3. กลิ่นคืออะไร
รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส คือรูปแบบของความสามารถในการรับรู้และรู้จักกับโลกภายนอกอันเป็นสัมผัสขั้นพื้นฐานของมนุษย์ที่มีติดตัวมาตั้งแต่มนุษย์ได้กำเนิดขึ้นบนโลกนี้
ระบบสมองของมนุษย์ ส่วนที่ใช้ในการดมกลิ่นนั้นเป็นระบบสมองที่เกิดขึ้นก่อนสมองส่วนอื่นๆเมื่อเริ่มมีการปฏิสนธิ แม้นแต่เด็กทารกแรกเกิดที่ยังไม่สามารถลืมตามองเห็นได้แต่เขาจะสามารถใช้การดมกลิ่นแทนเขาจำแม่ได้จากการดมกลิ่นตัวของแม่ก่อนที่สายตาเขาจะสามารถมองเห็นและหูจะได้ยินเสียงของแม่
การดมกลิ่นของเราจะช่วยให้เราปลอดภัยจากการรับประทานอาหารที่เริ่มจะเน่าเสียโดยการได้กลิ่นของอาหารที่บูดนั้นก่อนที่กินเข้าไปช่วยให้หลีกเลี่ยงจากสิ่งสกปรกเช่นการได้กลิ่นเหม็นจากกองขยะหรือน้ำ การดมกลิ่นช่วยให้เรามีความสุขอย่างสุนทรีจากการดมกลิ่นหอมของดอกไม้และกลิ่นน้ำหอมต่างๆ
กลิ่นยังส่งสัญญาณเกี่ยวกับสุขภาพ เช่นในคนที่มีกลิ่นปากแรงเป็นประจำเขาอาจจะมีปัญหาจากฟันผุ เหงือกอักเสบ อาหารไม่ย่อย ท้องผูก กลิ่นแปลกๆจากลมหายใจบางกลิ่นยังบอกได้ว่า ผู้นั้นเป็นโรคมะเร็งปอด กลิ่นลมหายใจคล้ายกลิ่นคาวปลาบ่งบอกว่าเป็นโรคไต เป็นต้น
มีผู้สูงอายุคนชราเป็นจำนวนมากที่เมื่อเริ่มไม่สามารถรับรู้การดมกลิ่นต่างๆได้เขาจะมีชีวิตอยู่หลังจากนั้นได้อีกประมาณ 5-6 ปีแล้วจะเสียชีวิตลง
การฝึกฝนด้านการดมและฝึกความจำเกี่ยวกับกลิ่นต่างๆ จะช่วยการพัฒนาระบบสมองทำให้ความทรงจำดีขึ้น ป้องกันโรคสมองเสื่อมในวัยชราได้ ทำให้มีมิติที่หลายหลายในการดำเนินนชีวิตมีความสุขได้อย่างง่ายๆกับธรรมชาติที่สัมผัสได้ใกล้ตัว
กลิ่นก็คือ กลุ่มของสารประกอบที่อยู่รวมตัวกันและทำให้เกิดกลิ่นมีลักษณะเป็นก๊าซที่เบาบางเจือปนอยู่ในอากาศกลิ่นสามารเดินทางล่องลอยไปกับอากาศและในน้ำได้
กลิ่นเป็นสิ่งที่มีอยู่บนโลกนี้มาตั้งแต่ยุคกำเนิดโลก กลิ่นอาจจะมีความหอมหรือไม่แล้วแต่ชนิดบางกลิ่นก็มีอันตรายและมีพิษ
กลิ่น คือ อนุภาคขนาดเล็กของสารประกอบหลายชนิด ที่กระจายตัวอยู่ในอากาศ โดยและในน้ำได้ สามารถรับรู้ได้ด้วยอวัยวะรับกลิ่นคือจมูก กลิ่นสามารถส่งผลต่อระดับความพึงพอใจของทั้งมนุษย์และสัตว์ได้
กลิ่นมีที่มาจากสามกลุ่มใหญ่ๆ
1สารประกอบที่มาจากธรรมชาติ
2สารประกอบที่มาจากสารเคมี
3สารประกอบที่ผสมกันระหว่างธรรมชาติและเคมี
กลิ่นที่เราดมได้ เช่นกลิ่นกาแฟหอมหวล นั้นมีสารประกอบต่างๆกว่า40ชนิดมารวมกันอยู่ กลิ่นของกาแฟสดเป็นกลิ่นที่มาจากธรรมชาติคือกลิ่นเมล็ดกาแฟสุกที่ตากแห้งและถูกคั่วให้เกิดกลิ่นหอม
ส่วนกลิ่นของกาแฟสำเร็จรูปเป็นผงที่ชงพร้อมดื่มนั้น เป็นกลิ่นที่ได้มาจากการผสม ของสารเคมีกลิ่นกาแฟแล้วผสมกับกลิ่นกาแฟธรรมชาติ
การเคลื่อนที่ของกลิ่น กลิ่นสามารถเดินทางล่องลอยไปได้ไกลๆ ส่วนการที่เราจะได้กลิ่นหรือไม่นั้นอยู่ที่ปริมาณความเข้มข้นหรือความหนาแน่นของโมเลกุลกลิ่นยิ่งเดินทางออกไปในที่กว้างและไกลมากขึ้นกลิ่นก็ถูกเจือจางร่วมไปกับอากาศจนเรื่อยๆจนไม่สามารรับรู้กลิ่น
รูปร่างของกลิ่นเป็นอย่างไร กลิ่นที่เดินทางไปในอากาศมีลักษณะเป็นคล้ายควันธูปเป็นเส้นๆและวงๆ ที่มีการขยายตัวออกกว้างๆบ้างหรือ หดตัวเข้าและก็มีการเคลื่อนที่ไปด้วยตามกระแสลม ตามความหนาแน่นของอากาศ ลอยเป็นวงวนไปวนมา น้อย มาก ไม่เท่ากันในแต่ละจุด จึงทำให้เวลาที่พยายามจะดมกลิ่น ในแต่ละครั้งจะได้กลิ่นที่แตกต่างกันไปบ้างหรืออาจจะดมไม่ได้กลิ่นบ้างซึ่งเป็นตามความหนาแน่นของโมเลกุลที่ฟุ้งกระจายและเคลื่อนอยู่ตลอดเวลานั่นเอง
อ้างอิงจากบทความในเว็บไซด์ PBS NewsHour, Nsikan Akpan Digital science Producer for series ScienceScope.What a smell looks like
หนังสือ How the Brain Works By Peter Abrahams
Photo by Pinterest
- 2
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
