16 พ.ย. 2023 เวลา 05:11 • สุขภาพ
เมื่อพูดถึงวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับการหายใจ เคยสงสัยหรือไม่ว่า ตอนที่เราหลับอยู่ เราหยุดคิด ทำไมการหายใจยังดำเนินไปได้ นั่นก็เพราะสมองยังทำงาน แต่ตอนเราตื่นอยู่ รู้สึกตัวอยู่ มีสติอยู่ เมื่อมีคนสั่งว่า "เอาล่ะ สูดลมหายใจเข้าลึกๆ ยาวๆ จากนั้นถอนหายใจออกช้าๆยาวๆ" เราก็กลับสามารถบังคับให้เราหายใจได้ตามคำสั่ง แต่เมื่อมีคนสั่งต่อไปอีกว่า "เอาล่ะ กลั้นหายใจ จนกว่าจะบอกให้หยุด" แต่แม้คนสั่ง จะยังคงไม่บอกให้เราหยุดกลั้นลมหายใจเสียที เราก็อาจจะแทบทนไมไหวแล้ว ต้องรีบกลับมาหายใจต่อทันที
วิทยาศาสตร์การหายใจบอกให้เรารู้ว่า การหายใจนั้น อยู่ทั้งในอำนาจการบังคับ และนอกเหนืออำนาจการบังคับของเรา เรามาต่อเรื่องการทำสมาธิ ท่านั่งสมาธิแบบที่เราพบเห็นทั่วไป ให้สังเกตว่า เป็นท่ามนุษย์เท่านั้น สัตว์เดรัจฉานจะทำไม่ได้ กระดูกสันหลังมนุษย์จะตั้งตรง ซ้าย-ขวาบาลานซ์ ท่านี้เป็นท่าที่เหล่าพราหมณ์โยคีค้นพบว่า ระบบการไหลเวียนในร่างกายจะสมดุล ทำให้สติอยู่กับเนื้อกับตัวได้ดี นั่งได้นาน เราแอบพิศวงงงงวย ที่มีการสอนคนธรรมดาเรื่องการนอนสมาธิ!
ทำไมเวลานั่งสมาธิต้องหลับตา คุณก็ต้องเข้าใจว่า เมื่อมีตา ก็ต้องมีเห็น มีวัตถุกระทบตา ทำไมต้องหาที่วิเวก คุณก็ต้องเข้าใจว่า เมื่อมีหู ก็ต้องมีได้ยิน มีเสียงกระทบโสต ทำไมต้องให้อยู่นิ่งๆ แล้วสังเกตลมหายใจตัวเอง ก็เพื่อให้คุณค่อยๆ ละคลายจากความคิด การปรุงแต่งต่างๆ ทำไมต้องให้ภาวนาพุท-โธ ก็เพื่อให้คุณจดจ่อกับอะไรสักอย่าง ค่อยๆละคลายจากความคิด การปรุงแต่งต่างๆ และอันที่จริง คุณจะภาวนาพ่อ-แม่ ก็ได้ไม่ผิด!
1
ในชีวิตประจำวัน หลายคนลืมหายใจเพราะหลงอยู่ หลายคนหายใจรัวเร็วเพราะโกรธอยู่ หลายคนใกล้หมดลมหายใจเพราะเจ็บป่วยทรมานอยู่ การได้เฝ้าสังเกตลมหายใจตัวเอง จดจ่อที่ลมหายใจเข้าและออกของตัวเอง คือการได้ปล่อยให้ออกซืเจนในเลือดได้ทำงานเต็มที่ ละคลายความคิดชั่วช้าบ้าบอ โลภโกรธหลง แยกแยะว่านี่เป็นเพียงอารมณ์ เป็นเพียงใจเราที่หมกมุ่นฟุ้งซ่านไปเท่านั้น เมื่อเรามีสติอยู่กับเนื้อกับตัว เราจะสุขุมขึ้น สติปัญญาจะแจ่มชัดขึ้น เมื่อสติปัญญาแจ่มชัด ความคิดจะเป็นระเบียบ คำว่าระเบียบ หมายถึงความละเอียดทีละหนึ่ง..
อย่านั่ง แล้วปรุงแต่งคิดว่าตนมีของเก่าของวิเศษ
อย่านั่ง เพื่อจะบังคับจิตให้นิ่ง
เพราะไม่มีมนุษย์ตนใดบังคับจิตให้นิ่งหรือไม่นิ่งได้
ธรรมชาติของจิตไม่นิ่ง "เป็นปกติ"
นั่งด้วยสติ สบายๆ สม่ำเสมอ และก็แค่สังเกต
แม้วันละ 10 นาทีทุกวัน ก็ดีถมไปแล้วค่ะ
โฆษณา