12 ต.ค. เวลา 05:29 • สุขภาพ

Q25 : แว่นกรองแสง ช่วยถนอมสายตา

ในยุคดิจิทัลที่เราต้องอยู่หน้าจอคอมพิวเตอร์ โทรศัพท์ หรือแท็บเล็ตตลอดทั้งวัน “แว่นกรองแสงสีฟ้า (Blue light blocking glasses)” จึงได้รับความนิยมมากขึ้น โดยเฉพาะในกลุ่มคนทำงาน นักเรียน นักศึกษา และแพทย์ที่ใช้หน้าจอเป็นเวลานาน บทความนี้จะอธิบายประโยชน์ และวิธีเลือกแว่นกรองแสงอย่างถูกต้องตามหลักวิทยาศาสตร์
💡 แสงสีฟ้าคืออะไร
แสงสีฟ้า (Blue light) เป็นคลื่นแสงที่มีความยาวคลื่นสั้นประมาณ 380–500 นาโนเมตร พบได้ในแสงแดดธรรมชาติ และจากอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เช่น จอคอมพิวเตอร์ โทรศัพท์ และทีวี
แม้ว่าแสงสีฟ้าจะช่วยกระตุ้นสมองให้ตื่นตัวและควบคุมวงจรการนอน (circadian rhythm) แต่การได้รับมากเกินไป โดยเฉพาะในช่วงกลางคืน อาจรบกวนการหลั่ง เมลาโทนิน (melatonin) และส่งผลให้เกิดปัญหาการนอนหลับหรืออาการตาล้า
👁️ ประโยชน์ของแว่นกรองแสง
1)ลดอาการเมื่อยล้าดวงตา (Digital Eye Strain)
 การใช้หน้าจอติดต่อกันเป็นเวลานานทำให้ตาแห้ง มัว หรือปวดศีรษะ งานวิจัยพบว่าแว่นกรองแสงสามารถช่วยลดความไม่สบายตาได้ในบางกลุ่มผู้ใช้ โดยเฉพาะผู้ที่ใช้คอมพิวเตอร์มากกว่า 6 ชั่วโมงต่อวัน

2)ช่วยปรับสมดุลการนอนหลับ
แสงสีฟ้าช่วงกลางคืนอาจลดการสร้างเมลาโทนิน ทำให้หลับยากขึ้น งานวิจัยพบว่าการใส่แว่นกรองแสงก่อนนอนสามารถปรับปรุงคุณภาพการนอนหลับ และลดอาการอ่อนล้าในตอนเช้าได้
3)ลดแสงสะท้อนและป้องกันแสงจ้า (Glare reduction)
เลนส์กรองแสงบางชนิดเคลือบสารกันสะท้อน (anti-reflective coating) ช่วยลดการสะท้อนของแสงจากหน้าจอ ทำให้มองภาพได้ชัดขึ้น

4)ช่วยชะลอการเสื่อมของจอประสาทตา (Retinal protection – ยังอยู่ในขั้นวิจัย)
การสัมผัสแสงสีฟ้าในปริมาณสูงอาจเพิ่มความเครียดออกซิเดชัน (oxidative stress) ต่อเซลล์จอประสาทตา งานวิจัยในห้องทดลองบางชิ้นเสนอว่าเลนส์ที่ลดแสงสีฟ้าอาจมีศักยภาพในการป้องกันความเสียหายของเซลล์จอประสาทตาในระยะยาว
🔍 ควรเลือกแว่นกรองแสงแบบไหน
(1)เลือกเลนส์ที่ผ่านการทดสอบคุณภาพ (Blue light filter certificate)
ระบุชัดว่ากรองแสงสีฟ้าได้ในช่วง 400–455 นาโนเมตร ซึ่งเป็นช่วงที่อาจมีผลกระทบต่อดวงตามากที่สุด

(2)เลือกเคลือบผิวกันสะท้อน (Anti-reflective coating)
ลดแสงสะท้อนและเพิ่มความสบายตาเวลาใช้คอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์
(3)เลือกโทนเลนส์ที่เหมาะสม
เลนส์ใส (clear lens): เหมาะกับการใช้งานทั่วไปกลางวัน
เลนส์เหลืองอ่อนหรืออำพัน (amber lens): เหมาะกับการใช้งานกลางคืน ช่วยลดแสงสีฟ้าได้มากขึ้น

(4)เลือกกรอบที่พอดีและน้ำหนักเบา
เพื่อป้องกันอาการกดจมูกหรือปวดหัวจากการใส่นานๆ
🌙 เคล็ดลับดูแลสายตาร่วมกับแว่นกรองแสง
• ใช้หลัก 20–20–20 rule : ทุก 20 นาที มองออกไปไกล 20 ฟุต นาน 20 วินาที

• ปรับความสว่างหน้าจอให้เหมาะกับแสงรอบตัว

• นอนพักผ่อนให้เพียงพอ และลดการใช้หน้าจอก่อนนอนอย่างน้อย 1 ชั่วโมง
📚 References
1 Sheppard, A. L., & Wolffsohn, J. S. (2018). Digital eye strain: prevalence, measurement and amelioration. BMJ Open Ophthalmology, 3(1), e000146.


2 Lin, J. B., Gerratt, B. W., Bassi, C. J., & Apte, R. S. (2017). Short-Wavelength Light-Blocking Eyeglasses Attenuate Symptoms of Eye Fatigue. Investigative Ophthalmology & Visual Science, 58(1), 442–447.
3 Burkhart, K., & Phelps, J. R. (2009). Amber lenses to block blue light and improve sleep: a randomized trial. Chronobiology International, 26(8), 1602–1612.


4 Sasseville, A., et al. (2009). Blue blocker glasses impede the capacity of bright light to suppress melatonin production. Journal of Pineal Research, 47(3), 321–324.
โฆษณา