A Portrait of the Artist as a Young Man การทดลองกระแสสำนึกผ่านปลายปากกา James Joyce
James Joyce เป็นหนึ่งในนักเขียนที่มีอิทธิพลที่สุดใน วรรณกรรมสมัยใหม่ (Modernist Literature) ผลงานของเขามีบทบาทสำคัญในการเปลี่ยนแปลงโครงสร้าง การใช้ภาษา และวิธีการเล่าเรื่องในศตวรรษที่ 20 หนึ่งในผลงานที่แสดงถึงการทดลองทางภาษาของเขาได้ชัดเจนและทรงพลังคือ A Portrait of the Artist as a Young Man นวนิยายแนวกึ่งอัตชีวประวัติที่ถ่ายทอดการเติบโตทางจิตวิญญาณและศิลปะของ Stephen Dedalus ผ่านเทคนิคการเขียนที่เรียกว่า "stream of consciousness" หรือ "กระแสสำนึก"
คือเรื่องมันเป็นอย่างงี้ครับ เทคนิคการเขียนแบบ "กระแสสำนึก" คือการเล่าเรื่องโดยพยายามถ่ายทอดความคิด ความรู้สึก และการรับรู้ของตัวละครให้ใกล้เคียงกับการทำงานของจิตใจจริงๆ มากที่สุด นั่นคือ ไร้โครงสร้างที่ชัดเจน เต็มไปด้วยการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์ การย้อนอดีต ความฝัน และความรู้สึกปัจจุบันผสมปนเปกันอย่างต่อเนื่อง เทคนิคนี้ทำให้ผู้อ่านเหมือนได้เข้าไปอยู่ภายในจิตใจของตัวละคร และรู้สึกถึงความวุ่นวาย ซับซ้อน และละเอียดอ่อนของสภาวะจิตใจของมนุษย์อย่างแท้จริง
แม้ James Joyce จะไม่ใช่ผู้คิดค้นเทคนิคนี้คนแรก แต่เขาก็เป็นหนึ่งในผู้ที่ผลักดันมันไปถึงขีดสุด ทั้งใน A Portrait of the Artist as a Young Man หรือ Ulysses ผลงานชิ้นเอกที่ขึ้นชื่อว่าอ่านยากมากๆ เรื่องหนึ่ง และในอนาคตจะมีเขียนถึงเรื่องนี้แน่นอน แต่คงต้องขอหาเวลามาอ่านก่อน
อีกสิ่งหนึ่งที่โดดเด่นมากๆ ในเรื่อง A Portrait of the Artist as a Young Man คือการสะท้อนการเติบโตของตัวละครผ่าน ภาษาที่ใช้ เราจะได้อยู่กับตัวเอกอย่าง Stephen Dedalus ตั้งแต่วัยเด็กจนโต โดยภาษาในช่วงต้นเรื่องเรียบง่ายและไร้เดียงสา สะท้อนประสบการณ์ของเด็กตัวเล็กๆ ที่เพิ่งเริ่มเรียนรู้โลก
เมื่อ Stephen เติบโตขึ้น ภาษาก็เริ่มซับซ้อนขึ้นเช่นกัน Joyce เปลี่ยนระดับของภาษาให้สอดคล้องกับระดับการรับรู้ของตัวละคร จากภาษาที่เรียบง่ายในแบบของเด็ก สู่ภาษาที่มีความเป็นนามธรรมมากขึ้น เต็มไปด้วยการสะท้อนภายใน และมุ่งเน้นอุดมคติของการเป็นศิลปินที่อิสระและหลุดพ้นจากพันธนาการของศาสนา ชาติ และครอบครัว
A Portrait of the Artist as a Young Man จึงเป็นมากกว่านวนิยายเล่าชีวิตของเด็กหนุ่มผู้ใฝ่ฝันจะเป็นศิลปิน มันคือบทบันทึกของจิตใจที่เติบโต ท้าทาย และตื่นรู้ผ่านภาษาของ Joyce เขาไม่เพียงเขียนเรื่องราวของ Stephen Dedalus แต่เขาสร้าง "เสียง" ให้กับจิตใต้สำนึกของตัวละคร ทำให้ผู้อ่านไม่ได้เพียงอ่านเรื่องเล่า แต่ได้สัมผัสกับกระบวนการคิดแบบจริงจังและไม่ผ่านการกลั่นกรอง
เทคนิค กระแสสำนึก ใน A Portrait of the Artist as a Young Man มีอิทธิพลอย่างยิ่งต่อวรรณกรรมสมัยใหม่ Joyce เปิดทางให้กับนักเขียนรุ่นหลัง เช่น Virginia Woolf, William Faulkner, Samuel Beckett และอีกมากมาย ซึ่งล้วนแต่ใช้เทคนิคนี้ในการขยายพรมแดนของวรรณกรรม
การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของนวนิยายให้มีลักษณะเหมือนบทเพลงหรือบทกวี โดยให้ความสำคัญกับจังหวะ ภาษาภายใน และความเป็นส่วนตัวของจิตใจมนุษย์ เป็นสิ่งที่ทำให้ Joyce กลายเป็นสัญลักษณ์ของวรรณกรรมสมัยใหม่ที่ท้าทายขนบเดิมอย่างสิ้นเชิง
ภาพ : Tom Byrne
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
