6 มิ.ย. 2020 เวลา 09:18 • ประวัติศาสตร์
การทักทายของสยาม
The Greetings of Siam
“สวัสดี” พร้อมยกมือพนมขี้นไหว้ เห็นจะเป็นการทักทายของไทยที่ดูจะคุ้นหูคุ้นตาเราคนไทยและคนต่างชาติกันมากๆเลยใช่มั้ยเจ้าค่ะ แต่ก็อย่างที่ทราบกันดีว่า คำว่า “สวัสดี” นั้นพึ่งเกิดขึ้นมาเมื่อ 77 กว่าปีมานี้เอง
พระยาอุปกิตศิลปสาร (ซ้าย) และ จอมพล ป.พิบูลสงคราม (ขวา)
โดยต้นกำเนิดนั้นก็มาจากพระยาอุปกิตศิลปสาร ได้ริเริ่มใช้กันใน คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และภายหลังในปี พ.ศ. 2486 จอมพล ป.พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรีในสมัยนั้น จึงเห็นชอบให้ใช้คำว่า "สวัสดี" เป็นคำทักทายของชาวไทยอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 22 มกราคม เป็นต้นมา
หากเป็นที่รู้กันว่า คำทักทาย “สวัสดี” พึ่งเกิดขึ้นมาเมื่อไม่กี่ร้อยปีมานี้
ท่านทั้งหลายคิดว่า สมัยก่อนนั้นเขาจะทักทายกันอย่างไรฤา ...
เคยสงสัยกันบ้างหรือเปล่า?! ลองทายกันกูเล่นๆสิเจ้าค่ะ ก่อนจะดูเฉลยที่ตอนท้ายของบทความ
.
.
.
.
.
คำที่ชาวสยามใช้เวลาไหว้ จากบันทึกจดหมายเหตุลาลูแบร์
หากเราย้อนกลับไปในสมัยอยุธยา มีบันทึกจดหมายเหตุของลาลูแบร์ (Du Royaume de Siam "ว่าด้วยราชอาณาจักรสยาม") ได้บรรทึกเกี่ยวกับการทักทายของชาวอยุธยาไว้ความตอนหนึ่งว่า
“ คำที่ชาวสยามใช้ออกปากเมื่อกราบไหว้นั้น ว่า “ข้าเจ้าไหว้” แปลว่า ข้าพเจ้าคำนับ แลถึงคราผู้ใหญ่มีเหตุจำเป็นจะต้องเคารพคนที่ต่ำศักดิ์กว่าแต่สูงอายุกว่า แต่หากเปนเครือญาติ ผู้เป็นใหญ่นั้นก็จะเพียงออกปากเพียงว่า “เราไหว้” ฤา “ข้าไหว้” “ฉันไหว้” แปลว่า ข้าพเจ้าคำนับ ...”
Du Royaume de Siam "ว่าด้วยราชอาณาจักรสยาม" พิมพ์ครั้งแรกที่ต่างประเทศ
อ้างอิง
1. พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน
2.สวัสดี ก็มีที่มา...,เอกวัฒน์ ฉันวิจิตร, สวัสดี,2562.
3. “ลาลูแบร์ เปนจดหมายเหตุ พงศาวดารสยาม ครั้งกรุงศรี เล่ม2”, จำหน่ายที่ปรีดาลัย, น.192
จากจดหมายเหตุของลาลูแบร์นี้เอง ทำให้เราทราบว่า สยามของเรานั้น ทักทายกันด้วยการ “กราบ” หรือ “ไหว้” พร้อมกับใช้คำทักทายอย่างอ่อนน้อมกันมาช้านานแล้ว หากแต่คำเหล่านั้นเป็นคำที่เรียบง่าย ไม่ได้ประดิษฐประดอยอันใดมากนัก แต่ก็สามารถใช่คำทักทายนั้นพูด เพื่อสื่อถึงความเคารพและความจริงใจของผู้พูดได้เป็นอย่างดี
ดังนั้นแล้วเราชาวสยามทุกคนควรภูมิใจในรากอันงดงาม และจงเป็นคนรู้จักให้ความเคารพและใช้คำที่สุภาพงดงามกับผู้อื่น ให้สมกับที่เราเป็นชนชาติที่มีวัฒนธรรมและรากเหง้าอันดีมาช้านานนะเจ้าค่ะ ฉันไหว้ละจ๊ะ อิอิ
Le Siam
"สยาม ที่คุณต้องรู้"
เขียนและเรียบเรียงโดย : Le Siam

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา