A Faint Heart ความพยายามที่กลับมาทำร้ายตัวเอง
ในโลกที่เราถูกสอนให้พยายามเพื่อความสำเร็จ ความรัก หรือแม้แต่ความเป็นคนดี การพยายามอาจดูเป็นสิ่งสูงส่ง ทว่าในบางครั้ง ความพยายามก็อาจกลายเป็นแรงกดดันมหาศาลที่กัดกินจิตใจของผู้แบกรับมันได้
เรื่องสั้น A Faint Heart ของ ฟีโอดอร์ ดอสโตเยฟสกี (Fyodor Dostoevsky) เป็นเรื่องราวเรียบง่ายแต่ลึกซึ้งเกี่ยวกับชายหนุ่มผู้หนึ่งซึ่งพยายามอย่างสุดกำลังจะเป็นคนดี คนที่มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่การงาน คนที่คู่ควรกับความรัก คนที่เหมาะสมกับชีวิตคู่ในอุดมคติ แต่สุดท้ายกลับถูกพลังของความคาดหวัง ความกลัว และความเปราะบางภายในใจของตนเองเล่นงานจนย่อยยับ
คือเรื่องมันเป็นอย่างงี้ครับ ณ เมืองเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก เมืองอันหนาวเหน็บและเปี่ยมไปด้วยระบบราชการของรัสเซีย วาซยา (Vasya) ชายหนุ่มจิตใจอ่อนโยน ผู้ทำงานเป็นเสมียนในหน่วยงานรัฐบาลอันเคร่งครัดกำลังจะมีข่าวดี คือเขาเพิ่งหมั้นกับหญิงสาวผู้หนึ่งซึ่งเขารักอย่างสุดหัวใจ และกำลังเตรียมตัวเข้าสู่ชีวิตแต่งงานแบบเต็มตัว
เขาอาศัยอยู่กับเพื่อนร่วมห้องชื่อ อาร์คาดี (Arkady) ซึ่งเป็นชายหนุ่มที่พูดจาโผงผาง มองโลกในแง่เหตุผล และไม่เข้าใจความเปราะบางของวาซยาอย่างแท้จริง วาซยาได้มาบอกข่าวดีให้กับอาร์คาดี วาซยาในตอนนี้เต็มไปด้วยความตื่นเต้น เขาขยันทำงานเพื่อเตรียมตัวสำหรับชีวิตใหม่ กลัวว่าจะไม่มีเงินพอเลี้ยงดูภรรยา ตื่นตระหนกกับรายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ และกังวลเรื่องการวางตัว
ภายนอกนั้น วาซยาอาจเป็นเหมือนชายหนุ่มการงานมั่นคง ผู้ที่กำลังจะเตรียมเข้าสู่ชีวิตใหม่ คือการแต่งงาน แต่ภายใต้ความอบอุ่น ตื่นเต้นนั้น พายุได้ก่อตัวขึ้นมาในหัวใจอันเปราะบางของเขาทีละน้อย
สิ่งที่ผู้อ่านน่าจะเห็นได้ชัดจากเรื่องนี้คือ วาซยาไม่เคยร้องขอความช่วยเหลือจากใครเลย เขาทำทุกอย่างเงียบ ๆ เขาแสร้งว่าเข้มแข็งขณะที่ภายในกำลังสั่นสะเทือน เขาไม่สามารถบอกอาร์คาดีได้ว่าเขากำลังกลัว เขาไม่สามารถบอกคู่หมั้นว่าเขารู้สึกว่าตนเองไม่คู่ควร เขาไม่สามารถบอกใครเลยว่าเขาเริ่มหายใจไม่ออก
ความพยายามเหล่านี้ได้กลายเป็นสิ่งที่ทำร้ายตัวของเขาเองทีละน้อย สิ่งนี้ได้สร้างกำแพงแยกเขากับคนรอบข้างออกจากกัน ไม่มีใครรู้ความทุกข์ในใจของเขาจริงๆ เขาไม่อยากเป็นภาระให้กับใครทั้งนั้น และไม่อยากยอมรับว่าตัวเองไม่ไหวแล้ว
วาซยาเสมือนภาพแทนของชายหนุ่มที่กำลังจะก้าวสู่บันไดชีวิตช่วงใหม่ เขาทำงานหนัก เก็บออม เตรียมแต่งงาน แต่นั่นไม่ใช่สิ่งที่เขาอยากทำโดยแท้จริง หากแต่เป็นสิ่งที่เขารู้สึกว่าจำเป็นต้องทำเพื่อพิสูจน์ว่าตนเองมีคุณค่า สังคมไม่ให้พื้นที่แก่ความไม่แน่ใจ ไม่ให้เวลาสำหรับการเติบโตทางอารมณ์ ไม่อนุญาตให้ผู้ชายรู้สึกเปราะบาง และวาซยาก็อาจเป็นเหยื่อของกรอบนั้น
ในคืนก่อนวันหมั้น วาซยาเริ่มสับสน เขาเดินวนในห้อง ร้องไห้โดยไม่มีเหตุผล เขาไม่สามารถนอนหลับได้ และเขาเริ่มพูดจาไม่รู้เรื่อง อาร์คาดีพยายามปลอบเขา แต่เขาก็ไม่ได้เข้าใจวาซยาอย่างแท้จริง เขามองว่าวาซยานั้นวิตกเกินไปและคิดมากเกินไป การพูดปลอบใจของเขาจึงเหมือนเป็นการช่วยสร้างกำแพงที่แบ่งแยกเขาที่เสมือนเป็นโลกภายนอกและวาซยาออกจากกันอีกขั้นหนึ่ง
ในนวนิยาย การบรรยายในช่วงนี้แสดงถึงการล่มสลายของจิตใจของวาซยาได้อย่างชัดเจน สุดท้ายวาซยาได้ถูกรถม้าพาตัวไป ซึ่งไม่มีการบอกจุดจบอย่างแน่ชัด ว่าไปโรงพยาบาลหรือไปที่ไหน แต่ชีวิตของวาซยาก็ไม่ได้เป็นชีวิตแต่งงานตามที่เขาคิดไว้ในช่วงแรก
สิ่งที่น่าหดหู่คือไม่มีใคร “ผิด” อย่างแท้จริง อาร์คาดีเป็นเพื่อนที่หวังดี คู่หมั้นของวาซยาก็รักเขา สังคมก็ไม่ได้มีเจตนาโหดร้าย เพื่อนๆ ในที่ทำงานก็เห็นอกเห็นใจเขา แต่วาซยานั้น มองว่าตัวเขาเองนั้นไม่คู่ควร เขาพยายามทำทุกอย่างเพื่อที่ให้ตัวเองรู้สึกคู่ควรกับความสุขเหล่านั้น จนสุดท้ายเขาก็กดดันตัวเองมากเกินไปจนเริ่มเสียสติ
แม้ว่า A Faint Heart จะเขียนไว้นานมากแล้ว แต่หากเรามองมาในยุคปัจจุบัน มันกลับสะท้อนเสียงของผู้คนได้ดีระดับนึง ยุคที่เต็มไปด้วย “แรงบันดาลใจ” และ “ความสำเร็จ” เราจะเห็นคนจำนวนมากที่พยายามอย่างหนักเพื่อให้เป็นที่ยอมรับ แต่ไม่ใช่ทุกคนที่จะได้ความสำเร็จหรือความสุขเหล่านั้น บางคนยิ่งพยายามก็ยิ่งห่างจากตัวตนของตนเอง ความเหนื่อยล้า ความโดดเดี่ยว และความรู้สึกว่า “ฉันไม่ดีพอ” กำลังกัดกินคนรุ่นใหม่จำนวนมากอยู่มิใช่น้อย
A Faint Heart จึงไม่ใช่เพียงเรื่องของชายคนหนึ่งที่อ่อนแอจนล้มเหลว แต่คือเรื่องของมนุษย์ที่พยายามอย่างเต็มที่แล้วแต่ก็ยังรู้สึกไม่เพียงพอในสายตาตนเอง วาซยาอาจอยู่ในช่วงศตวรรษที่ 19 แต่หัวใจอันเปราะบางแบบวาซยา ยังคงมีอยู่มากมายในยุคปัจจุบัน
เราอาจจะเป็นวาซยาก็ได้ หากเราลืมที่จะกล้าขอความช่วยเหลือบ้าง หรือลืมที่ฟังเสียงหัวใจของตัวเองบ้าง
ภาพ : source unknown
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
