The Odyssey สัญลักษณ์ของการแสวงหาตัวตน
ในโลกวรรณกรรมคลาสสิก The Odyssey ของ Homer ถือเป็นหนึ่งในมหากาพย์ที่มีอิทธิพลอย่างยิ่งต่อวรรณกรรมตะวันตก และกลายเป็นต้นแบบของ "เรื่องราวการเดินทางของฮีโร่" (Hero's Journey) ที่ถูกนำไปดัดแปลงและเล่าใหม่อย่างไม่รู้จบ แม้เรื่องราวจะดูเหมือนเป็นการผจญภัยของโอดิสเซียส (Odysseus) เพื่อเดินทางกลับบ้านหลังสงครามเมืองทรอย แต่อีกมุมนึง มันคือการเดินทางของจิตวิญญาณ การเติบโตภายใน และการแสวงหาตัวตน
คือเรื่องมันเป็นอย่างงี้ครับ เรื่องราวเริ่มต้นหลังจากจบสงครามเมืองทรอย โอดิสเซียสได้ตัดสินใจที่จะเดินทางกลับบ้านเกิดของตน คือ อิธากา (Ithaca) แต่ในระหว่างการเดินทาง กลับถูกโชคชะตาและเหล่าเทพเจ้ากลั่นแกล้ง ทำให้การเดินทางนั้นยากลำบาก และยืดเยื้อจนถึง 10 ปี บททดสอบต่างๆ ถาโถมเข้าหาโอดิสเซียส ทั้งการปะทะกับยักษ์ไซคลอปส์ พายุทะเล ถูกล่อลวงโดยแม่มดเชอร์ซี ถูกกักตัวอยู่กับเทพีคาลิปโซ ฝ่านางเงือกไซเรน ไปจนถึงการเดินทางไปสู่ยมโลก เพื่อค้นหาคำทำนายจากวิญญาณผู้วายชนม์
ในระหว่างที่โอดิสเซียสเดินทางอยู่ ณ บ้านเกิดของเขา อิธากา ก็ประสบปัญหาไม่แพ้กัน เพเนโลปี (Penelope) ภรรยาของโอดิสเซียส ต้องต่อสู้กับแรงกดดันจากเหล่าผู้ชายมากหน้าหลายตาที่มาหวังจะแต่งงานกับเธอ เพื่อยึดอำนาจในราชสำนักของอิธากา ในขณะเดียวกัน เทเลมาคัส (Telemachus) ลูกชายของโอดิสเซียสก็เติบโตขึ้นพร้อมความสงสัยในชะตากรรมของผู้เป็นพ่อ
แม้เนื้อเรื่องจะเต็มไปด้วยเหตุการณ์เหนือธรรมชาติ ความตื่นเต้น และอำนาจของเทพเจ้า หากมองดูให้ลึกแล้ว The Odyssey อาจคือภาพแทนของ "การเดินทางภายใน" ที่ลึกซึ้งไม่แพ้การผจญภัยภายนอก
บททดสอบต่างๆที่ตัวของโอดิสเซียสได้เผชิญ อาจจะแสดงให้เห็นถึงตัวตนของเขาก็เป็นได้ ก่อนเริ่มต้นเดินทาง โอดิสเซียสเป็นผู้มีความเฉลียวฉลาด หยิ่งผยอง หลงใหลไปกับชัยชนะและชื่อเสียง เป็นคุณลักษณะที่เหมาะกับสนามรบ แต่อาจจะไม่เหมาะกับโลกที่เต็มไปด้วยความแปรเปลี่ยนและคลุมเครือ การเดินทางของเขาจึงเต็มไปด้วยบททดสอบที่ไม่ใช่แค่การต่อสู้กับศัตรู แต่คือการท้าทายตัวตนของเขา
ตอนเจอกับไซคลอปส์โพลีฟีมัส (Polyphemus) เขาก็ชนะด้วยกลอุบาย แต่ดันแพ้เพราะอวดดี เกาะเซอร์ซีที่โอดิสเซียสพบกับนางไม้คาลิปโซ (Calypso) ก็สะท้อนแรงดึงดูดจากความสุขสบายและความลุ่มหลงที่อาจทำให้หลงลืมเป้าหมายชีวิต
หรือที่ยมโลก ก็เป็นช่วงเวลาสำคัญที่โอดิสเซียสเริ่มตระหนักถึงความเปราะบางของมนุษย์ และเข้าใจบทบาทของตนในโลกที่กว้างใหญ่กว่าเขาเอง
ประสบการณ์ ความทุกข์ ความเข้าใจ สิ่งเหล่านี้เป็นกระบวนการหนึ่งที่จะนำไปสู่การสร้างตัวตนขึ้นมาใหม่ โอดิสเซียสในช่วงหลัง มิใช่คนเดียวกับตอนต้นของการเดินทางอีกแล้ว เขารู้จัก "เงียบ" และ "รอ" ไม่ประกาศตนอย่างชัดเจนว่าเขาคือใคร จากนักรบผู้เผชิญหน้ากับอุปสรรคด้วยพละกำลัง กลายเป็นชายที่ซ่อนตัว คอยสังเกตุการณ์ และค่อยๆวางแผนจัดการศัตรูในบ้านเกิดของเขา นี่จึงสะท้อนว่าโอดิสเซียสได้เติบโตขึ้น
“บ้าน” หรือ “อิธากา” กลายเป็นสัญลักษณ์ของความทรงจำ ความรัก และความรับผิดชอบ เป็นสถานที่เดียวที่เขาต้องการกลับไป แม้จะมีเกาะสวรรค์อื่นรออยู่ก็ตาม เขาเลือกจะละทิ้งความเป็นอมตะบนเกาะของคาลิปโซ เพื่อกลับไปสู่ชีวิตธรรมดาที่เต็มไปด้วยภาระ ความรัก และความหมาย อิธากาคือเป้าหมายในชีวิตของโอดิสเซียสนั่นเอง
การกลับบ้านจึงไม่ใช่เพียงการเดินทางทางกายภาพ แต่คือการกลับสู่ “ตัวตนที่แท้จริง” ที่คุณค่าอยู่ในความผูกพันและความรับผิดชอบ
ในยุคสมัยของเรา โลกที่พัฒนา เต็มไปด้วยเทคโนโลยี แต่ความสับสนและความไม่แน่นอนก็ยังไม่ไปไหน มนุษย์อย่างเราๆ ก็ยังคงต้องออกเดินทาง ผ่านการเปลี่ยนแปลง หลงทาง ล้มเหลว และสร้างตัวตนใหม่ขึ้นมา
เรื่องราวที่เกิดขึ้นใน The Odyssey จึงไม่ใช่แค่ตำนานการเดินทางกลับบ้านของวีรบุรุษสงคราม แต่อาจสะท้อนถึงมนุษย์ทุกคนที่ยังอยู่ระหว่างการเดินทาง ระหว่างความไม่รู้กับความเข้าใจ ระหว่างความอ่อนแอกับความเข้มแข็ง และระหว่างอดีตกับตัวเราที่กำลังจะเป็นในอนาคต
แล้ววันนี้พวกคุณ ได้เข้าใจโลก และหา "อิธากา" ของตัวเองเจอแล้วหรือยัง
ผู้เขียน
ภาพ : source unknown
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
