“วิตามิน” ต้องการน้อย แต่ขาดไม่ได้นะจ๊ะ | Biology with JRItsme.
⌚️ เวลาที่ใช้ในการอ่าน 8 นาที
น้ำและสารชีวโมเลกุลเป็นสารที่ร่างกายต้องการในปริมาณมาก นั่นหมายความว่าหากได้รับในปริมาณน้อยหรือขาดไป จะส่งผลต่อร่างกายเป็นอย่างมาก! แต่ก็มีสารอื่น ๆ ที่ร่างกายต้องการในปริมาณน้อยหลักมิลลิกรัม แต่ขาดมันไม่ได้เช่นกัน เริ่มจาก “วิตามิน” [Vitamin] ก่อนเลย...
ราชบัณฑิตยสถานได้ให้ความหมายของคำนี้ว่า “กลุ่มสารอินทรีย์ซึ่งเป็นสารอาหารจำเป็นที่ร่างกายต้องการแต่เพียงจำนวนน้อย ๆ และจะขาดไม่ได้ หากขาดจะทำให้อวัยวะในร่างกายทำงานผิดปรกติและเกิดโรคได้ สารกลุ่มนี้มีส่วนช่วยในการเจริญเติบโตของร่างกาย บำรุงผิวพรรณ เหงือก ผม ตา และช่วยต้านทานโรค แบ่งเป็น 2 พวกใหญ่ คือ พวกที่ละลายได้ในไขมัน เช่น วิตามินเอ วิตามินดี และพวกที่ละลายได้ในน้ำ เช่น วิตามินบี วิตามินซี”
ตามนั้นเลย... ครบถ้วนทุกประเด็น แต่จะขอขยายความสักเล็กน้อย... วิตามินแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ “วิตามินละลายในน้ำ” [Water-soluble vitamin] เช่น B และ C กับ “วิตามินละลายในไขมัน” (กรดไขมัน) [Fat-soluble vitamin] เช่น A,D,E และ K เรามาดูประโยชน์ของวิตามินแต่ละตัวกันเลยดีกว่า...
กลุ่มวิตามินละลายในไขมัน ได้แก่
- วิตามิน A หรือเรตินอล [Retinaol] ช่วยในการมองเห็นในที่แสงสลัว พบในแครอต ฟักทอง ผักโขม ไข่แดง นม และเนื้อสัตว์
- วิตามิน D หรือแคลซิเฟอรอล [Calciferol] ช่วยสะสม ดูดซึมในแคลเซียมในกระดูและฟัน พบในเนื้อสัตว์ ตับ และไข่แดง
- วิตามิน E หรือโทโคฟีรอล [Tocopherol] เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งช่วยให้ร่างกายสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง พบในอะโวคาโดร มะละกอ มะม่วง ผักโขม บร็อกโคลี ผัดกาดเขียว น้ำมันพืช และธัญพืช
- วิตามิน K หรือฟิโลควีโนน [Phylloquinone] ช่วยให้เลือดแข็งตัวเมื่อเกิดบาดแผล พบในบร็อกโคลี ผักโขม ปลา ตับ เนื้อสัตว์ ไข่
กลุ่มวิตามินละลายในน้ำ
- วิตามิน B1 หรือไทอามีน [Thiamine] ช่วยเซลล์ในการเปลี่ยนคาร์โบไฮเดรตให้เป็นพลังงาน ช่วยเสริมการทำงานของกล้ามเนื้อและเซลล์ประสาทให้ พบใน เนื้อสัตว์ และธัญพืช
- วิตามิน B2 หรือไรโบฟลาวิน [Riboflavin] ช่วยให้เซลล์เจริญเติบโตและแข็งแรง พบใน ผักโขม บร็อกโคลี เนื้อสัตว์ นม และไข่
- วิตามิน B3 หรือไนอาซิน [Niacin] ช่วยบำรุงระบบประสาทและกล้ามเนื้อพบในผักโขม บร๊อกโคลี และตับ
- วิตามิน B5 หรือกรดแพนโทเทนิก [Pantothenic acid] ช่วยรักษากระบวนการเมตาบอลิซึมคาร์โบไฮเดรต โปรตีน และลิพิด พบในอะโวคาโด ไข่ นม เนื้อสัตว์ เห็ด มันฝรั่ง และธัญพืช - วิตามิน B6 หรือไพริดอกซิน [Pyridoxin] ช่วยรักษากระบวนการเมตาบอลิซึมกรดอะมิโน และการสร้างฮีโมโกลบิน พบในเนื้อสัตว์ นม ไข่ และธัญพืช
- วิตามิน B7 หรือไบโอติน [Biotin] ช่วยเสริมสร้างเส้นขน ผม เล็บ และผิวหนัง พบในเนื้อสัตว์ นม ไข่ และธัญพืช
- วิตามิน B9 หรือกรดโฟลิก [Folic acid] ช่วยเสริมสร้างเม็ดเลือดแดง จำเป็นมากสำหรับสตรีมีครรภ์ พบในเนื้อสัตว์ ไข่ ผักโขม บร๊อกโคลี และธัญพืช
- วิตามิน B12 หรือโคบาลามิน [Cobalamin] ช่วยบำรุงระบบประสาทและสมอง (เหมือนโฆษณาเลยแหะ...) พบในเนื้อสัตว์ นม และไข่
- วิตามิน C หรือกรดแอสคอร์บิก [Ascorbic acid] เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ เสริมสร้างภูมิคุ้มกันร่างกาย พบในผลไม้รสเปรี้ยว
โดยภาพรวมแล้ว วิตามินหลายชนิดจะช่วยเสริมสร้างส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ช่วยในกระบวนการเมตาบอลิซึม เป็นโคเอนไซม์ [Coenzyme] ของเอนไซม์หลายชนิด หากขาดวิตามินเหล่านี้ไป [Deficiency] ร่างกายจะทำงานผิดปกติ ไม่ถึงขึ้นเสียชีวิตทันที แต่เมื่อขาดไปเป็นเวลานานอาจเกิดเป็นโรคเรื้อรังได้ หากอยากรู้ว่าขาดวิตามินแต่ละชนิดแล้วจะเป็นอย่างไร ให้นำประโยชน์หรือหน้าที่มองในมุมตรงข้าม หรือใสคำว่า “ผิดปกติ” ต่อท้าย
นอกจากจะมีอาการขาดแล้ว ยังมีอาการที่เกิดจากการได้รับวิตามินเกินด้วย [Overdose] สำหรับวิตามินที่ละลายในน้ำจะไม่เกิดอาการหรือเกิดได้น้อย เพราะเมื่อมันละลายในน้ำได้ มันจึงถูกขับออกผ่านทางปัสสาวะได้ด้วย ส่วนวิตามินละลายในไขมัน เมื่อเกินจะถูกสะสมในไขมันตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ซึ่งอาจเกิดอาการไม่พึงประสงค์ เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย อ่อนเพลีย แต่จากที่ผมศึกษามา อาการเหล่านี้พบได้น้อยมาก จึงไม่จำเป็นต้องวิตกกังวลมากนะครับ...
ก่อนจากไปในตอนนี้... ทุกคนคงได้เห็นว่าวิตามินแต่ละชนิดพบได้ที่ไหนบ้าง บางคนอาจไม่ชอบกินผักหือไม่กินเนื้อ เลยมีโอกาสที่จะขาดสารอาหารเหล่านี้ จึงอาจเลือกกินผลิตภัณฑ์เสริมอาหารแทน ผมแนะนำให้เลือกกินแบรนด์อาหารเสริมสังเคราะห์ เช่น Blackmores, Mega, 21st century, Centrum ฯลฯ เพราะจะได้รับสารอาหารแบบเต็ม Max ไม่มีสารเจือปนใด ๆ ปลอดภัย และได้ประโยชน์กว่าอาหารเสริมเพื่อความงามอีกนะ... หลังจากกินแล้ว ดื่มน้ำเยอะ ๆ ด้วยนะ (จากที่เรียนมาและประสบการณ์ตรง)
สุดท้ายนี้ อย่าลืมติดตามเพจ Mr.BlackCatz. Academy ไว้ในอ้อมอกอ้อมใจ เพื่อไม่พลาดเนื้อหาชีววิทยาฉบับคนทั่วไปเข้าใจง่ายนะครับ 😸
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
