มรรคมีองค์ 8 คือทางพ้นทุกข์
ในสมัยพุทธกาล ครั้งหนึ่งพระภิกษุ 500 รูป ติดตามพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไปในชนบท เมื่อกลับมาถึงวัดพระเชตวัน เมืองสาวัตถีแล้วนั่งสนทนากันถึงถนนหนทางที่พวกตนไปแล้วว่า "ทางของบ้านโน้นสม่ำเสมอ ทางของบ้านโน้นไม่สม่ำเสมอ มีกรวด ไม่มีกรวด"
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเห็นว่าพระภิกษุเหล่านั้นมีบุญที่จะบรรลุเป็นพระอรหันต์จึงเสด็จไปหาและตรัสถามว่า "ภิกษุทั้งหลาย บัดนี้ พวกเธอนั่งสนทนากันเรื่องอะไร" ภิกษุเหล่านั้นกราบทูลว่า ได้สนทนากันเรื่องสภาพหนทางที่พวกตนได้จาริกไป
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงตรัสว่า "ภิกษุทั้งหลาย ทางที่พวกเธอพูดถึงนี้ เป็นทางภายนอก ธรรมดาภิกษุทำกรรมในอริยมรรคคือทางอันประเสริฐจึงควร เพราะว่าเมื่อทำอย่างนั้น ย่อมพ้นจากทุกข์ทั้งปวงได้"
จากนั้นพระพุทธองค์ตรัสว่า "บรรดาทางทั้งหลาย ทางมีองค์ 8 ประเสริฐ บรรดาสัจจะทั้งหลาย อริยสัจ 4 ประเสริฐ บรรดาธรรมทั้งหลาย วิราคะ (สิ้นราคะ, นิพพาน) ประเสริฐ บรรดาสัตว์ 2 เท้า พระตถาคต ประเสริฐ
ทางมีองค์ 8 นี้เท่านั้น ทำให้หมดจดแห่งทัสสนะคือมรรคและผล (การบรรลุธรรม) ทางอื่นไม่มี เพราะฉะนั้น ท่านทั้งหลายจงดำเนินตามทางนี้ เพราะว่าจะทำให้พ้นทุกข์ได้" เมื่อจบพระธรรมเทศนาพระภิกษุทั้ง 500 รูป ได้บรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์
Cr : FB/ธรรมะในพระไตรปิฎก
คำอธิบาย และอ้างอิง
1. มรรคมีองค์ 8 แปลว่า “ทางมีองค์ 8 อันประเสริฐ” ได้แก่ 1.1 สัมมาทิฏฐิ แปลว่า เห็นชอบ ได้แก่ เห็นว่า บุญบาปมีจริง ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว ตายแล้วไม่สูญ ฯลฯ
1.2 สัมมาสังกัปปะ แปลว่า ดำริชอบ ได้แก่ ดำริออกจากกาม ไม่พยาบาท ไม่เบียดเบียน
1.3 สัมมาวาจา แปลว่า เจรจาชอบ ได้แก่ ไม่พูดเท็จ ไม่พูดคำหยาบ ไม่พูดส่อเสียด ไม่พูดเพ้อเจ้อ
1.4 สัมมากัมมันตะ แปลว่า กระทำชอบ ได้แก่ ไม่ฆ่าสัตว์ ไม่ลักทรัพย์ ไม่ประพฤติผิดในกาม
1.5 สัมมาอาชีวะ แปลว่า เลี้ยงชีพชอบ ได้แก่ เว้นมิจฉาชีพแล้วทำงานที่ไม่ผิดศีล
1.6 สัมมาวายามะ แปลว่า พยายามชอบ ได้แก่ เพียรระวังไม่ให้บาปเกิดขึ้น เพียรละบาปที่เกิดขึ้นแล้ว เพียรทำบุญกุศล และเพียรรักษากุศลธรรมที่เกิดขึ้นแล้วให้ตั้งมั่นและเจริญยิ่งขึ้นไป
1.7 สัมมาสติ แปลว่า ระลึกชอบ ได้แก่ สติปัฏฐาน 4 เป็นการฝึกสติขึ้นสูงซึ่งเกิดขึ้นขณะทำสมาธิ
1.8 สัมมาสมาธิ แปลว่า ตั้งจิตมั่นชอบ ได้แก่ การนั่งสมาธิจนได้บรรลุธรรมไปตามลำดับจนเป็นพระอรหันต์
2. ขณะที่ฟังธรรมพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระภิกษุทั้ง 500 รูป มีใจสงบและหยุดนิ่งเป็นสมาธิไปตามลำดับ เมื่อจบพระธรรมเทศนาจึงได้บรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์
3. พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกุฎราชวิทยาลัย เล่ม 43 หน้า 98 - 102
ติดตามอ่านได้ที่
- 3
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
