รบเถิดอรชุน
วลี "รบเถิดอรชุน" มาจากคัมภีร์ "ภควัทคีตา" (Bhagavad Gita) ซึ่งเป็นบทสนทนาในสนามรบระหว่าง #พระกฤษณะ "ศรีกฤษณะ" กับ #อรชุน เมื่อเริ่มรณยุทธในสงครามแห่งมหาภารตะครั้งสุดท้ายที่ทุ่งกุรุเกษตร
#ภควัทคีตา (Bhagavad Gita) รู้จักกันในภาษาสันสกฤตว่า श्रीमद् भगवद् गीता (Śrīmad Bhagavad Gītā ศรีมัท ภควัทคีตา) อันเป็นคัมภีร์ศักดิ์สิทธิ์ที่สำคัญยิ่งของศาสนาฮินดูโดยเฉพาะสำหรับไวษณพนิกาย โดยมีทั้งหมด 700 โศลก แบ่งออกเป็น 18 บท และเป็นส่วนหนึ่งของภีษมบรรพ (Bhisma-parvan) มหากาพย์ "มหาภารตะ" ภควัทคีตาเขียนขึ้นในภาษาสันสกฤตโดยใช้อักษรเทวนาครี (Devanagari)
อย่างไรก็ตาม ไม่ปรากฏวลีนี้ในต้นฉบับภาษาสันสกฤตตรงๆ ว่า "รบเถิดอรชุน" แต่ त्वं युध्यस्व (ตวํ ยุทธสฺว tvam yuddhasva) อันมีความหมายว่า "เธอจงรบเถิด" เป็นแก่นของคำสอนและคำสั่งของพระกฤษณะให้อรชุนลุกขึ้นและทำหน้าที่ของตนในฐานะนักรบ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบทที่ 2 (สังกรหโยค) และ บทที่ 3 (กรรมโยค) ซึ่งเน้นย้ำถึงหน้าที่ (ธรรมะ) ของอรชุนในฐานะนักรบ
หากพิจารณาวรรคที่สื่อความหมายใกล้เคียงที่สุด อันเป็นจุดเริ่มต้นของการเร่งเร้าให้อรชุนทำหน้าที่การรบ จะเห็นว่า วรรคที่โดดเด่นและเป็นที่รู้จักมากที่สุดในภควัทคีตาเป็นบทที่ 2 โศลกที่ 3 ซึ่งพระกฤษณะทั้งตำหนิและกระตุ้นอรชุนที่ท้อแท้ไม่ยอมรบ
ภควัทคีตา บทที่ 2 โศลกที่ 3
"จงอย่าไปสู่ความเหยาะแหยะเลย ปารถ ไม่เป็นการสมควรแก่เธอ
จงลุกขึ้นเถิด ปรันตป ทิ้งความมีใจอ่อนแออันเลวทรามต่ำช้านี้เสีย"
—กฤษณไทวนวยาส สยามพากย โดย อินทรายุธ (นายผี)
(โอ้ ปฤถา! อย่าได้ตกอยู่ในความอ่อนแอที่ไร้เกียรติเช่นนี้
มันไม่คู่ควรกับเธอ จงละทิ้งความอ่อนแออันต่ำทรามในจิตใจ แล้วลุกขึ้นเถิด, ผู้พิฆาตปัจจา!)
क्लैब्यं मा स्म गमः पार्थ नैतत्त्वय्युपपद्यते।
क्षुद्रं हृदयदौर्बल्यं त्यक्त्वोत्तिष्ठ परंतप॥३॥
klaibyaṁ mā sma gamaḥ pārtha naitattvayyupapadyate
kṣudraṁ hṛdayadaurbalyaṁ tyaktvottiṣṭha paraṁtapa
ในวรรคนี้ พระกฤษณะใช้คำ "อุตฺติษฺฐ" (उत्तिष्ठ uttiṣṭha) เป็นส่วนหนึ่งในคำ त्यक्त्वोत्तिष्ठ (tyaktvottiṣṭha ตฺยาคตโวตฺติษฺฐ) ในความหมายว่า "จงละทิ้ง [ความอ่อนแออันต่ำทรามในจิตใจ] ไป แล้วลุกขึ้นเถิด" เพื่อกระตุ้นให้อรชุนสลัดความลังเลและความท้อถอยทิ้งไป และปฏิบัติหน้าที่ของตนในฐานะกษัตริย์และนักรบ เพื่อต่อสู้ในสงครามแห่งธรรมะ (ธรรมยุธ)
หนึ่งในวรรคที่มีความหมายตรงกับ "รบเถิดอรชุน" ที่สุดคือ บทที่ 2 โศลกที่ 37 ที่ว่า
"ถูกฆ่า เธอจักไปสู่สวรรค มีชัย เธอจักไดัรับความพอใจในแผ่นดิน
ฉะนั้น โกนไตย ลุกขึ้น กระทำยุทธเถิด"
—กฤษณไทวนวยาส สยามพากย โดย อินทรายุธ (นายผี)
(หากถูกฆ่าในสนามรบ เธอจะได้ไปสวรรค์ หากชนะ เธอจะได้ครองแผ่นดิน
เพราะฉะนั้น จงลุกขึ้น เกานเตยะ ตั้งใจรบด้วยความแน่วแน่เถิด)
हतो वा प्राप्स्यसि स्वर्गं जित्वा वा भोक्ष्यसे महीम्।
तस्मादुत्तिष्ठ कौन्तेय युद्धाय कृतनिश्चय
Hato vā prāpsyasi svargaṁ jitvā vā bhokṣyase mahīm।
tasmāduttiṣṭha kaunteya yuddhāya kṛtaniścayaḥ
หากนำวรรคท้าย
तस्मादुत्तिष्ठ कौन्तेय युद्धाय कृतनिश्चय
"ตสฺมาทุตติษฺฐ เกานเตยะ ยุทฺธายะ กฺริตนิศฺจยะหฺ"
มาปรับรูปประโยคใหม่ให้กะทัดรัด จะได้ความว่า:
“ฉะนั้น เกานเตยะ (หมายถึงอรชุน) จงลุกขึ้น ตั้งใจรบเถิด”
แม้ไม่มีบทไหนในภควัทคีตาเขียนวลี "รบเถิดอรชุน" ไว้ตรงๆ แต่โศลกบทต่างๆ ล้วนแต่สื่อถึงความจำเป็นที่อรชุนจักต้องทำหน้าที่ของตน อันหมายถึงการรบในสงครามอันชอบธรรมที่มิอาจเลี่ยงได้แล้ว
...
รบเถิดอรชุน
श्रीमद् भगवद् गीता (Śrīmad Bhagavad Gītā ศรีมัท ภควัทคีตา)
เช่นนั้นแล้ว อรชุนเอย จงรบเถิด
.
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
