Q37 : เนื้องอก คืออะไร ต่างกับ มะเร็ง อย่างไร
เนื้องอก คือ ก้อนของเซลล์ที่เจริญเติบโตผิดปกติในร่างกาย โดยทั่วไปแบ่งออกเป็น 2 ชนิดหลักคือ
1 เนื้องอกไม่ร้ายแรง (Benign Tumor) – เจริญเติบโตช้า ไม่ลุกลามไปยังเนื้อเยื่ออื่น และไม่แพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น
2 เนื้องอกมะเร็ง (Malignant Tumor) – เจริญเติบโตเร็ว ลุกลาม และสามารถแพร่กระจาย (metastasis) ไปยังอวัยวะอื่นผ่านทางระบบเลือดหรือระบบน้ำเหลือง
เนื้องอกมะเร็งคือสิ่งที่เรียกกันทั่วไปว่า “มะเร็ง (Cancer)” ซึ่งเป็นกลุ่มของโรคที่เกิดจากการแบ่งตัวของเซลล์ผิดปกติ ควบคุมไม่ได้ และลุกลามทำลายเนื้อเยื่อรอบข้าง
📍เซลล์มะเร็งเกิดขึ้นได้อย่างไร?
ปกติแล้วร่างกายมีกลไกควบคุมการแบ่งตัวของเซลล์อย่างแม่นยำ เมื่อเซลล์เสียหายหรือหมดอายุจะถูกกำจัดออกโดยกลไกที่เรียกว่า apoptosis หรือการตายของเซลล์โดยธรรมชาติ แต่ในกรณีของเซลล์มะเร็ง กลไกเหล่านี้ถูกทำลายหรือหยุดทำงาน เซลล์จึงยังคงแบ่งตัวอย่างไม่มีที่สิ้นสุด และอาจกลายเป็นเนื้องอกในที่สุด
กระบวนการที่เซลล์ปกติกลายเป็นเซลล์มะเร็งมักต้องใช้เวลาหลายปี เกิดจากการกลายพันธุ์ของ DNA สะสม (genetic mutations) ซึ่งสามารถเกิดขึ้นจากหลายปัจจัย เช่น:
สารก่อมะเร็ง (Carcinogens) เช่น ควันบุหรี่, สารเคมี, สารพิษ
การติดเชื้อไวรัสบางชนิด เช่น HPV, HBV, HCV
รังสี (เช่น รังสี UV หรือรังสีเอกซเรย์)
ปัจจัยทางพันธุกรรม (เช่น ยีน BRCA1/2 ในมะเร็งเต้านม)
ภาวะอักเสบเรื้อรัง หรือภูมิคุ้มกันบกพร่อง
การกลายพันธุ์เหล่านี้อาจส่งผลต่อยีนที่ควบคุมวงจรเซลล์ เช่น proto-oncogenes และ tumor suppressor genes ทำให้เซลล์แบ่งตัวผิดปกติหรือตายช้าลง ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของมะเร็ง
📍การดูแลสุขภาพเพื่อป้องกันมะเร็ง
แม้มะเร็งบางชนิดอาจเกิดจากพันธุกรรม แต่กว่า 30–50% ของกรณีมะเร็งสามารถป้องกันได้ ด้วยการปรับพฤติกรรมสุขภาพ ตามแนวทางขององค์การอนามัยโลก (WHO) และงานวิจัยจาก Lancet Oncology (2019):
ไม่สูบบุหรี่ – การสูบบุหรี่เป็นสาเหตุหลักของมะเร็งปอด และเกี่ยวข้องกับมะเร็งอีกหลายชนิด
หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ – การดื่มสุรามีความสัมพันธ์กับมะเร็งตับ ปาก หลอดอาหาร และเต้านม
ควบคุมน้ำหนักตัว – ภาวะอ้วนเพิ่มความเสี่ยงของมะเร็งอย่างน้อย 13 ชนิด
ออกกำลังกายสม่ำเสมอ – อย่างน้อย 150 นาทีต่อสัปดาห์ ช่วยลดการอักเสบและเพิ่มภูมิคุ้มกัน
รับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ – เน้นผักผลไม้ ธัญพืชเต็มเมล็ด ลดอาหารแปรรูป ไขมันอิ่มตัว และน้ำตาล
ฉีดวัคซีนที่จำเป็น – เช่น วัคซีน HPV (ป้องกันมะเร็งปากมดลูก) และวัคซีนไวรัสตับอักเสบบี (ป้องกันมะเร็งตับ)
ตรวจคัดกรองมะเร็งตามคำแนะนำ – เช่น มะเร็งเต้านม ปากมดลูก ลำไส้ใหญ่ เพื่อการวินิจฉัยและรักษาเร็ว
🌟มะเร็งไม่ใช่โรคที่เกิดจากโชคร้ายเท่านั้น แต่เกี่ยวข้องอย่างมากกับพฤติกรรมและสิ่งแวดล้อม การเรียนรู้เกี่ยวกับเนื้องอกและเซลล์มะเร็งจะช่วยให้เราเข้าใจว่าการดูแลสุขภาพตนเองในวันนี้สามารถลดความเสี่ยงโรคร้ายแรงในอนาคตได้อย่างแท้จริง การไม่สูบบุหรี่ การรับประทานอาหารที่ดี และการออกกำลังกายล้วนเป็นปัจจัยสำคัญที่ได้รับการยืนยันจากงานวิจัยระดับนานาชาติว่า ช่วยลดโอกาสเกิดมะเร็งได้อย่างมีนัยสำคัญ
📚References
World Health Organization (2023). Cancer prevention.
https:/www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cancer
Wild CP, et al. (2020). World Cancer Report: Cancer Research for Cancer Prevention. IARC, WHO.
- 5
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
