ให้ทุกข์แก่ท่าน ทุกข์นั้นถึงตัว
ชาติหนึ่ง นายโฆสกะเกิดเป็นสุนัขอยู่ที่บ้านของคนเลี้ยงโคแห่งหนึ่ง และที่บ้านนั้นมีพระปัจเจกพุทธเจ้ารูปหนึ่งมาบิณฑบาตเป็นประจำ สุนัขตัวนั้นเป็นสุนัขที่ฉลาดและมีความคุ้นเคยกับพระปัจเจกพุทธเจ้ามาก เพราะท่านมักจะเอาให้อาหารมันกิน
คนเลี้ยงโคฝึกสุนัขตัวนั้นจนรู้ความ วันไหนที่จะนิมนต์พระปัจเจกพุทธเจ้ามาฉัน ก็จะส่งสุนัขตัวนั้นไป ระหว่างทางจุดไหนที่รก เกรงจะมีงูหรือสัตว์ร้าย สุนัขก็จะเห่าไล่มันไป เพื่อป้องกันภัยให้พระปัจเจกพุทธเจ้า
ต่อมาเมื่อสุนัขตาย ได้ไปเกิดในเทวโลกด้วยจิตที่ผูกพันในพระปัจเจกพุทธเจ้า จุติจากเทวโลกแล้วได้มาเกิดในกรุงโกสัมพี ในยุคพุทธกาล โดยเกิดเป็นลูกของหญิงโสเภณี เมื่อหญิงนั้นรู้ว่า ลูกเป็นผู้ชายจึงให้คนนำไปทิ้ง เพราะไม่สามารถสืบทอดงานขายบริการของตนได้ ทั้งนี้ก็เพราะกรรมที่ชาติก่อนนายโฆสกะเคยทิ้งลูกของตนให้ตายขณะเป็นทารก เพราะหมดเสบียงขณะเดินทางผ่านถิ่นทุรกันดาร
แต่บุญที่เคยป้องกันภัยให้พระปัจเจกพุทธเจ้าสมัยที่เกิดเป็นสุนัข ทำให้สัตว์ต่างๆที่พยายามเข้ามาจะกินทารกโฆสกะซึ่งถูกทิ้งไว้บนกองขยะ ไม่อาจจะเข้าใกล้ได้ ในที่สุดมีคนมาพบและนำไปเลี้ยง ต่อมาเศรษฐีประจำเมืองโกสัมพีนำทารกโฆสกะไปเลี้ยงเป็นลูกบุญธรรมเพราะโหรทำนายว่า ฤกษ์เกิดของทารกโฆสกะเป็นฤกษ์ของผู้ที่จะได้เป็นเศรษฐีประจำเมืองคนต่อไป
เศรษฐีตั้งใจว่า หากลูกในท้องภรรยาของตนเกิดมาเป็นหญิง จะให้แต่งงานกับนายโฆสกะ แต่ถ้าลูกของตนเกิดเป็นชาย จะฆ่านายโฆสกะทิ้งเสีย ตำแหน่งเศรษฐีจะได้ตกแก่ลูกชายของตน เมื่อภรรยาคลอดปรากฏว่า เศรษฐีได้ลูกเป็นผู้ชาย
ด้วยเหตุนี้ เศรษฐีจึงพยายามฆ่าทารกโฆสกะถึง 6 ครั้ง แต่ไม่สำเร็จ คือ เอาไปวางไว้ปากคอกวัวเพื่อให้วัวเหยียบ, เอาไปวางไว้ที่ถนนเพื่อให้เกวียนทับ, เอาไปทิ้งไว้ที่ป่าช้า, เอาไปโยนเหว, ส่งไปไปให้คนฆ่า แต่ผิดพลาด ลูกชายแท้ๆกลับถูกฆ่าแทน และก่อนตายเศรษฐีได้ส่งนายโฆสกะไปให้คนฆ่าอีกครั้ง แต่ไม่สำเร็จ
บุญที่ช่วยป้องกันภัยให้พระปัจเจกพุทธเจ้าสมัยเกิดเป็นสุนัขช่วยผ่อนกรรมที่เคยทิ้งลูก จากกรรมหนักให้เป็นเบา แม้ถูกจับโยนเหวก็ไม่ตาย โดยครั้งนั้น เศรษฐีกล่าวกะนางทาสีชื่อกาลีว่า “แม่กาลีเจ้าจงเอาเด็กนี้ไป ขึ้นสู่ภูเขาอันเป็นที่ทิ้งโจร จงโยนมันลงไปในเหว มันกระทบท้องภูเขา ก็จักเป็นท่อนเล็กท่อนน้อย ตกลงที่พื้น เมื่อเจ้ารู้ว่ามันตายแล้วหรือไม่ตาย จึงกลับมา”
นางกาลีนำเด็กนั้นไปที่นั้นแล้ว ยืนอยู่บนยอดเขา โยนลงไป ข้างล่างมีพุ่มไผ่ใหญ่ขึ้นที่เชิงเขา และมีพุ่มกระพังโหมหนาทึบคลุมบนพุ่มไผ่นั้นไว้ ทารกเมื่อตกจึงตกลงบนพุ่มนั้น เหมือนตกลงบนผ้าขนสัตว์
ในวันนั้น หัวหน้าช่างสานคนหนึ่งต้องการไม้ไผ่ จึงไปกับลูกชาย ได้ไปตัดไผ่พุ่มนั้นเมื่อพุ่มไผ่นั้นไหว เด็กก็ร้องขึ้น เขาจึงพูดว่า “เหมือนเสียงเด็ก” จึงขึ้นไปดู เห็นเด็กนั้นมีใจยินดี พาไปเลี้ยง คิดว่า “เราได้ลูกชายแล้ว”นางกาลีเฝ้าดูอยู่จึงไปรายงานเศรษฐี ๆ กล่าวว่า “เจ้าจงไป เอาทรัพย์ให้เขา 1,000 แล้วนำมันกลับมา” เพื่อหาวิธีฆ่าต่อไป
ในบั้นปลายชีวิตเศรษฐีตรอมใจ ป่วย และตายในที่สุด นายโฆสกะจึงได้มรดกและสืบทอดตำแหน่งเศรษฐีแทนพ่อบุญธรรม ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมานายโฆสกะไม่เคยรู้เลยว่า พ่อพยายามฆ่าตนมาตลอด
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงโทษของการประทุษร้ายต่อผู้ไม่ประทุษร้ายว่า ย่อมพินาศฉิบหายด้วยเหตุ 10 ประการอย่างใดอย่างหนึ่ง คือ "ได้รับทุกขเวทนาหนัก ทรัพย์เสื่อม สรีระสลาย อาพาธหนัก จิตฟุ้งซ่าน ขัดข้องกับพระราชา ถูกกล่าวตู่อย่างร้ายแรง ความย่อยยับแห่งเครือญาติ โภคทรัพย์เสียหาย ไฟป่าไหม้เรือน เมื่อผู้นั้นตายแล้วย่อมตกนรก."
* พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกุฎราชวิทยาลัย เล่ม 40 หน้า 229 - 253
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
