ANNA (2022) รู้จักกับ Halo effect…ทำไมเราถึงเชื่อคำพูดของคนที่ดูดี?
1
ANNA เป็นซีรีส์สั้น 6 ตอน ที่เนื้อเรื่องน่าสนใจมาก โดยมีตัวดำเนินเรื่องหลักคือหญิงสาวฐานะธรรมดาคนหนึ่งที่ชื่อ อียูมี เธอเริ่มต้นใช้ชีวิตจากการโกหกเล็กๆ น้อยๆ แล้วถลำลึกไปเรื่อยๆ จนเธอได้กลายเป็นอีกคนที่ชื่อ อีอันนา และใช้ชีวิตในสังคมคนรวยขึ้นมาจริงๆ
แต่สิ่งที่ทำให้ซีรีส์เรื่องนี้น่าสนใจ คือการค่อยๆ ฉายภาพให้เราเห็นถึงความย้อนแย้งต่างๆ ในสังคม ในสังคมที่คนมักตัดสินคนแค่เปลือกนอก มีการแข่งขันกับสูง สังคมที่เป็นมิตรกับคนรวยแต่โหดร้ายกับคนจน ทำให้หลายคนเลือกที่จะโกหกเพื่อให้ได้รับการยอมรับ ไม่ว่าจะรวยหรือจน ทุกคนในเรื่องล้วนมีเรื่องโกหกแตกต่างกันออกไป และที่สำคัญคือแม้จะเป็นคำโกหก แต่หากออกมาจากปากของคนที่ดูน่าเชื่อถือ มันกลับกลายเป็นเรื่องจริงขึ้นมาได้
1
Bnomics ก็เลยนึกถึงทฤษฏีทางเศรษฐศาสตร์พฤติกรรมอย่างหนึ่งขึ้นมา ซึ่งสามารถอธิบายปรากฏการณ์นี้ และยังถูกนำไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ทางธุรกิจอีกด้วย
2
📌 Halo effect คืออะไร?
คำว่า Halo effect แปลว่าตรงตัวว่ารัศมีที่อยู่บนหัวเทวดา เปรียบเปรยเหมือนการที่เรามองเห็นรัศมีเทวดาบนหัวใครสักคนหนึ่ง จนทำให้เกิดการรับรู้ และประเมินคนๆ นั้นด้วยความลำเอียงในใจผ่านสิ่งที่เห็น
1
ปรากฏการณ์ Halo effect ใช้อธิบายสถานการณ์ที่คนเรามักตกหลุมพรางทางความคิดของตนเอง โดยหากเราเกิดความประทับใจในภาพลักษณ์ของคนๆ หนึ่งไปแล้ว มีแนวโน้มที่เราจะประเมินคนๆ นั้นดีกว่าความเป็นจริง และมองข้ามข้อเสียต่างๆ ไป
พูดง่ายๆ ก็เหมือนเวลาเราเห็นคนในโซเชียลสร้างโปรไฟล์ดูดีมีฐานะ ขับรถหรู เรามักจะรู้สึกว่าเขามีความน่าเชื่อถือ หรือเวลาเห็นคนที่โพสภาพทำบุญบ่อยๆ เรามักจะรู้สึกว่าเขาเป็นคนดีและไม่น่าหลอกลวง แม้ว่าสิ่งที่เราเห็นจะเป็นเพียงด้านเดียวของเขาเท่านั้น
📌 เพราะ First impression นั้นสำคัญ
ปรากฏการณ์ Halo effect ถูกตั้งขึ้นครั้งแรกจากการศึกษาของคุณ Edward Thorndike เมื่อปี 1920 โดยเขาได้ทดลองให้ผู้บังคับบัญชาประเมินทหารภายใต้บังคับบัญชาของตนในด้านกายภาพ ความเฉลียวฉลาด ความเป็นผู้นำ
คุณลักษณะส่วนตัว ผลปรากฎว่ารูปร่างหน้าตามีความสัมพันธ์กับการประเมินในด้านอื่นๆ อย่างผิดสังเกต พูดอีกอย่างหนึ่งคือ คนที่รูปร่างหน้าตาดี มีแนวโน้มที่จะได้รับการประเมินว่ามีความฉลาด เป็นผู้นำ และมีคุณลักษณะนิสัยอันพึงประสงค์มากกว่า
ในภายหลัง งานวิจัยเกี่ยวกับ Halo effect ได้เน้นย้ำให้เห็นถึงความสำคัญของ “first impression” หรือความประทับใจเมื่อแรกเห็น กล่าวคือ หากเรามองเห็นคนๆ หนึ่งในเชิงบวกไปตั้งแต่แรกแล้ว มันก็ยากที่เราจะมองเห็นด้านไม่ดีในตัวคนๆ นั้น
1
หลักการนี้จึงถูกนำมาใช้กับการโฆษณา โดยการเลือกคนที่ภาพลักษณ์ดี หน้าตาดี ที่คนส่วนใหญ่รู้สึกชื่นชอบและเชื่อมั่น แม้จะไม่มีประสบการณ์หรือมีความรู้เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์นั้นเลยก็ตาม
1
หรือแม้แต่การสัมภาษณ์งาน ที่ผู้ถูกสัมภาษณ์มักจะแต่งตัวและเตรียมสคริปต์มาอย่างดี เพื่อให้เกิดความประทับใจเมื่อแรกเห็นได้ (ในเรื่องจะเห็นได้ว่าอีอันนา ที่เรียนไม่จบมหาวิทยาลัยและใช้วุฒิการศึกษาปริญญาโทมหาวิทยาลัยดังของคนอื่นสมัครงาน กลับได้งานในทันทีเพราะผู้สัมภาษณ์เห็นว่าเธอมีบุคลิกดี แต่งตัวดี น่าเชื่อถือ)
1
📌 Halo effect กับการนำไปใช้ประโยชน์ทางธุรกิจ
ด้วยเหตุนี้เอง Halo effect จึงสามารถนำไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อธุรกิจได้ หลายแบรนด์นิยมส่งเสริมจุดแข็งที่มีอยู่แต่เดิม ทำการตลาดหนักๆ ในสินค้าที่ประสบความสำเร็จ เพื่อช่วยให้บริษัทมีชื่อเสียง และคนจดจำได้ ส่งผลให้แบรนด์มีความแข็งแกร่งมากขึ้น
เพราะเมื่อคนมีประสบการณ์ดีๆ กับแบรนด์ และจดจำแบรนด์ได้ในเชิงบวกแล้ว ก็จะเกิดความรู้สึกภักดีต่อแบรนด์ และชื่นชอบทุกอย่างที่แบรนด์นั้นเสนอในอนาคต
1
ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือแบรนด์ Apple ที่หลังจากประสบความสำเร็จในการขาย iPod อย่างถล่มทลาย ทำให้ iPhone, iPad หรือ Apple Watch
รวมถึงผลิตภัณฑ์อื่นๆ ที่ออกมาหลังจากนั้นก็ได้รับความไว้วางใจจากผู้บริโภคตามๆ ไปด้วย และถึงแม้สินค้าบางอย่างที่ออกมาแล้วดูไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่ควร แต่ผู้บริโภคก็ยอมมองข้ามเรื่องเหล่านั้นไปได้และไม่เสียความเชื่อมั่นต่อแบรนด์
แน่นอนว่ามนุษย์อาจไม่สามารถห้ามความรู้สึกลำเอียงที่แวบขึ้นมาในหัวได้ แต่เราสามารถจำกัดไม่ให้ความคิดนั้นเข้ามามีอิทธิพลต่อการตัดสินใจของเราเกินไปได้ อยากให้คิดไว้เสมอว่าทุกคนมีสองด้าน
2
คือด้านที่อยากให้คนอื่นเห็น และด้านที่ไม่อยากให้คนอื่นเห็น อย่าตกหลุมพรางทางความคิดของตนเอง และเชื่อในสิ่งที่ตาเห็นไปเสียหมด…เพราะสิ่งที่เห็น อาจไม่ใช่สิ่งที่เป็นก็ได้
7
ผู้เขียน : ชนาภา มานะเพ็ญศิริ Economist, Bnomics
ภาพประกอบ : จินดาวรรณ อรรถมานะ Graphic Designer, Bnomics
1
▶︎ ติดตามช่องทางของ Bnomics ได้ที่
Line OA : @Bnomics https://bit.ly/3eYkTJC
Bnomics - Bangkok Bank Economics
'Be an Economist for Everyone'
วิเคราะห์ เจาะทุกประเด็นเศรษฐกิจ ให้เป็นเรื่องง่ายสำหรับคุณ
References :
1
เครดิตภาพ : Prime Video

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
39ถูกใจ
37แชร์
4.1Kรับชม
แสดงความคิดเห็นของคุณ...
    • กำลังนิยมในบล็อกดิต
      ผ่าขุมทรัพย์ "เจ เจตริน" นักร้องดังยุค Y2K ผ่าขุมทรัพย์ "เจ เจตริน วรรธนะสิน" นักร้องดังมากความสามารถ เเถมเป็นหนุ่มฮอต ขึ้นแท่นขวัญใจแฟนคลับใน ยุค Y2K หรือ ยุค 90
      คาเฟ่ดีที่นครปฐม มีไฮไลท์กระจกใสยักษ์หมุนกลางร้านที่ต้องไปเช็คอิน! เป็นคาเฟ่ที่ตั้งแต่เห็นรูปครั้งแรก ก็รีบเซฟพิกัดแล้วไปตามเลย เพราะความเก๋ของดีไซน์ร้านที่เรียบง่าย แต่ว้าวมาก ร้านตกแต่งได้ฟิวนิทรรศการ งานอาร์ตดีๆที่นึงเลย เเพราะตั้งแต่เดินเข้าร้านมา เราก็จะเจอกับกระจกใสบานยักษ์ตั้งอยู่กลางร้าน ที่หมุนไปเรื่อยๆรอบ 360 องศา มันมองเพลินมากเลยอะทุกคน ฟิวเหมือนได้นั่งมองงานศิลป์ชิ้นนึงได้เรื่อยๆเลย โซนกระจกโดนล้อมไว้ด้วยกระบะทรายสีขาว ที่มีลูกเล่นการวาดลวดลายชื่อร้านไว้ด้วย
      เปิดราคาประเมินที่ดิน ย่านทองหล่อ หลัง"บี้ สุกฤษฎิ์" ประกาศขาย เปิดราคาประเมินที่ดิน ย่านทองหล่อ และราคาประเมินคอนโด "บี้ สุกฤษฎิ์" หลังประกาศขายผ่านอินสตราแกรมส่วนตัว เช็คราคาประเมินที่นี่
      อย่าหลงกลนะจ๊ะ? สหรัฐเตือนประชาคมโลกอย่าเชื่อ! จีน-รัสเซียดันแผนยุติสงคราม นายแอนโทนี บลิงเกน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐเตือนประชาคมโลกว่า อย่าหลงเชื่อรัสเซียและจีนเกี่ยวกับประเด็นสงครามยูเครน ขณะที่ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ผู้นำจีนได้เริ่มการเดินทางเยือนรัสเซียอย่างเป็นทางการ
      ดูทั้งหมด