🎨 พลิกประวัติศาสตร์ศิลปะ! พบ “สีเทียน” นีแอนเดอร์ทัล 42,000 ปี หลักฐานใหม่ที่ชี้ว่าพวกเขาคือศิลปิน
อะไรคือสิ่งที่แยกระหว่าง “เรา” (Homo sapiens) กับญาติโบราณอย่างนีแอนเดอร์ทัล (Neanderthals)? เรามักจะคิดว่ามันคือ “ศิลปะ” หรือ “พฤติกรรมเชิงสัญลักษณ์”... แต่จะเกิดอะไรขึ้นถ้าผมบอกคุณว่า ความคิดนั้นอาจจะผิดทั้งหมด?
การค้นพบ “สีเทียน” สีเหลืองแท่งหนึ่งที่ถูกเหลาจนแหลมคมในไครเมีย (Crimea) แม้จะผ่านมานานกว่า 40,000 ปี กำลังบ่งชี้ว่าการวาดเส้นสายลงบนวัตถุต่างๆ นั้นเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมนีแอนเดอร์ทัล นี่คือหลักฐานที่หนักแน่นที่สุดเท่าที่เคยมีมาว่า นีแอนเดอร์ทัลบางกลุ่มใช้เม็ดสีในเชิงสัญลักษณ์ ซึ่งเป็นพฤติกรรมที่ครั้งหนึ่งเราเคยผูกขาดว่าเป็นสมบัติของสายพันธุ์เราเท่านั้น
“มันน่าตื่นเต้นจริงๆ มันช่วยเพิ่มแง่มุมใหม่ให้กับสิ่งเรารู้เกี่ยวกับการใช้สีในเชิงสัญลักษณ์” เอ็มมา โพเมอรอย (Emma Pomeroy) จากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์กล่าว
🌍 ดินเหลือง: มากกว่าแค่เครื่องมือ
การใช้ดินเหลือง (Ochre) (แร่ที่อุดมด้วยเหล็ก ให้เฉดสีแดง เหลือง หรือส้ม) นั้นมีรากฐานที่เก่าแก่มาก ย้อนกลับไปอย่างน้อย 400,000 ปีทั้งในยุโรปและแอฟริกา เราพบเศษดินเหลืองในแหล่งที่อยู่ของนีแอนเดอร์ทัลหลายแห่ง ซึ่งดูเหมือนจะถูกใช้ในเชิงปฏิบัติ เช่น การฟอกหนังสัตว์ หรือเป็นตัวเร่งการติดไฟ และบางครั้งก็ถูกป้ายไว้บนลูกปัดเปลือกหอย
แต่นักวิทยาศาสตร์ก็สงสัยมานานแล้วว่าพวกเขาอาจใช้มันตกแต่งร่างกาย, เสื้อผ้า หรือพื้นผิวอื่นๆ แต่ร่องรอยเหล่านั้นได้สูญสลายไปตามกาลเวลา... จนกระทั่งการค้นพบครั้งนี้
✏️ หลักฐานที่ปลายดินสอ
ฟรานเชสโก เดอริโก (Francesco d’Errico) และทีมงาน ได้วิเคราะห์เศษดินเหลืองที่พบในไครเมีย และชิ้นที่น่าทึ่งที่สุดคือแท่งสีเหลืองอายุอย่างน้อย 42,000 ปี มันถูกขูดและเหลาจนมีรูปร่างคล้ายดินสอสีเทียน ยาวประมาณ 5-6 เซนติเมตร
การวิเคราะห์ด้วยกล้องจุลทรรศน์เผยให้เห็นว่า ปลายของมันสึกหรอจากการใช้งาน จากนั้นก็ถูก “เหลา” ให้แหลมขึ้นใหม่ ซึ่งบ่งชี้ว่ามันถูกนำกลับมาใช้ซ้ำแล้วซ้ำอีกในฐานะเครื่องมือสำหรับ “ขีดเขียน”
“มันคือเครื่องมือที่ถูกดูแลรักษาและเหลาใหม่หลายต่อหลายครั้ง ซึ่งทำให้มันพิเศษมาก” เดอริโกกล่าว “มันไม่ได้เป็นแค่สีเทียนเพราะรูปร่าง แต่มันเป็นสีเทียนเพราะมัน ‘ถูกใช้’ เหมือนสีเทียน มันอาจเป็นสิ่งที่ใช้วาดลงบนผิวหนังหรือก้อนหินเพื่อสร้างเส้นสาย... ซึ่งอาจสะท้อนถึงกิจกรรมทางศิลปะ”
เอพริล โนเวลล์ (April Nowell) จากมหาวิทยาลัยวิกตอเรียในแคนาดา ก็เห็นด้วย “คุณจะดูแลรักษาปลายดินสอสีให้แหลมก็ต่อเมื่อคุณต้องการจะวาดเส้นสายหรือการออกแบบที่แม่นยำเท่านั้น”
ทีมวิจัยยังระบุถึง “สีเทียน” ที่แตกหักอีกชิ้นหนึ่งที่เก่าแก่กว่า ซึ่งอาจมีอายุถึง 70,000 ปี ทำจากดินเหลืองสีแดง
🤝 เชื่อมโยงความเป็นมนุษย์
Archaeological ochre pieces from Crimea.
การค้นพบสีเทียนในไครเมียนี้ ได้เข้ามาเสริมหลักฐานชิ้นเล็กๆ แต่กำลังเติบโตขึ้นเรื่อยๆ ที่บ่งชี้ถึงความสามารถทางศิลปะของนีแอนเดอร์ทัล เช่น รอยแกะสลักด้วยนิ้วมือบนผนังถ้ำในฝรั่งเศสเมื่อ 57,000 ปีก่อน หรือวงกลมหินลึกลับที่สร้างจากหินงอกหินย้อยเมื่อ 175,000 ปีก่อน
“มันบอกอะไรเรามากมายเหลือเกินจากเศษดินเหลืองเล็กๆ เหล่านี้” โพเมอรอยกล่าว “มันคือเศษเสี้ยวเล็กๆ ของ ‘ความเป็นมนุษย์’ ที่เราเชื่อมโยงได้ มันดึงเอาตัวตนของพวกเขาเหล่านั้นเข้ามาอยู่ในระยะที่เราสัมผัสได้จริงๆ”
🏡 ศิลปะถ้ำไทย: หลักฐานสัญชาตญาณการแสดงออกของมนุษย์ทุกยุคสมัย
เรื่องราวนี้สะท้อนให้เห็นถึงความสำคัญของศิลปะถ้ำในประเทศไทย ที่ยังคงปรากฏร่องรอยให้เห็นจนถึงปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นภาพเขียนสีโบราณที่อุทยานแห่งชาติผาแต้ม หรือภาพแกะสลักบนผนังถ้ำต่างๆ ทั่วประเทศ หลักฐานเหล่านี้ตอกย้ำว่า “ความต้องการในการแสดงออกเชิงสัญลักษณ์” หรือการสร้างงานศิลปะ ไม่ใช่เอกสิทธิ์ของมนุษย์ยุคใหม่ แต่เป็นสัญชาตญาณที่หยั่งรากลึกอยู่ในสายเลือดของมนุษย์ทุกสายพันธุ์ที่เคยดำรงอยู่บนโลกใบนี้
ศิลปะถ้ำจึงไม่เพียงเป็นงานสร้างสรรค์เชิงวัฒนธรรม แต่ยังเป็นบันทึกทางประวัติศาสตร์และจิตวิญญาณ ที่สะท้อนความคิด ความเชื่อ และความพยายามของมนุษย์ในการสื่อสารกับโลกและสังคมรอบตัว การค้นพบและการอนุรักษ์ร่องรอยเหล่านี้จึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการทำความเข้าใจรากเหง้าทางวัฒนธรรมของไทยและมนุษยชาติ
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ พบ “สีเทียน” ของนีแอนเดอร์ทัล: ค้นพบแท่งดินเหลือง (Ochre) อายุอย่างน้อย 42,000 ปี ที่ถูกเหลาเป็นรูปทรงคล้ายสีเทียนในไครเมีย
✅ หลักฐานการใช้งาน: ปลายของสีเทียนมีร่องรอยการใช้งานและถูก “เหลาซ้ำ” หลายครั้ง พิสูจน์ว่ามันถูกใช้เป็นเครื่องมือวาดเส้นอย่างตั้งใจ
✅ ไม่ใช่แค่ Homo sapiens: นี่คือหลักฐานที่หนักแน่นที่สุดชิ้นหนึ่งที่ชี้ว่า นีแอนเดอร์ทัลก็มีพฤติกรรมเชิงสัญลักษณ์หรือศิลปะเช่นกัน
✅ รากฐานที่ลึกซึ้ง: การค้นพบนี้สนับสนุนแนวคิดที่ว่าพฤติกรรมเชิงสัญลักษณ์มีรากฐานทางวิวัฒนาการที่ลึกมาก ไม่ได้เพิ่งเกิดขึ้นในสปีชีส์ของเราเท่านั้น
💬 แล้วคุณล่ะครับ...
การค้นพบว่านีแอนเดอร์ทัลอาจเป็น “ศิลปิน” เหมือนกับเรา... ทำให้คุณมองเส้นแบ่งระหว่าง “เรา” กับ “พวกเขา” ในประวัติศาสตร์มนุษยชาติเปลี่ยนไปอย่างไรบ้างครับ?
🔎 แหล่งอ้างอิง
1. d’Errico, F., et al. (2025). Evidence for symbolic use of ochre by Micoquian Neanderthals in Crimea. Science Advances. https://doi.org/qb3h
🙏 ถึงผู้อ่านทุกท่าน
หากคุณชื่นชอบและเห็นคุณค่าของงานที่ผมทำ การสนับสนุนเล็กๆ น้อยๆ จากคุณจะเป็นพลังสำคัญอย่างยิ่ง เปรียบเสมือน 'ค่ากาแฟ' ที่ช่วยต่อลมหายใจ และทำให้ผมสามารถเดินหน้าสร้างสรรค์ผลงานคุณภาพต่อไปได้ เพื่อให้พื้นที่แห่งการเรียนรู้ของเรายังคงอยู่
ผมหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความเมตตาจากทุกท่าน เพื่อให้เพจนี้ได้เดินต่อไปครับ
Link สนับสนุนค่ากาแฟ [https://ezdn.app/witlyofficial]
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
