14 ต.ค. เวลา 06:16 • สุขภาพ

Q26 : NK cell ของร่างกาย

🧬 NK Cell (Natural Killer Cell) หรือ เซลล์นักฆ่าตามธรรมชาติ
เป็นเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดหนึ่งในระบบภูมิคุ้มกัน ซึ่งมีหน้าที่สำคัญในการตรวจจับและทำลาย
เซลล์ที่ผิดปกติ เช่น เซลล์ติดเชื้อไวรัส และเซลล์มะเร็ง ได้อย่างรวดเร็ว โดยไม่ต้องผ่านกระบวนการจดจำเชื้อแบบแอนติบอดี
🧪 ประโยชน์ของการตรวจ NK Cell
ในปัจจุบันมีการตรวจวัด NK cell count หรือ NK cell activity test
เพื่อประเมินความสมดุลของภูมิคุ้มกัน โดยเฉพาะในกลุ่มต่อไปนี้
1.ผู้มีภูมิคุ้มกันอ่อนแอเรื้อรัง — เช่น ป่วยง่าย, เหนื่อยล้าเรื้อรัง, ภูมิแพ้บ่อย

2.ผู้ที่มีปัญหาการตั้งครรภ์ยาก / แท้งซ้ำ — เนื่องจาก NK cell มากเกินไปอาจทำลายตัวอ่อน

3.ผู้ป่วยมะเร็ง หรือผู้ที่มีความเสี่ยงสูง — ระดับ NK cell ต่ำสัมพันธ์กับการกำจัดเซลล์มะเร็งที่ลดลง

4.ผู้ที่อยู่ระหว่างการติดเชื้อไวรัสเรื้อรัง เช่น EBV, HPV, CMV, HBV, HCV

5.ผู้ที่ต้องการประเมินสุขภาพแบบองค์รวม (Longevity & Immunity check)


💉การตรวจ
ทำได้โดยการเจาะเลือด วัดจำนวนหรือการทำงานของ NK cell ด้วยเทคนิคเฉพาะ
ผลตรวจมักรายงานเป็นเปอร์เซ็นต์ของ NK cell ต่อเม็ดเลือดขาวทั้งหมด หรือค่าการทำลายเซลล์เป้าหมาย (cytotoxicity activity)
🔆ดูแลอย่างไรให้ NK Cell อยู่ในเกณฑ์ดี
งานวิจัยจำนวนมากพบว่า “พฤติกรรมการใช้ชีวิต” ส่งผลโดยตรงต่อการทำงานของ NK cell
แนวทางดูแลเพื่อกระตุ้นให้ NK cell ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ได้แก่
💤 นอนหลับเพียงพอ
การนอนน้อยกว่า 6 ชม./คืน ส่งผลให้ NK cell activity ลดลงกว่า 70% (Irwin et al., Psychosomatic Medicine, 1994)
ควรนอนวันละ 7–9 ชั่วโมง และรักษาเวลาการนอนให้สม่ำเสมอ


🍎 โภชนาการที่ดีต่อภูมิคุ้มกัน
เพิ่มอาหารที่มี วิตามิน C, D, E, สังกะสี, ซีลีเนียม, โพลีฟีนอล
เช่น ผักผลไม้หลากสี, เบอร์รี่, เห็ด, กระเทียม, ขิง, ปลาแซลมอน
ลดน้ำตาลและอาหารแปรรูป ซึ่งกระตุ้นการอักเสบในร่างกาย
🏃‍♀️ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
การออกกำลังกายระดับปานกลางช่วยเพิ่ม NK cell activity ได้ทันทีหลังออกกำลังกาย (Nieman et al., J Appl Physiol, 1990)
เช่น เดินเร็ว 30 นาทีต่อวัน หรือทำกิจกรรมที่กระตุ้นหัวใจให้เต้นเร็วขึ้นเล็กน้อย


🧘‍♀️ จัดการความเครียด
ความเครียดเรื้อรังและคอร์ติซอลสูงลดการทำงานของ NK cell

ใช้เทคนิค MBSR (Mindfulness-Based Stress Reduction), การหายใจลึก, หรือโยคะ ช่วยฟื้นสมดุลภูมิคุ้มกันได้
☀️ รับแสงแดดยามเช้า / ตรวจระดับวิตามิน D
วิตามิน D มีผลต่อการทำงานของเซลล์ภูมิคุ้มกันทุกชนิด
ควรได้รับแสงแดด 15–20 นาทีต่อวัน หรือรับวิตามิน D3 เสริมเมื่อระดับต่ำ


🧬 เสริมสารอาหารบางชนิด (ภายใต้คำแนะนำแพทย์)
เบต้ากลูแคน (β-glucan), เห็ดหลินจือ, โสม, Astragalus, Probiotic strains (เช่น L. rhamnosus GG) มีงานวิจัยสนับสนุนว่าสามารถเพิ่ม NK cell activity ได้อย่างปลอดภัย
📚References
1.Irwin M, et al. Sleep deprivation and natural killer cell activity. Psychosomatic Medicine. 1994.

2. Nieman DC, et al. Exercise and immunity: influence on natural killer cells. J Appl Physiol. 1990.

3. Wang J, et al. Diet, lifestyle, and NK cell activity: A systematic review. Nutrients. 2022.
โฆษณา