์ได้นำเซลล์มะเร็งเต้านมของหนู (ย้อมสีแดง) มาเพาะเลี้ยงร่วมกับเซลล์ประสาท (ที่มีไมโทคอนเดรียย้อมสีเขียว) และสิ่งที่พวกเขาเห็นภายใต้กล้องจุลทรรศน์ทำให้ทุกคนตกตะลึง
เซลล์มะเร็งได้ขโมยไมโทคอนเดรียสีเขียวจากเซลล์ประสาทภายในเวลาไม่กี่ชั่วโมง!
"เซลล์มะเร็งจะยืดเยื่อหุ้มเซลล์ของพวกมันออกไปเพื่อที่พวกมันจะสามารถขโมย, ดูด (siphoning), ไมโทคอนเดรียจากเซลล์ประสาทได้" เกรเลต์กล่าว "มันเหมือนกับขบวนรถไฟของไมโทคอนเดรียที่เคลื่อนผ่านโครงสร้างที่เล็กมากๆ เข้าสู่เซลล์มะเร็งทีละอัน"
🧬 บทพิสูจน์ในร่างกาย: เชื้อเพลิงแห่งการแพร่กระจาย
เพื่อดูว่าสิ่งนี้เกิดขึ้นในร่างกายจริงหรือไม่ นักวิจัยได้ฉีดเซลล์มะเร็งเข้าไปในหนูทดลอง และพบความจริงที่น่ากังวลอย่างยิ่ง:
ในขณะที่เซลล์มะเร็งในเนื้องอกเริ่มต้นมีไมโทคอนเดรียที่ถูกขโมยมาเพียง 2% แต่ในทางกลับกัน เซลล์มะเร็งที่ "แพร่กระจาย" ไปยังสมอง กลับมีไมโทคอนเดรียที่ถูกขโมยมาสูงถึง 14%!
นี่บ่งชี้ว่า เซลล์มะเร็งที่มีไมโทคอนเดรียที่ถูกขโมยมานั้นเก่งกาจในการแพร่กระจายมากกว่าเซลล์ที่ไม่มีอย่างมาก การทดลองเพิ่มเติมชี้ให้เห็นว่านี่เป็นเพราะเซลล์เหล่านี้สามารถทนทานต่อความเครียดที่ต้องเผชิญในกระแสเลือดได้ดีกว่า
"มีอุปสรรคมากมายสำหรับเซลล์มะเร็งที่พยายามจะแพร่กระจาย" เรพาสกีกล่าว "การขโมยไมโทคอนเดรียดูเหมือนจะช่วยให้เซลล์มะเร็งสามารถทนทานต่อ 'สนามรบอุปสรรค' นั้นได้ดีขึ้น"
🛡️ ความหวังใหม่: การสกัดกั้นการโจรกรรม
ทีมงานยังพบหลักฐานที่สนับสนุนกระบวนการนี้ในตัวอย่างเนื้องอกมะเร็งเต้านมและมะเร็งต่อมลูกหมากของมนุษย์จริงๆ ซึ่งบ่งชี้ว่านี่อาจเป็นกลไกสากลที่เนื้องอกหลายชนิดใช้
การค้นพบนี้จึงชี้ให้เห็นว่า การสกัดกั้นการถ่ายโอนไมโทคอนเดรีย อาจช่วยลดการแพร่กระจายของเนื้องอกที่ร้ายแรงที่สุดได้ "ฉันเชื่อว่าสิ่งนี้จะเป็นไปได้ อย่างน้อยก็ในเนื้องอกบางชนิด" เรพาสกีกล่าว
🏡 แล้วเรื่องนี้เกี่ยวข้องกับเราอย่างไร?
สำหรับประเทศไทย ซึ่งมะเร็งยังคงเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ การค้นพบ "กลไกพื้นฐาน" ที่เซลล์มะเร็งใช้ในการเอาชีวิตรอดและแพร่กระจายเช่นนี้ มีความสำคัญอย่างยิ่ง
แม้จะยังอยู่ในขั้นของการวิจัย แต่ความเข้าใจใหม่นี้ได้เปิด "เป้าหมาย" ใหม่ๆ ให้นักวิจัยทั่วโลก รวมถึงในไทย สามารถพัฒนายารักษามะเร็งแบบมุ่งเป้า (Targeted Therapy) ที่จะเข้ามา "ตัดท่อส่งเสบียง" ของเซลล์มะเร็งโดยตรง ซึ่งอาจเป็นความหวังในการต่อสู้กับมะเร็งชนิดที่ดื้อยาและแพร่กระจายได้ง่ายในอนาคต
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ โจรกรรมระดับเซลล์: นักวิจัยค้นพบเป็นครั้งแรกว่าเซลล์มะเร็งสามารถ "ขโมย" ไมโทคอนเดรีย หรือ "โรงไฟฟ้า" ของเซลล์ จากเซลล์ประสาทที่อยู่ใกล้เคียงได้
✅ เชื้อเพลิงแห่งการแพร่กระจาย: เซลล์มะเร็งที่ขโมยไมโทคอนเดรียมาได้ จะมีความสามารถในการเอาชีวิตรอดและ "แพร่กระจาย" ไปยังส่วนอื่นๆ ของร่างกายได้ดีกว่าอย่างมีนัยสำคัญ
✅ กลไกการดูดพลัง: เซลล์มะเร็งจะยืดเยื่อหุ้มเซลล์ของมันออกไปเหมือน "ท่อ" เพื่อดูดไมโทคอนเดรียจากเซลล์ประสาทเข้ามาทีละอัน
✅ หลักฐานในมนุษย์: พบหลักฐานที่สนับสนุนกระบวนการนี้ในตัวอย่างเนื้องอกมะเร็งเต้านมและมะเร็งต่อมลูกหมากของมนุษย์
✅ ความหวังใหม่ในการรักษา: การค้นพบนี้ได้เปิดเป้าหมายใหม่ในการพัฒนายาที่มุ่ง "สกัดกั้น" การขโมยไมโทคอนเดรีย เพื่อหยุดยั้งการแพร่กระจายของมะเร็ง
💬 แล้วคุณล่ะครับ...
การค้นพบว่าเซลล์มะเร็งมีพฤติกรรมราวกับ "แวมไพร์" ที่คอยดูดพลังจากเซลล์อื่นนี้ ทำให้คุณมองความร้ายกาจของโรคนี้เปลี่ยนไปไหมครับ? และคุณคิดว่าการ "ตัดเสบียง" เป็นกลยุทธ์ที่ดีที่สุดในการต่อสู้กับมะเร็งหรือไม่?
มาแบ่งปันมุมมองกันในคอมเมนต์... และถ้าเรื่องนี้น่าสนใจ 🧛‍♂️ อย่าลืมกดบันทึกไว้ หรือแชร์ให้เพื่อนๆ ได้รู้ถึงความฉลาดอันน่ากลัวของเซลล์มะเร็งนะครับ!
🔎 แหล่งอ้างอิง
1. Hoover, G., et al. (2025). Nerve-to-cancer transfer of mitochondria during cancer metastasis. Nature. http://doi.org/g9rd23
💖 มาช่วยกันขับเคลื่อน "Witly" กันครับ!
การต่อสู้กับโรคร้ายอย่างมะเร็ง ก็เหมือนกับการทำสงครามที่เราต้องเข้าใจ "ยุทธศาสตร์" ของศัตรูให้ได้มากที่สุด...
เป้าหมายของ Witly ก็เช่นกัน คือการทำหน้าที่เป็น "หน่วยข่าวกรอง" ที่จะเจาะลึกไปเบื้องหลังงานวิจัยที่ซับซ้อน เพื่อถอดรหัส "แผนการ" ของธรรมชาติและโรคภัยต่างๆ แล้วนำมารายงานให้คุณเข้าใจ
ทุกการสนับสนุนผ่าน "ค่ากาแฟ" ของคุณ คือพลังที่ช่วยให้ "หน่วยข่าวกรอง" ของเราทำงานต่อไปได้ครับ

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา